گروه سیاست خارجی: به نظر می‌رسد پس از تلاش‌های فراوان واشنگتن در حفظ کانال‌های ارتباطی با تهران و تبادل پیام از طریق بک چنل- Back Channel- این بار قرار است مدیرکل آژانس به عنوان ناظر برجام، مسؤولیت واسطه‌گری میان ایران و آمریکا را در سفر آتی خود به تهران عهده‌دار شود.

نگاهی به مواضع سه‌شنبه شب رافائل گروسی در جمع اعضای پارلمان اروپا بخوبی گویای آن است که واشنگتن و تروئیکای اروپایی بشدت تلاش می‌کنند گفت‌وگوها با تهران از سر گرفته شود، چه اینکه مدیرکل آژانس می‌گوید جو بایدن بشدت در پی توافق با تهران بوده است.

مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز سه‌شنبه چهارم بهمن (۲۴ ژانویه) در پارلمان اروپا گفت دولت فعلی ایالات متحده به شکل جدی در تلاش بود با تهران به توافقی درباره برنامه هسته‌ای برسد اما او در وضعیت کنونی از این موضوع مطمئن نیست و نمی‌خواهد وارد موضوعات سیاسی شود. گروسی درباره وضعیت کنونی توافق هسته‌ای افزود: «هیچ‌کس این توافق را مرده اعلام نکرده اما هیچ تعهدی انجام نشده است. هر محدودیتی که در برجام وجود داشت چند بار نقض شده است».

مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با اشاره به سفرش به تهران گفت شاید برای برقراری مجدد گفت‌وگوها با ایران، مذاکرات سیاسی بیشتری نیاز باشد و ابراز امیدواری کرد ممکن است با این سفر، پیشرفت‌هایی به‌‌دست آید. رئیس ناظر هسته‌ای سازمان ملل متحد همچنین گفت‌وگو با ایران را برای از سرگیری همکاری‌ها برسر فعالیت‌های هسته‌ای تهران «بسیار ضروری» ارزیابی کرد. گروسی گفت عقب‌نشینی ایران از برجام با قطع ۲۷ دوربین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که بر تاسیسات هسته‌ای جمهوری اسلامی نظارت داشتند، به این معناست که آژانس دیگر به ‌طور موثر برنامه هسته‌ای تهران را رصد نمی‌کند و افزود: «دست‌کم یک سال است از این لحاظ کور شده‌ام (نظارت ندارم)».

گفتنی است «وطن امروز»، روز سه‌شنبه در گزارشی با عنوان «فرار از بروکسل به وین» نوشته بود: حضور ناخوانده و غیرمتعارف مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در جلسه کاری وزرای خارجه اتحادیه اروپایی در واقع تاکیدی بر این گزاره است که بروکسل در جلسه خود، نقشه وین را روی میز گذاشته است؛ چه اینکه پارلمان اروپا حتی در همان مصوبه پرهزینه اما غیرالزام‌آور خود در اضافه کردن سپاه به سازمان‌های تروریستی، به بند تعلیق برجام که خواستار خاتمه دادن به مذاکرات هسته‌ای ایران و 1+4 می‌شد، رای نداد. از طرف دیگر با تهدید ضمنی روز یکشنبه تهران درباره احتمال تصمیماتی درباره ادامه عضویت ایران در معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) و پاسخ متقابل به اقدام آشکارا خصومت‌آمیز اروپایی‌ها، وزیر خارجه اتریش که کشورش میزبان مذاکرات هسته‌ای است، رافائل گروسی را به جلسه شورای وزیران اروپا دعوت ‌کرد و به احتمال زیاد بخش زیادی از این «صبحانه کاری» غیررسمی مدیرکل با وزرای اروپایی درباره برنامه هسته‌ای ایران و بررسی تبعات منفی اقدام اروپایی‌ها علیه سپاه پاسداران بر روند مذاکرات و گفت‌وگوهای فنی ایران و آژانس گذشته است، بویژه اینکه آژانس در همین مدت اخیر هم از نظر بازرسی از تاسیسات ایرانی در مضیقه بوده و چشمانش بینایی سابق را ندارد.

***