گروه فرهنگ و هنر: مجسمهسازی امروزه روز بسیار متنوع و البته درگیر فرم شده و باید گفت بیش از محتوا فرم است که اهمیت دارد. امروز تنوع در مجسمهسازی بسیار گسترده شده، به شکلی که هر کسی هر گونه فکر میکند میتواند فکر خود را تبدیل به شکل کرده و با انواع و اقسام مواد از کاغذ گرفته تا پر پرندگان تا فلز و فولاد و...، هندسه، شکل و فرم مورد نظر خود را پیاده کند. در این میان پس از شیوع ویروس کرونا مجسمهسازی دچار رکود شد و خبر تازهای ولی پیش از آن، شور و هیجانی بود؛ انجمن مجسمهسازی دایر شده بود و نمایشگاههایی میگذاشت و مردم به تماشا مینشستند. البته این وضعیت قطعا ماندگار نخواهد بود.
شاهد این مدعا جشنواره هنرهای تجسمی فجر است که پانزدهمین دوره آن در پیش است. مسأله بسیار مهم و قابل ارزش درباره این جشنواره هم تغییر ساختار آن است. سیدعباس میرهاشمی، هنرمند عکاس و دبیرکل پانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر در گفتوگو با یکی از رسانهها در این باره اینطور بیان میکند: جشنواره تجسمی فجر نیاز به تغییر ساختار دارد و بر این اساس، مطالبی جمعآوری شد که ساختار پایهای که اساس و بنیان بحث باشد، تهیه شد و تحویل متولیان جشنواره دادیم و پیشنهاد کردیم خیلی جدی این موضوع را دنبال کنند. همچنین در این ساختار پیشنهادی، علاوه بر پیشنهادات برای جشنواره فجر، نگاهی نیز به دوسالانههای هنری و جشنواره تجسمی جوانان شده بود که تقاضا کردیم به آنها توجه شود تا در صدد تقویت یکدیگر برآیند و خلأهای موجود پر شود. البته با توجه به جابهجاییهایی که در معاونت هنری و اداره کل تجسمی داشتیم، زمان از دست رفت و فرصت بحث در این مورد پیش نیامد. اگر این ساختار به نتیجه میرسید، امسال بنا داشتیم روی آن ریل حرکت کنیم ولی چون اتفاق نیفتاد، ابتدا سعی کردیم بینابین حرکت کنیم اما در نهایت محور را سالهای گذشته در نظر گرفتیم با این تفاوت که در مسیر، یک جاهایی تغییرات کوچکی ایجاد کردیم؛ تعداد رشتهها را نزدیک به دورههای گذشته قرار دادیم، بحث کیوریتوری را فراموش کردیم ولی جاهایی که احساس کردیم باید اتفاقاتی بیفتد با صاحبنظران صحبت کرده و تغییراتی کوچک ایجاد کردیم. رشته مجسمه را تغییر عنوان دادیم و گذاشتیم «رشته حجم» و در ادامه مجسمه، چیدمان و سفال و سرامیک را ذیل این رشته قرار دادیم تا دیوارههای بین این رشتهها برداشته شود.
او ادامه میدهد: آنچه قرارداد بین خودمان و هنرمندان میدانیم، فراخوانی است که منتشر میکنیم و طبیعتاً وقتی داوران میآیند از فراخوان مطلعند و آن قرارداد در فراخوان را رعایت میکنند. ضمن اینکه الفبای هر داوری، مباحث فنی و تکنیکی است که خالق اثر باید رعایت کرده باشد. داوران این دوره جشنواره که همگی از اساتید دانشگاه هستند، عموماً اعتقاد به کیفیت آثار دارند. گریزی از حذف شدن دیوارهها بین رشتههایی چون مجسمه، حجم و چیدمان نیست و به اعتقاد من این مرز خارج از جشنوارهها در واقعیت وجود ندارد ولی بقیه رشتهها را حفظ کردیم.
دبیرکل پانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر ادامه میدهد: من به عنوان دبیرکل جشنواره وظیفه داشتم در داوری حضور داشته باشم و به همین دلیل در همه گروههای داوری سعی کردم حضور داشته باشم و عمده وقتم را بگذارم تا در راستای کمک و تطبیق با برنامههای جشنواره و فراخوان اگر نکتهای و سوالی باشد، عرض کنم. شاید درست نباشد درباره همه رشتهها صحبت کنم تا از زبان داوران این موضوع شنیده شود اما در برخی رشتهها فراتر از انتظار و در برخی رشتهها کمتر از انتظار داوران (از نظر کیفی) آثاری ارسال شده بود که این موضوع طبیعی است و نمیتوان انتظار داشت در همه رشتهها بالاترین کیفیت را داشته باشیم. در مجموع رضایت نسبی را از داوران دیدم.
باید گفت تعداد هنرمندان تجسمی در سراسر کشور زیاد است و انتظار دارند کارهایشان دیده شود و برای اینکه بتوان این خلأ را پر کرد، از سال قبل باید بخشهای استانی راهاندازی شود؛ سال گذشته ۲۶ استان و ۲ منطقه آزاد در بخش «تجسم هنر» حضور داشتند و امسال نیز همه استانهای کشور در بخش «تجسم هنر» حضور دارند تا خلأ و کمبود فضا را بتوان اینگونه پوشش داد.
جشنوارهای چون جشنواره تجسمی فجر پروژه نیست که با تمام شدنش تمام شود، بلکه این جشنواره و جشنوارههای دیگر پروسه هستند که وقتی یک دوره تمام میشود تازه شروع کارش خواهد بود، چراکه باید ارتباطش را با هنرمند و جامعه قویتر کند، به چالش کشیده شود، به چالش بکشد، تعامل با هنرمندان و دانشگاهها را قویتر کند و از داشتههایی که به دست آورده، حراست کند. محور جشنواره فجر دوره پانزدهم نیز به گواه دبیرش همانند سال قبل، «هنر متعالی برای مردم» است.