رئیس فدراسیون فوتبال در نامه‌ای به مدیران عامل ۱۶ باشگاه لیگ برتری ضمن معرفی شرکت خارجی VAR و نماینده این شرکت در ایران، از باشگاه‌ها خواسته است نسبت به تامین اعتبار این تکنولوژی اقدام کنند. بحث ورود کمک‌داور ویدئویی (VAR) به فوتبال ایران در سال‌های اخیر یکی از سوژه‌های مهم داوری بویژه برای لیگ برتر بوده است اما فدراسیون فوتبال با رؤسای مختلف خود در این چند سال، نتوانست این پروژه مهم را اجرایی کند. این موضوع حتی هشدارهای فیفا را نسبت به احتمال حذف داوران ایران از مسابقات بین‌المللی به دلیل عدم آشنایی و کار با VAR به دنبال داشت؛ آن ‌هم در شرایطی که این تکنولوژی چند سال است در کشورهای مختلف آسیا و جهان راه‌اندازی شده و مورد استفاده قرار گرفته است. این امر در برنامه‌های انتخاباتی رؤسای فدراسیون در ۲ دوره اخیر یعنی زمان شهاب‌الدین عزیزی خادم و مهدی تاج هم پررنگ بود. تلاش و اقدامات عزیزی خادم برای استفاده از VAR بی‌نتیجه ماند و به او اتهاماتی علیه امنیت ملی در این باره ‌زده شد؛ اتهاماتی که البته عزیزی خادم در آخرین مصاحبه تلویزیونی خود مدعی شد در دادگاه از آنها تبرئه شده است.

* نامه تاج به باشگاه‌های لیگ برتر و معرفی شرکت خارجی 

حالا با بازگشت دوباره مهدی تاج به فدراسیون، اقدامات راه‌اندازی VAR به شکل دیگری جلو رفته است. پیگیری‌ها  نشان می‌دهد تاج در نامه‌ای به ۱۶ مدیر عامل باشگاه‌های لیگ برتر ضمن معرفی یک شرکت خارجی و نماینده آن در داخل کشور، از باشگاه‌ها خواسته است نسبت به انجام فرآیند راه‌اندازی VAR و تدارک بودجه لازم، اقدام کنند. در نامه مهدی تاج که در تاریخ ۱۸ دی‌ تنظیم شده، آمده است: «یکی از برنامه‌ها در جهت استانداردسازی و رشد و توسعه فوتبال الزام به تجهیز ورزشگاه‌های لیگ برتری به کمک‌داور ویدئویی است که به عنوان یک پروژه ملی در دستور کار قرار دارد و عدم اجرای آن موجب خسارات جبران‌ناپذیری به فوتبال کشور در سطح بین‌المللی خواهد شد. لذا ضمن معرفی شرکت «چشم‌انداز ارتباط» به عنوان نماینده شرکت EVS که مورد تأیید فیفا نیز هست به عنوان مجری فروش و نصب و راه‌اندازی پروژه VAR ضمن پیگیری مستمر جهت انجام فرآیند مربوط و تخصیص اعتبار لازم نسبت به اجرای هرچه سریع‌تر این پروژه، اقدامات عاجل صورت پذیرد».

* شرکت EVS چیست؟

شرکت EVS یکی از شرکت‌های معروف و شناخته شده در زمینه تولید تجهیزات الکترونیک پخش و انتقال تصویر است که سال ۱۹۹۴ در بلژیک تأسیس شد. این شرکت بعد از جدی شدن بحث کمک‌داور ویدئویی در فوتبال، فعالیت خود را در این بخش آغاز کرد و توانست تاییدیه‌های لازم را از فیفا دریافت کند. گفته می‌شود پروژه VAR در کشورهایی چون اسپانیا، دانمارک، لهستان و مصر از سوی این شرکت پشتیبانی می‌شود.

* ابهامات عقد قرارداد با شرکت بلژیکی

فدراسیون فوتبال هنوز مشخص نکرده است قرارداد با شرکت EVS به چه شکل است و مفاد این قرارداد شامل چه مواردی می‌شود. مهم‌تر از همه اینکه همکاری با این شرکت، چه مقدار هزینه برای باشگاه‌ها و فوتبال ایران خواهد داشت. پیگیری‌ها هم نشان می‌دهد فهرست قیمت ارائه شده به فدراسیون فاقد لیست قیمت تجهیزات رادیویی، نرم‌افزارهای تخصصی و قیمت و مشخصات خدمات آموزش و اجرای سیستم VAR است. علاوه بر ابهاماتی درباره فعالیت‌های سیاسی این شرکت و بحث تحریم‌ها و گرفتن مجوزهای لازم، گفته می‌شود در جلسه مناقصه انتخاب VAR پاکت سایر شرکت‌ها جز EVS باز نشده است.

* چرا باشگاه‌ها باید هزینه VAR را پرداخت کنند؟

رئیس فدراسیون در نامه خود به باشگاه‌های لیگ برتری از آنها خواسته است اعتبار لازم را برای راه‌اندازی VAR تأمین کنند. سوال این است: چرا باشگاه‌ها که صاحب کمترین درآمدهای ممکن از حق پخش، تبلیغات محیطی، بلیت‌فروشی و... هستند، باید از جیب خودشان برای راه‌اندازی این تکنولوژی هزینه کنند. این در حالی است که به عنوان مثال در کشوری مثل پرتغال در اروپا هزینه راه‌اندازی VAR با فدراسیون فوتبال این کشور بوده است. VAR در این کشور چند سال است در حال کمک به داوران است و حتی قرار بود امسال برای لیگ دسته دوم پرتغال هم مورد استفاده قرار بگیرد. پیگیری‌های خبرنگار مهر از روزنامه‌نگاران پرتغالی نشان می‌دهد فدراسیون و لیگ پرتغال هزینه‌های راه‌اندازی VAR را تقبل کردند تا از تکنولوژی‌های روز فوتبال دنیا عقب نمانند.

* فدراسیون فوتبال در نقش معامله‌گر؟

یک نکته عجیب دیگر این است که فدراسیون فوتبال این نامه را برای اسپانسرهای باشگاه‌ها هم ارسال کرده و چون خودش مستقیم در این فرآیند ورود نکرده، در نقش معامله‌گر ظاهر شده است. اگر این مورد را در کنار مسائلی چون گران بودن تجهیزات EVS، بلااستفاده شدن دستگاه‌ها برای باشگاه‌ها در صورت عدم تمدید سالانه لایسنس و اقدامات یکباره شرکت بلژیکی در تحریم بعضی کشورها  بگذاریم، نیاز است فدراسیون شفاف‌سازی لازم را در این زمینه انجام دهد و مانع بروز مشکلاتی شود که ممکن است در ماه‌های آینده گریبان باشگاه‌ها را با هزینه‌های سرسام‌آور بگیرد.