گروه بین‌الملل: در ادامه تنش بین روسیه و ژاپن، معاون شورای امنیت ملی روسیه روز شنبه «فومیو کیشیدا» نخست‌وزیر ژاپن را به «اطاعت شرم‌آور» از ایالات متحده متهم کرد.

به نوشته وبگاه «چاینا مورنینگ پست»، «دیمیتری مدودف» معاون شورای امنیت ملی روسیه در واکنش به دیدار روز جمعه کیشیدا و «جو بایدن» رئیس‌جمهور آمریکا و صدور بیانیه مشترک، این اظهارات را بیان کرد.

در بیانیه کیشیدا و بایدن آمده است: «به صراحت اعلام می‌کنیم هرگونه استفاده از سلاح اتمی توسط روسیه در اوکراین اقدامی خصمانه علیه بشریت خواهد بود و به هیچ وجه قابل توجیه نیست».

مدودف گفت: «این بیانیه نشان‌دهنده «توهم» نسبت به روسیه و خیانت به صدها هزار ژاپنی‌ای است که در آتش بمب اتمی هیروشیما و ناکازاکی سوختند». وی افزود: «کیشیدا به جای درخواست توبه از ایالات متحده برای این امر، نشان داد تنها خدمتگزار آمریکایی‌هاست».

مدودف افزود: «این شرم تنها با خودکشی به سبک ژاپنی‌ها در جلسه کابینه ژاپن پس از بازگشت کیشیدا از بین می‌رود».

روابط روسیه و ژاپن دهه‌هاست متاثر از اختلافات ۲ طرف بر سر مجمع‌الجزایر کوریل در شمال شرق آسیا از زمان پایان جنگ دوم جهانی است. سال ۱۹۵۶ اتحاد جماهیر شوروی سابق و دولت ژاپن اعلامیه مشترکی را امضا کردند که در آن مسکو موافقت کرد امکان انتقال جزایر «هابومای» و «شیکوتان» به حاکمیت توکیو را پس از انعقاد معاهده صلح بررسی کند اما صحبتی درباره سرنوشت جزایر «کناشیر» و «ایتوروپ» به میان نیامد.

 شوروی سابق امیدوار بود بیانیه مشترک به مناقشه پایان دهد، در حالی که ژاپن این سند را تنها بخشی از راه حل مشکل می‌دانست و از ادعای حاکمیت خود بر تمام جزایر چشم‌پوشی نمی‌کرد.  مذاکرات در سال‌های بعد از آن نیز به جایی نرسید و معاهده صلح بعد از پایان جنگ دوم جهانی هرگز امضا نشد. در این میان، آمریکا نیز با اقدامات تحریک‌آمیز به ماجرا اضافه شد و توکیو را تهدید کرد اگر با واگذاری فقط ۲ جزیره از ۴ جزیره به روسیه موافقت کند، این امر بر روند بازگرداندن اوکیناوا به حاکمیت ژاپن تأثیر می‌گذارد.

موضع  روسیه نیز این است که این جزایر پس از جنگ دوم جهانی بخشی از اتحاد جماهیر شوروی سابق شدند و شکی در حاکمیت کنونی  آنها نیست.

گفتنی است فومیو کیشیدا، نخست‌وزیر ژاپن در سفرش به واشنگتن برای تقویت ائتلاف‌های قدیمی خود با متحدانش در پی افزایش نگرانی در ژاپن و آمریکا درباره افزایش تهدیدات از جانب چین، کره شمالی و روسیه، نسبت به امنیت منطقه‌ای تلاش کرده است.

بایدن در دیدار با کیشیدا گفت: «ما در حال مدرن‌سازی ائتلاف‌های نظامی خود و حمایت از روند تاریخی در ژاپن در زمینه افزایش هزینه‌های نظامی و استراتژی جدید امنیت ملی هستیم». کیشیدا نیز از بایدن به خاطر تلاش‌های آمریکا در حوزه امنیت منطقه‌ای تشکر و تصریح کرد: «ژاپن و آمریکا هم‌اکنون با چالش‌برانگیزترین و پیچیده‌ترین محیط امنیتی تاریخ معاصر روبه‌رو هستند».

به گفته کیشیدا، او چشم به انجام یک تبادل نظر صریح درباره مسائلی همچون «یک منطقه هند- اقیانوسیه آزاد و باز» – ادبیات مورد استفاده ۲ طرف برای اشاره به مقابله با چین  داشته است.

کیشیدا در سخنرانی بعد از نشست با بایدن در محل دانشکده مطالعات بین‌المللی پیشرفته جان هاپکینز واشنگتن، چین را چالش محوری هم برای ژاپن و هم برای آمریکا خواند و گفت آنها و اروپا باید در برخورد با این کشور با اتحاد عمل کنند.

کیشیدا همچنین بر اهمیت ایستادگی در برابر حمله روسیه به اوکراین تاکید کرد و گفت: «اگر تغییر یکجانبه وضعیت موجود بدون به چالش کشیده شدن اجرا شود، همین موضوع در جاهای دیگر از جمله در آسیا - اشاره آشکار به قول چین برای اتحاد مجدد در صورت لزوم با زور با تایوان خودمختار- رخ خواهد داد».

ژاپن ماه گذشته میلادی بزرگ‌ترین برنامه تقویت نظامی خود از زمان جنگ دوم جهانی تاکنون - یک انحراف چشمگیر از ۷ دهه صلح‌طلبی عمدتاً با انگیزه نگرانی درباره اقدامات چین در منطقه – را اعلام کرد.

کیشیدا در سخنرانی در دانشکده مطالعات بین‌المللی پیشرفته جان هاپکینز گفت چین چالش اصلی ژاپن و آمریکاست.

کیشیدا گفت: «جامعه بین‌المللی در یک نقطه عطف تاریخی قرار دارد: نظم بین‌المللی آزاد، باز و باثباتی که ما خود را وقف حفظ آن کرده‌ایم اکنون در خطر جدی قرار دارد».

نخست‌وزیر ژاپن اظهار کرد: «چین باید با اتخاذ یک تصمیم راهبردی از قوانین بین‌المللی جا افتاده تبعیت کند و نمی‌تواند نظم بین‌المللی را به گونه‌ای که مغایر این قوانین باشد تغییر دهد و تغییر نخواهد داد».

وی با بیان اینکه کشورها باید با چین برای کمک به صلح و ثبات جهانی و در قبال حوزه هند- اقیانوسیه همکاری کنند، گفت: «ما هرگز اجازه هیچ تلاشی برای تغییر یکجانبه وضعیت موجود با زور را نخواهیم داد و بازدارندگی خود را تقویت خواهیم کرد».

کیشیدا نگرانی ژاپن را درباره فعالیت‌های نظامی چین در نزدیکی جزایر مورد مناقشه در دریای چین شرقی - که در ژاپن جزایر سنکاکو و در چین جزایر دیائویو نامیده می‌شوند - و همچنین پرتاب موشک‌های بالستیک چین در سال گذشته میلادی که در آب‌های نزدیک ژاپن فرود آمدند، تکرار کرد.