عرضه خودرو در بورس کالا باعث آرامش مقطعی بازار شد اما هنوز راه اصلی، افزایش تولید است
گروه اقتصادی: در شرایطی که فاصله بین قیمت کارخانه و بازار آزاد خودرو بسیار بالا رفته است و از سوی دیگر خودروسازان ناتوان در پوشش دادن به تقاضای بازار هستند، برای اولین بار در دنیا راهکار عرضه خودرو در بورس در کشورمان اجرایی شد؛ این راهکار تاکنون توانسته است تا حدودی قیمتهای بازار را کاهشی کند اما باز هم مشتریان خودرو را با قیمت بالاتری از نرخ مصوب کارخانه میخرند.
به گزارش«وطن امروز»، یکشنبه ۱۰ هزار دستگاه خودرو در بورس کالا عرضه شد که در این معاملات شاهد افت شدید قیمتها نسبت به عرضههای قبلی و نیز بازار آزاد بودیم به طوری که تارا دستی ۲۰۰ میلیون تومان زیر قیمت بازار به دست مصرفکننده رسید.
آمارها حاکی است در همین مدت کوتاه که تیراژ پایینی از محصولات خودروسازها به رینگ بورس کالا ورود کرده، معادل ۷ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان منافع بین مشتریان، سهامداران و دولت توزیع شده است.
* جزئیات معامله پژو ۲۰۷ دستی و شاهین
میانگین قیمت فروش هر دستگاه پژو ۲۰۷ دستی سفید که روز یکشنبه روی تابلوی معاملات بورس کالا رفت، 375.7 میلیون تومان بود. در حالی که پژو ۲۰۷ دستی سفید در عرضه یازدهم دی با میانگین قیمت ۴۰۰ میلیون تومان و در عرضه چهارم دی با میانگین قیمت ۴۱۰ میلیون تومان فروخته شده بود. در برابر عرضه ۴۰۰۰ دستگاه پژو ۲۰۷ دستی، ۶۶۸۳ دستگاه تقاضا شکل گرفت. کمترین قیمت مچ شده نیز هر دستگاه پژو ۲۰۷ دستی ۳۷۵.۷ میلیون تومان بود.
یکشنبه هفته جاری ۴۰۰۰ دستگاه شاهین در بورس کالا مورد معامله قرار گرفت. با تداوم و افزایش عرضه خودرو در بورس کالا، شاهین در معاملات روز یکشنبه با همان قیمت پایه (قیمت کارخانه) ۳۰۴ میلیون تومان به فروش رسید. شاهین در عرضه قبلی (۳۰ آذر) با قیمت میانگین ۳۴۶.۸۹۷ میلیون تومان فروخته شده بود. طبق آمار، در برابر عرضه ۴۰۰۰ دستگاه شاهین، ۱۵۴۲ تقاضا شکل گرفت که این موضوع باعث شد شاهین با قیمت پایه به فروش رود. کمترین قیمت مچ شده هم همان قیمت پایه بود.
البته قیمت تمام شده پژو ۲۰۷ دستی سفید در بورس کالا به علاوه ۱۳ درصد مالیات بر ارزش افزوده و 4.371 میلیون تومان هزینههای جانبی و کارمزد است. قیمت تمام شده شاهین در بورس کالا نیز به علاوه ۱۲ درصد مالیات بر ارزش افزوده و 4.371 میلیون تومان هزینههای جانبی و کارمزد است.
* جزئیات معامله تارا دستی و پژو ۲۰۷ اتوماتیک
قیمت تارا دستی سفید در بورس کالا با کاهش قابل توجهی روبهرو شد. روز یکشنبه ۲۰۰۰ دستگاه تارا دستی سفید با قیمت میانگین هر دستگاه 351.2 میلیون تومان فروخته شد. این در حالی است که تارا دستی در عرضه ۲۳ آذر با قیمت میانگین 405.39 میلیون تومان فروخته شده بود. در برابر عرضه ۲۰۰۰ تارا دستی، تقاضای ۲۵۲۲ دستگاه شکل گرفت که در نهایت با تنها 36.95 درصد رقابت فروخته شد. کمترین قیمت مچ شده برای تارا دستی نیز 350.5 میلیون تومان ثبت شد.
البته قیمت تمام شده تارا دستی سفید در بورس کالا به علاوه ۱۳ درصد مالیات بر ارزش افزوده و 4.371 میلیون تومان هزینههای جانبی و کارمزد است.
در نوبت پایانی عرضه روز یکشنبه بورس کالا، قیمت پژو ۲۰۷ اتوماتیک سفید هم با کاهش قابل توجهی روبهرو شد. هر دستگاه پژو ۲۰۷ اتوماتیک سفید با میانگین قیمت 433.5 میلیون تومان در معاملات تالار خودرو فروخته شد. این خودرو ۲۶ آذر امسال با میانگین 480.51 میلیون تومان فروخته شد. در برابر عرضه ۲۰۰۰ دستگاه پژو ۲۰۷ اتوماتیک، تقاضای۲۵۴۱ دستگاه شکل گرفت که همان میزان عرضه فروخته شد. کمترین قیمت مچ شده برای هر دستگاه 433.5 میلیون تومان بود.
قیمت تمام شده پژو ۲۰۷ اتوماتیک سفید در بورس کالا به علاوه 13 درصد مالیات بر ارزش افزوده و 4.371 میلیون تومان هزینههای جانبی و کارمزد است.
* قیمتگذاری دستوری موجب کنترل قیمتها نمیشود
عضو هیات علمی دانشکده مهندسی خودروی دانشگاه علم و صنعت ایران گفت: عرضه خودرو در بورس کالا مانع رانتخواری میشود اما حال که فضا برای افزایش تولید فراهم است باید به رفع مشکلات موجود پرداخت. امیرحسن کاکایی در تحلیل خود از عرضه خودروها در بورس کالا، افزود: در شرایط فعلی و با وجود فضای ابهام و همچنین برخی تنشها در اقتصاد، باید این شیوه فروش خودرو را با سایر روشهای موجود یعنی قیمتگذاری دستوری (شیوه قرعهکشی) و فروش در بازار آزاد تحلیل کرد.
وی بیان کرد: امروز به این اطمینان رسیدهایم که قیمتگذاری دستوری موجب کنترل قیمتها در بازار نمیشود و افرادی که میگویند باید به این شیوه بازگردیم، سخت در اشتباهند.
کارشناس صنعت خودرو ادامه داد: درباره عرضه با قیمتهای نزدیک به حاشیه بازار که در دهه ۷۰ نیز تجربه شد، امروز قاطبه افراد و حتی سیاسیون با آن مخالفند، زیرا آن را شیوهای شفاف نمیدانند.
وی به شیوه عرضه در بورس اشاره کرد که در حقیقت اختراع ایرانیهاست و گفت: قیمت خودرو در بورس کالا در مکانیسمی کاملاً شفاف کشف میشود و حتی میتوان مشخص کرد چه کسانی در طرحهای فروش شرکت کنند.
* خریداران واقعی در بورس خرید میکنند
کاکایی یادآور شد: در شیوه قرعهکشی، برخی افراد فقط به نوشتن نام خود بسنده میکردند و اگر قرعه به نامشان میافتاد به دنبال فراهم کردن پول لازم میرفتند اما برای خریداری خودرو از بورس افراد باید پول داشته باشند و بر این اساس خریداران واقعی ورود میکنند. وی اضافه کرد: همچنین در مقایسه با شیوه قیمتگذاری دستوری، رانت توزیع نمیشود که مردم برای آن صف بکشند؛ بنابراین بازار به تعادل نزدیک خواهد شد و مابهالتفاوت قیمتی با بازار نیز میتواند از سوی خودروساز در تولید بیشتر بهکار گرفته شود.
عضو هیات علمی دانشکده مهندسی خودروی دانشگاه علم و صنعت ایران اظهار داشت: حدود ۵ ماه گذشته که عرضه خودرو در بورس آغاز شده، شاهد کاهش قیمت خودروها نسبت به نرخهای بازاری بودیم بهطوری که هایما اس۷ ایرانخودرو با قیمت پایه خریداری شد. وی گفت: در خودروهای نسبتاً ارزانتری که وارد بورس شد نیز شاهد بودیم بورس کالا موجب افزایش قیمت نشد، هرچند در همین هفتههای گذشته شاهد التهابات ارزی و افزایش نگرانیهای اقتصادی نسبت به آینده و در نتیجه افزایش تقاضا برای خرید خودرو بودیم. کاکایی با تاکید بر اینکه بورس کالا قرار نیست همه مشکلات قیمتی و بازار خودرو را حل کند، خاطرنشان کرد: امروز بهطور قطع میتوان گفت عرضه خودرو در بورس کالا جلوی رانتخواری را خواهد گرفت اما این لزوماً به معنای حذف کامل دلالان یا کاهش قیمتها نیست.
وی تاکید کرد: حال که با این شیوه فروش پول بیشتری به دست خودروسازان میرسد، باید موانع تولید آنها برطرف شود تا شاهد افزایش تولید خودرو و در نتیجه کاهش قیمت تمام شده باشیم.
* آینده تداوم عرضه خودرو در بورس چه خواهد بود؟
در این راستا، همایون دارابی،کارشناس بازار سرمایه با تاکید بر اینکه عرضه خودرو در بستر بورس کالا اقدام مثبتی محسوب میشود، عنوان کرد شاهد تاثیر مثبت اقدام مذکور هم برای تولیدکننده و هم برای مصرفکننده هستیم. از طرف دیگر سود دلالان و رانتی که توزیع میشد قطع میشود و میتواند به صنعت خودرو و مردم کمک کند. نباید فراموش کنیم که چند سال قبل، زمانی که فولاد در بورس کالا عرضه شد، ایران یک واردکننده فولاد بود اما اکنون با وجود تحریمها و مشکلات به مدد بورس کالا و عرضه محصولات فولادی در بستر این بورس به یک صادرکننده قوی فولاد در آسیا تبدیل شدهایم.
وی ادامه داد: درباره خودرو هم این اتفاق خواهد افتاد. اگر خودروساز بتواند دست دلال و رانتجویان را از فروش خود قطع کند، میتواند بدهی بانکی خود را پرداخت کند، زیان ۱۱۰ هزار میلیاردی خود را پوشش دهد، صنعت قطعهسازی را با سفارش قطعات بیشتر راه بیندازد، میتواند کارگران و سهامداران را راضی نگه دارد، با تولید بیشتر و ارزانتر قیمت واقعی خودرو را در بازار کاهش دهد و در نهایت میتواند حتی در بازار منطقه اقدام به صادرات قطعه و خودرو کند.
به گفته این کارشناس بازار سرمایه، اگر کل محصولات شرکتهای خودروسازی در بورس کالا عرضه شود، تا چند سال آینده شاهد اتفاقی خواهیم بود که در صنعت فولاد رخ داد.
***
۲۱ هزار خودروی وارداتی در بورس کالا پذیرش شد
بورس کالای ایران از پذیرش ۲۱ هزار و ۱۴۰ دستگاه خودروی وارداتی از سوی شرکتهای چانگان و کیا خبر داد. مدیریت پذیرش بورس کالای ایران اعلام کرد پذیرش ۲۱ هزار و ۱۴۰ دستگاه خودروی وارداتی از سوی شرکتهای چانگان و کیا پس از بررسی مدارک و مستندات در یکصد و چهل و هشتمین جلسه هیات پذیرش کالا و اوراق بهادار مبتنی بر کالا در تاریخ ۱۱ آذر تصویب شد، به این ترتیب ۱۹ هزار خودروی سواری چانگان متعلق به چانگان چین که عرضهکننده آن سایپا است، راهی بورس کالا میشود. همچنین شرکت بازرگانی کوشا خودرو نگین ۵۰۰ دستگاه خودروی سواری KIA CERATO، ۵۰۰ دستگاه خودروی سواریKIA SPORTAGE ، ۵۰۰ دستگاه خودروی سواری KIA K5، ۲۰۰ دستگاه خودروی سواری KIA CEED، ۱۰۰ دستگاه خودروی سواری KIA PICANTO، ۱۰۰ دستگاه خودروی سواری KIA PEGAS، ۱۰۰ دستگاه خودروی سواری KIA RIO، ۷۰ دستگاه خودروی سواری KIA SONET و ۷۰ دستگاه خودروی سواری KIA SELTOS متعلق به شرکت KIA کرهجنوبی را در بورس کالا پذیرش کرده است.