گروه سیاست خارجی: در حالی که واشنگتن تحرکات دیپلماتیک خود را در رابطه با توافق هسته‌ای افزایش داده است، در تهران مقامات ایرانی با اطمینان خاطر بیشتر از گذشته آمریکایی‌ها را دعوت به واقع‌بینی و پرهیز از محاسبات غلط می‌کنند. 

در شرایطی که واشنگتن کانال دوحه را بشدت در تبادل پیام با تهران فعال کرده است و وزیر خارجه قطر هم‌اکنون در آمریکا به سر می‌برد، رئیس دستگاه دیپلماسی ایران در گفت‌وگو با رادیو ان‌پی‌آر آمریکا تصریح کرد اگر واشنگتن با تحلیل غلط به حرکت خود ادامه دهد، ایران البته «پلن B» خود را طراحی کرده است. همین هشدار را هم کم و بیش رئیس‌جمهور به آمریکایی‌ها داد. سیدابراهیم رئیسی در آیین سلام و تبریک سفرا و رؤسای نمایندگی‌های خارجی در ایران اظهار داشت: متأسفانه دولت آمریکا و اخیراً ۳ کشور اروپایی گرفتار ۲ مشکل«توهم» و «محاسبه غلط» شده‌اند. 

حسین امیرعبداللهیان در گفت‌وگو با رسانه آمریکایی در پاسخ به اینکه آیا «توافق هسته‌ای [برجام] مرده محسوب می‌شود»، گفت: آمریکایی‌ها مدام به ما پیام می‌دهند، اما رفتار ریاکارانه‌ای دارند. ما از یک طرف از آقای راب مالی و آقای بلینکن پیام‌هایی دریافت می‌کنیم. وزرای خارجه در تماس با من پیام‌ها را منتقل می‌کنند. پیام‌هایی که به ما می‌رسد نشان‌دهنده اصرار آمریکا در رسیدن به نقطه پایانی توافق است اما همزمان در مصاحبه‌های مطبوعاتی حرف دیگری می‌زنند. من به مقامات ذی‌ربط آمریکا پیامی دادم و به آنها گفتم چرا رفتارتان ریاکارانه است؟!

امیرعبداللهیان در پاسخ به اینکه «پیام را به چه کسی دادید»، گفت: از طریق یکی از وزرای خارجه به آقای بلینکن. از آنها پرسیدم که چرا ریاکارانه برخورد می‌کنید؟! اگر می‌خواهید به برجام برگردید، چرا در مصاحبه سخنی می‌گویید و در پیام دیپلماتیکی که می‌فرستید سخنی دیگر؟!

او در پاسخ به اینکه «شما می‌گویید خواست ایران استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای است و به دنبال سلاح هسته‌ای نیستید؟»، گفت: قطعا ما به دنبال سلاح هسته‌ای نیستیم، اما درباره مذاکره‌ای که با طرف‌های برجامی انجام داده‌ایم، اگر طرف‌های مقابل ما در چارچوب منطق و در چارچوب حقوق مردم ایران گام بردارند، ما برای رسیدن به گام نهایی اقدامات مهمی را در ماه‌های گذشته انجام داده‌ایم. البته طرف آمریکایی هم مکررا اعلام می‌کند برجام برای ما مهم است و می‌خواهیم به توافق برگردیم. من فکر می‌کنم آمریکایی‌ها نمی‌توانند تصمیم بگیرند. نمی‌دانم در کاخ سفید چه خبر است، ولی اتفاقی که وجود دارد این است که هنوز در آمریکا قدرت تصمیم‌گیری برای بازگشت به برجام را نمی‌بینیم. 

امیرعبداللهیان ادامه داد: توافق روی میز است. تنها مجموعه‌ای از اقدامات تکنیکی باید توسط طرف آمریکایی انجام شود. احساس می‌کنم آمریکایی‌ها در این موضوع هم سردرگم هستند. مدام امروز و فردا می‌کنند و موضوع را از این هفته به هفته بعد موکول می‌کنند ولی ما کاملا آماده‌ایم؛ در چارچوب صورتجلسه‌ای که بین ما و طرف آمریکایی از طریق شخص ثالث وجود دارد. ما با طرف آمریکایی توافق کردیم نماینده‌ای را معرفی کنند. آنها یکی از مقامات کشور انگلیس را به عنوان نماینده خود به ما معرفی کردند. این نماینده در هفته‌های اخیر به ایران آمد و ما توافق ماه مارس را به‌روز کردیم. ما آماده تبادل هستیم، ولی طرف آمریکایی باید مجموعه‌ای از اقدامات فنی را انجام دهد. ما منتظر نتیجه اقدامات فنی آنها هستیم. 

رئیس دستگاه دیپلماسی در ادامه گفت: من فکر می‌کنم اگر آمریکایی‌ها واقع‌بینانه برخورد کنند و حقوق ما رعایت شود، توافق در دسترس است و هنوز فرصت برای بازگشت همه طرف‌ها به برجام وجود دارد. البته اگر آمریکایی‌ها بخواهند با تحلیل غلط حرکت کنند، فرصت برای همیشه وجود نخواهد داشت. فراموش نکنید که از سال ۲۰۱۵ تاکنون طرف ایرانی از برجام منتفع نشده است. پس این پنجره برای همیشه باز نخواهد ماند. اگر لازم باشد ما وارد پلن B خواهیم شد. ما گزینه‌های متعددی روی میز داریم اما در واسطه‌ها و پیام‌هایی که به ما داده می‌شود، گفته‌ایم که همچنان آماده‌ایم در یک چارچوب منطقی در گام‌های پایانی توافق قرار بگیریم. 

وزیر امور خارجه در پاسخ به اینکه «این پلن B چیست؟»، بیان کرد: پلن B را وقتی وارد آن شویم، برایتان توضیح خواهم داد؛ بیش از آنکه توضیح‌دادنی باشد، اجراشدنی است. ما همه تخم مرغ‌هایمان را در سبد برجام نمی‌گذاریم. هنوز فرصت برای برجام وجود دارد اما پلن B را هم طراحی کرده‌ایم. 

* رایزنی‌های فشرده آمریکا و قطر درباره ایران

وزرای خارجه قطر و آمریکا روابط دوجانبه و تازه‌ترین تحولات مربوط به توافق هسته‌ای ایران را بررسی کردند. محمد بن عبدالرحمن آل‌ثانی، وزیر خارجه قطر که به واشنگتن سفر کرده بود پس از دیدار با «آنتونی بلینکن»، وزیر خارجه آمریکا با انتشار توئیتی نوشت در این دیدار گسترش روابط دوجانبه و مسائل مربوط به توافق هسته‌ای را بررسی کرده است. وزیر خارجه قطر به شبکه خبری الجزیره گفت: اوضاع در زمینه مذاکرات هسته‌ای با ایران دشوار است اما تلاش‌های دیپلماتیک باید ادامه یابد. همزمان وزارت خارجه آمریکا اعلام کرده است مقاماتی از این کشور در روزهای 16-13 ماه جاری میلادی در دیدار با مقامات شورای همکاری خلیج‌فارس مسائل مربوط به ایران و پدافند هوایی و مبارزه با تروریسم را بررسی خواهند کرد. وزیر خارجه قطر همچنین در واشنگتن با رابرت مالی نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران دیدار و درباره روابط دوجانبه و تحولات مربوط به توافق هسته‌ای ایران گفت‌وگو کرد. وزارت خارجه قطر در بیانیه‌ای اعلام کرد که دو طرف در این دیدار پاره‌ای از موضوعات دارای اهتمام مشترک را بررسی کردند. وزیر خارجه قطر نیز در حساب توئیتری خود نوشت: «با رابرت مالی درباره آخرین تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی بویژه گفت‌وگوهای مربوط به توافق هسته‌ای و پاره‌ای از موضوعات دارای اهتمام مشترک گفت‌وگو کردم». 

***