سجاد رضایی: ۵ روز دیگر مهم‌ترین رویداد تئاتری کشور در حالی چهل‌ویکمین دوره خود را آغاز می‌کند که امسال برخلاف سال‌های گذشته یک رکورد عجیب و غیرقابل تصور به ثبت رسید و آن تقاضای بیش از ۲ هزار اثر برای حضور در مهم‌ترین ماراتن حوزه هنرهای نمایشی کشور است؛ عددی که وقتی از سوی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اعلام شد تعجب بسیاری را برانگیخت اما با ارائه جزئیات، مشخص شد جشنواره امسال برخلاف تمام ادوار جشنواره تئاتر فجر با استقبال قابل توجه هنرمندان تئاتری روبه‌رو شده است. در آمار رسمی اعلام‌شده از سوی وزارت ارشاد بیش از 500 اثر در بخش صحنه‌ای، بیش از 700 اثر در بخش استانی، بیش از 300 اثر در بخش نمایشنامه‌خوانی و حدود 400 اثر در ۳ بخش بین‌الملل، خیابانی و رادیو تئاتری، دوره چهل‌ویکم جشنواره تئاتر فجر را به یکی از خاص‌ترین و متمایزترین دوره‌ها در بین ادوار این جشنواره بدل کرده است. این میزان مشارکت نه‌تنها برای یک دوره اتفاقی عالی است که با توجه به شرایط خاص سال جاری و تلاش حداکثری چند ماه اخیر برای تحریم فجر از سوی معاندین خارج‌نشین و معدود افراد فریب‌خورده از یک‌طرف و بحث کرونا از طرف دیگر که در ۳ سال گذشته تئاتر کشور را به جسمی بی‌جان بدل کرده بود، آغاز این دوره جشنواره را با یک شروع پرقدرت همراه می‌کند. بی‌تردید اهتمام دبیر جشنواره و گروه اجرایی و همچنین سیاست‌های اداره کل هنرهای نمایشی در احیای مهم‌ترین بازوی جشنواره تئاتر فجر یعنی جشنواره مناطق را می‌توان یکی از موثرترین پارامترها در رونق پرفروغ دوره چهل‌ویکم برشمرد. آنچه اما در این میان حائز اهمیت است، همراهی و همدلی هنرمندان واقعی تئاتر با جشنواره تئاتر فجر است، البته این میزان استقبال چندان دور از ذهن نیز نبود، زیرا با مرور واکنش‌ها و مشارکت‌ها در ۴ دهه گذشته به‌سادگی می‌توان فهم کرد اساساً هنرمندان تئاتری همواره همراه و همیار رویدادهای انقلابی بوده‌اند. در طول این ۴ دهه البته همیشه بودند افراد معدودی که با استفاده و کمک گرفتن از رسانه‌ها و ابزارهای تبلیغاتی، سعی در القای ناامیدی در بین اهالی شریف تئاتر داشتند اما به وقتش هنرمندان تئاتر با حضور حداکثری تئاتر را زنده نگه داشته‌اند. 

نمونه مبرهن و واضح این موضوع را می‌توان دهه 70 وقتی جشنواره نوپای تئاتر دفاع مقدس برای نخستین بار فراخوان اعلام کرد هنرمندان تئاتری با استقبال وصف‌ناشدنی برای یک رویداد نوپا با بیش از 200 اثر با محوریت دفاع مقدس پای کار آمدند و تقاضای حضور در این جشنواره را کردند و همین اقبال و استقبال باعث استمرار آن طی 18 دوره آن شده است. یا در ماجرای ۲ سال گذشته که به صورت جدی جریانی خاص سعی و تلاش می‌کرد هنرمندان را از حضور در جشنواره منصرف کند، در نهایت جشنواره با بیش از یکصد اثر برگزار شد. 

اداره کل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دقیقاً از ۳ ماه پیش جشنواره مناطق را که بدون تردید مهم‌ترین و بزرگ‌ترین رویداد تئاتری نه‌تنها در کشور، بلکه در کانون جهان اسلام و منطقه غرب آسیاست، پس از 7 سال فراموشی دوباره احیا کرد؛ رویدادی که بی‌شک جایگاه و منزلت هنرمندان تئاتری استان‌ها را مجدد بازگرداند و نشان داد که برای مطرح شدن یک تئاتر و هنرمندانش، نیاز نیست حتماً آن گروه با تمام سختی‌ها و مشقت‌ها به تهران سفر کند و تنها سکوی دیده شدن و حرفه‌ای شدن آن رسیدن به پایتخت باشد؛ سیاستی که از ابتدای دولت سیزدهم با عنوان عدالت فرهنگی از سوی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به‌کرات اعلام شد و امروز نتیجه این سیاست را در همراهی هنرمندان سراسر کشور در حوزه تئاتر شاهد هستیم. اگر در سال‌های گذشته تنها پایتخت، قطب تئاتر ایران بود، به ‌وضوح می‌توان با اجرای صحیح عدالت فرهنگی در حوزه تئاتر اذعان کرد اکنون تمام کشور قطب تئاتر شده است و این میزان اعتبار و احترامی که برای تمام هنرمندان تئاتری در سراسر کشور گذاشته شده، سبب شد در برهه‌ای که دشمنان خیال می‌کردند جشنواره تئاتر فجر را به عنوان یکی از رویش‌های انقلاب اسلامی زمین‌گیر خواهند کرد، نه‌تنها برقرار باشد که حتی زبانزد در بین سایر ادوار شود. 

اکنون که در آستانه برگزاری جشنواره تئاتر فجر قرار گرفته‌ایم، لازم به یادآوری است سالیان سال است ریل تئاتر کشور منحرف شده است و اداره کل هنرهای نمایشی باید اهتمام ویژه‌ای برای اصلاح امور زیربنایی داشته باشد و با اتمام جشنواره تئاتر فجر، مصرانه در حوزه‌های نسل‌سازی و کادرسازی موجود در دستگاه و نهاد متولی تئاتر فعال باشد تا ان‌شاءالله شاهد بازگشت تئاتر به ریل اصلی خود باشیم.