بر اساس تحقیقات انجام شده ۶٠ درصد آلودگی هوا مربوط به منابع متحرک است و طبق اعلام رئیس پلیس راهور فراجا یک‌سوم کل وسایل نقلیه نیز در شرایط فرسودگی و اسقاط قرار دارند. همچنین مطابق بررسی‌ها استانداردسازی و ارتقای کیفیت سوخت، از رده خارج کردن خودروهای فرسوده، توجه به معاینه فنی خودروها، توسعه و نوسازی ناوگان حمل‌و‌نقل عمومی، نصب و راه‌اندازی تجهیزات کاهنده آلاینده‌ها در نیروگاه‌های تولید برق، استانداردسازی سامانه‌های احتراقی و تامین اعتبار برای اجرای طرح‌های زیست‌محیطی از مهم‌ترین مواردی است که برای کنترل کاهش آلودگی هوا موثر است. اما از آنجا که دود خارج شده از خودروها عامل اصلی انباشت آلاینده‌هاست، بنابراین در چنین شرایطی توجه به تولید کیفی و استاندارد‌سازی خودروها در کنار اسقاط خودروهای فرسوده و همچنین انجام معاینه فنی می‌تواند تاثیر بسزایی در کاهش آلودگی هوا داشته باشد، آنچنان که مدیرعامل ستاد معاینه فنی خودروهای تهران در گفت‌وگو با «وطن امروز» از ارائه مشوق‌هایی به صاحبان خودروهایی که معاینه فنی ندارند جهت اخذ معاینه فنی خبر می‌دهد. شادی مالکی با بیان اینکه خودروهای بدون معاینه فنی بویژه خودروهای فرسوده و دودزا ضمن ناایمن بودن، تاثیر بالایی بر آلودگی هوا دارند، گفت: صاحبان چنین خودروهایی چنانچه معاینه فنی برتر اخذ کنند از تخفیف ۳۰ درصدی عوارض تردد در محدوده کم‌انتشار آلایندگی (طرح کاهش) و طرح ترافیک برخوردار خواهند شد. وی افزود: البته این امتیاز از سال‌های قبل نیز بوده است اما خیلی‌ها هنوز از چنین امتیازی بی‌اطلاع هستند. حتی خودروهایی که معاینه فنی 4 ساله آنها نیز تمام نشده است می‌توانند برای اخذ معاینه فنی برتر اقدام کنند. وی درباره انجام معاینه فنی برتر در مراکز شهر تهران گفت: معاینه فنی برتر در ۱۱ مرکز منتخب بیهقی، سراج، شهید آبشناسان، دماوند، الغدیر، شقایق، نیایش، شهید چمران، خاوران، فداییان اسلام و شهدای زمان‌آباد انجام شده و این مراکز منتخب به استناد ضوابط قانونی و ممیزی اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان تهران دارای گواهی صلاحیت صدور معاینه فنی برتر هستند. مدیرعامل ستاد معاینه فنی خودروهای تهران خاطرنشان کرد: خودروها می‌توانند به‌صورت اختیاری در صورت احراز شرایط لازم نسبت به اخذ معاینه فنی معمولی یا برتر اقدام کرده و با اخذ معاینه فنی برتر از تخفیف ۳۰ درصدی عوارض تردد در محدوده کم‌انتشار آلایندگی (طرح کاهش) و طرح ترافیک استفاده کنند. لازم به توضیح است تفاوت معاینه فنی برتر و عادی تنها در فرآیند آزمون آلایندگی خودرو بوده و از لحاظ هزینه پرداختی یکسان است. وی در ادامه افزود: با عنایت به اینکه خودروهای دارای معاینه فنی برتر دارای سطح تولید آلایندگی کمتری بوده و در کلانشهر تهران با توجه به وضعیت بحرانی آلودگی هوا خودروها نیازمند پایش دقیق‌تر و سختگیرانه‌تری هستند، لذا از شهروندان درخواست می‌شود به عنوان یک مسؤولیت اجتماعی برای حفظ سلامت شهر و شهروندان نسبت به مراجعه به مراکز معاینه فنی شهر تهران و دریافت معاینه فنی برتر اقدام کنند. مالکی در ادامه عنوان کرد: از ابتدای امسال تا پایان آذرماه حدود ۹۱۹ هزار گواهی معاینه فنی صادر شده که از این تعداد، حدود ۱۵۹ هزار گواهی مربوط به معاینه فنی برتر است. در مجموع حدود ۱۷ درصد خودروهای مراجعه‌کننده به مراکز معاینه فنی شهر تهران دارای معاینه فنی برتر هستند. مدیرعامل ستاد معاینه فنی خودروهای تهران اظهار کرد: بدون تردید افزایش این درصد نیازمند مشارکت شهروندان تهرانی بوده و می‌تواند اثربخشی معاینه فنی در کاهش آلودگی هوا را افزایش دهد. در همین راستا به منظور قدردانی و تکریم از شهروندان مشارکت‌جو و مسؤولیت‌پذیر در این ارتباط در ۲ ماه انتهایی سال به دریافت‌کنندگان معاینه فنی برتر از مراکز معاینه فنی شهر تهران به قید قرعه‌ جوایزی اهدا خواهد شد.

* ۳۳ درصد وسایل نقلیه فرسوده‌اند

رئیس پلیس راهور فراجا خواستار بازگشت سن فرسودگی به خودروها و جدی گرفته شدن موضوع اسقاط خودروهای فرسوده شد. سردار سیدکمال هادیانفر درباره وضعیت تردد خودروهای فرسوده در کشور گفت: موضوع اسقاط وسایل نقلیه امر مهمی است اما متاسفانه در حال حاضر شرایطی وجود دارد که اعلام سن فرسودگی خودرو وجود ندارد. ما در گذشته سن فرسودگی وسایل نقلیه را داشتیم که بر اساس آن دارنده وسایل نقلیه می‌دانست چه زمانی خودرویش در سن فرسودگی و اسقاط قرار خواهد گرفت اما متاسفانه در حال حاضر سن فرسودگی وجود ندارد و برابر مقررات فردی که معاینه فنی را برای خودرویش دریافت کند می‌تواند از این خودرو استفاده کند. حالا اینکه این خودرو دودزا باشد یا مشکلات ایمنی داشته باشد، دیگر بستگی به همان معاینه فنی دارد. وی ادامه داد: به همین دلیل نیز ما تاکید داریم که سن فرسودگی درست شود، یعنی باید مشخص شود سن فرسودگی یک خودرو چقدر است. بعد از آن هم لازم است موضوع اسقاط به طور جدی پیگیری شود. سالی ۲ میلیون وسیله نقلیه وارد چرخه ترافیک می‌شود اما از آن طرف خروجی نداریم. اگر اینطور باشد خیابان‌ها و جاده‌های ما از خودرو اشباع می‌شود. در این شرایط معلوم است که وضعیت آلودگی هوا و ... هم چه خواهد شد. هادیانفر با بیان اینکه تقریبا ۳۳ درصد از کل وسایل نقلیه کشور در سن فرسودگی و شرایط اسقاط قرار دارند، گفت: البته همان‌طور که گفتم ما الان دیگر سن فرسودگی نداریم اما اگر با معیار سن فرسودگی موضوع را بررسی کنیم، ۳۳۰ درصد از کل وسایل نقلیه کشور در سن فرسودگی بوده و باید اسقاط شود. مثلا در همین بحث موتوسیکلت‌ها، از ۱۲.۵ میلیون دستگاه موتوسیکلت، حدود ۱۱ میلیون دستگاه آن یا انژکتوری نیست یا فرسوده است. 

سردار هادیانفر با بیان اینکه مراکز معاینه فنی موتوسیکلت نیز نداریم، درباره کیفیت مراکز معاینه فنی گفت: در کلانشهرها معاینه فنی کیفی است اما در برخی از نقاط و بویژه حاشیه شهرها معاینه فنی کیفی نیست. این موضوع کمکی به آلودگی هوا، سن فرسودگی و... نخواهد کرد. رئیس پلیس راهور فراجا درباره اینکه چه کسی مسؤول نظارت بر مراکز معاینه فنی است، گفت: این مراکز زیرنظر وزارت کشور و شهرداری‌هاست و پلیس نظارتی بر آنها ندارد. هادیانفر درباره اینکه گفته می‌شود که در برخی از مراکز، گواهی معاینه فنی صوری صادر می‌شود نیز گفت: من چیزی درباره معاینه فنی صوری نشنیده‌ام، چرا که شرط صدور معاینه فنی حضور وسیله نقلیه در مراکز است. البته همان‌طور که گفتم کیفیت در اکثر مراکز واقع در کلانشهرها خوب است. وی درباره جریمه نداشتن معاینه فنی نیز گفت: طبق قانون افرادی که معاینه فنی ندارند روزانه ۵۰ هزار تومان جریمه می‌شوند.