گروه اقتصادی: چند روز از شروع به کار مهرداد بذرپاش در قامت وزیر راه و شهرسازی نگذشته بود که وی در تشریح برنامه‌هایش از اولویت به اتمام رساندن کریدور شمال - جنوب سخن گفت. وزیر جدید راه و شهرسازی گفت: به دنبال تامین منابع برای تکمیل این کریدورها هستیم، چرا که منابع فعلی کفاف تکمیل آنها را نمی‌دهد. نظر دولت بر رونق حوزه حمل‌و‌نقل است و در اکثر مذاکرات با کشورهای خارجی بویژه همسایگان این موضوع محور مذاکرات طرفین قرار دارد. حالا وزارت راه و شهرسازی برنامه ویژه خود را تکمیل مسیرهای مورد استفاده در این کریدور اعلام کرده است؛ 4 پروژه ریلی که باید هر چه سریع‌تر به نتیجه برسد تا رویای کریدور شمال - جنوب تبدیل به واقعیت شود. به گزارش «وطن امروز»، هفته گذشته مهرداد بذرپاش با دستیار ویژه ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه دیداری داشت و ۲ طرف درباره سرمایه‌گذاری برای ساخت ابرپروژه ریلی رشت - آستارا گفت‌وگو کردند. این جلسه با حضور برخی معاونان حمل‌ونقلی وزیر راه و شهرسازی برگزار شد. در این دیدار ۲ طرف درباره گسترش همکاری‌های حمل‌ونقلی و تکمیل کریدور حمل‌و‌نقل شمال- جنوب مذاکره کردند و بررسی‌های لازم در این باره شد. اینطور که پیداست حضور روس‌ها و سرمایه‌گذاری آنها برای ساخت خط‌آهن رشت - آستارا نهایی شده است. بر این اساس قرار است با سرمایه‌گذاری روسیه این پروژه ریلی به عنوان حلقه مفقوده کریدور شمال- جنوب طی 3 سال یعنی یک سال کمتر از پیش‌بینی انجام شده در این زمینه، ساخته شود. طبق توافق انجام شده، پیمانکاران ایرانی زیرسازی این خط آهن را به طور کامل اجرا خواهند کرد. مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور و معاون وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه برای تکمیل کریدور ترانزیتی شمال- جنوب، ۴ پروژه ریلی در اولویت اجرا قرار گرفته است، گفت: تامین مالی این پروژه‌ها‌ از محل تهاتر نفت خواهد بود. خیرالله خادمی با بیان اینکه اولویت دولت در حوزه توسعه حمل‌و‌نقل ریلی، تکمیل کریدورهای شمال- جنوب است، اظهار داشت: با توجه به ظرفیت بالای انتقال بار و ترانزیت کالا در این کریدور، ۴ پروژه مهم برای تکمیل کریدور شمال- جنوب در اولویت اجرایی و تامین مالی قرار دار‌د و دستورات ویژه‌ای از طرف رئیس‌جمهور و معاون اول رئیس‌جمهور برای تکمیل آنها صادر شده است. 

1- راه‌آهن رشت – آستارا؛ اولویت اول ریلی کشور

وی افزود: در این راستا خط ریلی رشت - آستارا برای تکمیل کریدور شمال - جنوب در اولویت اول تامین اعتبار است. با تکمیل ‌این طرح، بندر‌عباس از طریق شبکه ریلی به آستارا اتصال می‌شود و راه‌آهن ما ‌به کشور آذربایجان و بعد روسیه و اروپا متصل می‌‌شود؛ این مسیر کریدور اصلی شمال- جنوب است.

2- راه‌آهن چابهار-زاهدان اولویت دوم توسعه ریلی 

مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌و‌نقل کشور دومین اولویت در کریدور شمال- جنوب را تکمیل کریدور شمال- جنوب شرق کشور عنوان کرد و گفت: تکمیل خط‌آهن چابهار- زاهدان از دیگر اولویت‌های ریلی کشور است و بعد از تکمیل این راه‌آهن و با اتصال چابهار به شبکه ریلی، سپس راه‌آهن در مسیر زاهدان، زابل، بیرجند، مشهد و یونسی کشیده خواهد شد. وی تاکید کرد: این طولانی‌ترین کریدور کشور (چابهار- زاهدان- بیرجند- یونسی) است که 1500 کیلومتر طول دارد و به ایستگاه یونسی در نزدیکی مشهد متصل می‌شود.

3- راه‌آهن شیراز- بوشهر- بندر عسلویه؛ اولویت سوم ریلی کشور

خادمی افزود: اولویت سوم در کریدور شمال - جنوب، اتصال استان بوشهر به شبکه ریلی کشور است، ‌در این راستا با اتصال خط ریلی از شیراز به بوشهر و بندر عسلویه کریدور شمال- جنوب در این مسیر تکمیل می‌شود‌. 

4- اتصال ‌خط‌آهن دورود-خرم‌آباد به کریدور‌ شمال- جنوب - غرب از دیگر اولویت‌‌های ریلی

معاون وزیر راه و شهرسازی اولویت چهارم در رفع حلقه‌‌های مفقوده کریدور شمال- جنوب را رفع گلوگاه کریدور شمال- جنوب - غرب کشور عنوان کرد و گفت: بنادر خوزستان ظرفیت بار‌ی زیادی دارند ولی به‌ دلیل قدیمی بودن ریل‌های این مسیر از ظرفیت 50 میلیون تنی ۵ بندر این منطقه، فقط از 3 میلیون تن ظرفیت استفاده می‌کنیم؛ به همین دلیل به‌ دنبال رفع گلوگاه‌های این خط ریلی هستیم، بدین ترتیب خط‌آهن دورود- خرم‌آباد به خط ریلی شمال- جنوب - غرب کشور متصل و یک مسیر جدیدی به کریدور شمال- جنوب - غرب کشور اضافه می‌شود.

5 میلیارد یورو برای تکمیل کریدورهای شمال- جنوب نیاز است

وی با بیان اینکه این ۴ پروژه ریلی اولویت اصلی توسعه راه‌آهن کشور است، تصریح کرد: برای احداث و تکمیل این مسیرها ۵ میلیارد یورو اعتبار نیاز است، در بخش‌هایی از این پروژه‌ها ‌کارهای فنی انجام شده است و برخی مناقصات هم آن بزودی برگزار می‌شود. خادمی اظهار داشت: با توجه به تصمیماتی که برای تکمیل کریدورهای کشور گرفته شده، اتفاقات خوبی در آینده رخ خواهد داد و می‌توانیم با فعال‌سازی این کریدورها هم بار داخلی را افزایش ظرفیت دهیم و هم ترانزیت بین‌المللی از مسیر ایران انجام شود.  وی در پاسخ به این سوال که منابع مالی اجرای این ۴ پروژه چگونه تامین خواهد شد، گفت: اعتبارات از محل تهاتر نفت تامین می‌شود.

* عملیات اجرایی پروژه رشت - آستارا سرعت می‌گیرد

مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌و‌نقل کشور درباره آخرین وضعیت پروژه ریلی رشت - آستارا اظهار داشت: این پروژه 164 کیلومتر طول دارد که هم‌اکنون در 22 کیلومتر مسیر، در حال احداث خط هستیم؛ 12.5 کیلومتر از طرف انزلی و 10 کیلومتر از مسیر رشت - کاسپین در حال احداث است. وی تصریح کرد: کارهای فنی این پروژه را انجام داده‌ایم و برای انعقاد قرارداد با پیمانکار، سازمان برنامه و بودجه در حال بررسی قرارداد و پروژه است و بعد از اتمام بررسی و انعقاد قرارداد، عملیات اجرایی این پروژه سرعت خواهد گرفت، البته گره اصلی کار ارزیابی مسیر (خرید اراضی سر راه پروژه) است، زیرا در طول مسیر احداث خط‌آهن، زمین‌های کشاورزی قرار دارد و باید راهکاری برای تأمین اراضی‌ طراحی کنیم. رهبر انقلاب مدتی پیش با درخواست دولت مبنی بر استفاده از روش تهاتر نفت برای تامین پروژه‌های مهم ریلی کشور موافقت کردند؛ چندی پیش نیز سیداحسان خاندوزی، سخنگوی اقتصادی دولت، از تصویب آیین‌نامه تهاتر نفت برای تامین مالی طرح‌های ریلی در کمیسیون اقتصادی دولت خبر داد و ابراز امیدواری کرد بزودی این آیین‌نامه در جلسه هیات دولت هم به تصویب برسد. با این روش در کنار سایر روش‌ها می‌توان به افزایش سرعت توسعه و تکمیل بخش عمده 10 هزار کیلومتر پروژه ریلی باقیمانده کشور در طول برنامه هفتم توسعه امیدوار بود. توسعه خطوط ریلی کشور یکی از مهم‌ترین پروژه‌های پیشران برای توسعه کشور است، زیرا بررسی تجربه توسعه در کشورهای مختلف نشان می‌دهد توسعه راه‌های ارتباطی نقش بسزایی در توسعه اقتصادی و اجتماعی در هر منطقه داشته است.

***