گروه اقتصادی: دیروز نخستین معامله در مرکز مبادله ارز و طلای ایران با قیمت هر دلار 41549 تومان و قیمت حواله دلار 36130 تومان کشف شد. شروع به کار مرکز مبادله باعث عقب‌نشینی حدود 1000 تومانی دلار در بازار آزاد نیز شد. پیش‌بینی می‌شود رفته رفته و با اقبال بیشتر به این مرکز، شاهد عقب‌نشینی‌های بیشتر قیمت ارز طی روزهای آتی باشیم. موضوع قابل توجه این است که دیگر دلالان یا فروشندگان غیررسمی دلار نمی‌توانند اقدام به خرید و فروش ارز کنند، البته پیش از این نیز نسبت به قاچاق‌انگاری خرید و فروش‌ غیررسمی ارز تاکید شده بود اما از این پس و با راه‌اندازی این مرکز مبادله، اساسا هیچ دلیلی برای فعالیت دلالان وجود ندارد.

به گزارش «وطن امروز»، مرکز مبادله ارز و طلای ایران از دیروز بر اساس مصوبه شورای پول و اعتبار فعالیت رسمی خود را در حوزه ارزی آغاز کرد. مراسم آغاز به کار مرکز مبادله ارز و طلای ایران با حضور محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی، مدیران بانک مرکزی و اقتصاددانان و فعالان اقتصادی کشور برگزار و به طوری رسمی فعالیت مرکز مبادله ارز و طلای ایران بر اساس مصوبه شورای پول و اعتبار در حوزه معاملات ارزی (اسکناس و حواله) آغاز شد. مرکز مبادله ارز و طلای ایران، دارای چند تالار معاملاتی و عرضه ارز و طلا خواهد بود که در مرحله نخست تالار ارز خدماتی و تالار حواله مرکز مبادله ایران در آن گشایش شده و شروع فعالیت خواهد داشت.

ایجاد مرجعیت قیمت، افزایش حجم معاملات رسمی و سهولت دسترسی متقاضیان بازار ارز و طلا از مهم‌ترین اهداف کلان مرکز مبادله ارز و طلای ایران است.

این مرکز همچنین در راستای فعالیت خویش، ابزارسازی و نهادسازی در بازارهای ارز و طلا و تقویت و بهینه‌سازی حداکثری زیرساخت‌های فناوری اطلاعات را دنبال خواهد کرد.

* تالار حواله ارزی

منابع لازم ارزی از محل صادرات شرکت‌های صنایع پتروشیمی، مس، معادن، فولاد، پالایش نفت، قیر و سایر صادرکنندگان در تالار حواله ارزی مرکز مبادله ارز و طلای ایران تامین و جهت فروش به واردکنندگان عرضه می‌شود.

همچنین تامین ارز بابت واردات دارو، لوازم و تجهیزات پزشکی و کالاهای اساسی همچنان با نرخ 28 هزار و 500 تومان بر بستر سامانه نیما با قوت ادامه خواهد یافت.

* تالار ارز خدماتی

با راه‌اندازی مرکز مبادله ارز و طلای ایران ضمن بازنگری‌ انجام شده در سرفصل‌های تخصیص ارز خدماتی، به منظور پاسخگویی به همه نیازهای واقعی ارزی از یک سو و جایگزینی روش‌های نظارت پسینی به جای نظارت پیشینی از سوی دیگر، سرفصل‌های مربوط با رویکرد تسهیل مقررات توسعه می‌یابند.

از مهم‌ترین سرفصل‌های بازنگری شده ارز خدماتی در مقررات می‌توان به سرفصل‌های ارز درمانی، ارز دانشجویی، ارز ماموریت، ارز مسافرتی، ارز شرکت‌های هواپیمایی داخلی، ارز شرکت‌های ترانزیت زمینی و دریایی و سایر موارد اشاره داشت.

* فرآیند تأمین ارز در تالار ارز خدماتی

متقاضیان ارز خدماتی با مراجعه به مرکز مبادله ارز و طلای ایران به شرح زیر اقدام به دریافت نیاز واقعی ارزی خود در قالب اسکناس یا حواله ارز می‌کنند: متقاضی باید به تارنمای مربوط مراجعه و نیاز واقعی ارزی خود را ثبت و همچنین اسناد و مدارک مرتبط با هر سرفصل را در سامانه طراحی‌شده جهت بررسی دستگاه اجرایی ذی‌ربط بارگذاری کند. اسناد و مدارک مربوط توسط دستگاه اجرایی ذی‌ربط ملاحظه و بررسی و متقاضی به بانک ملی ایران ارجاع داده می‌شود. متقاضیان پس از تایید پرداخت، جهت دریافت حجم ارزی اسکناس یا حواله تاییدشده به شعب منتخب بانک ملی ایران مراجعه می‌کنند و مراتب به طریق مقتضی به ایشان اطلاع‌رسانی‌ می‌شود.

* روش کشف نرخ

نرخ معاملات ارزی در مرکز مبادله ارز و طلای ایران در ۲ تالار نقد و حواله ارز بر مبنای منابع و مصارف ارزی کشور و بر اساس متغیرهای بنیادی اقتصادی کشف و مبنای معاملات فی‌مابین قرار می‌گیرد.

* برنامه‌های آتی

توسعه تالارها بر اساس نیازهای متنوع ارزی، توسعه ابزارهای معاملاتی مبتنی بر ارز و طلا از جمله سلف و سوآپ، مرجعیت نرخ به عنوان نرخ مرجع ارز و طلای کشور و توسعه ارتباطات منطقه‌ای و بین‌المللی با بازارهای مالی و ارزی منطقه‌ای و جهانی، از مهم‌ترین برنامه‌های آتی مرکز مبادله ارز و طلای ایران است.

* بازیابی حکمرانی ارزی بانک مرکزی

رئیس کل بانک مرکزی در آیین آغاز به کار مرکز مبادله ارز و طلای ایران گفت: در سال جاری۴۰ درصد میزان تخصیص ارز در سامانه نیما افزایش یافت که نسبت به سال پیش تنها ۱۷ درصد قیمت آن افزایش یافته است. محمدرضا فرزین ادامه داد: نرخی که در بازار آزاد اعلام می‌شود بر اساس عواملی است که بانک مرکزی مدیریتی روی آنها ندارد و احتیاج بود سکان ارزی کشور با ایجاد یک مرکز مبادله در اختیار بانک مرکزی قرار گیرد. وی افزود: در این مرکز کشف قیمت و تخصیص ارز انجام خواهد شد؛ امروز ۲ تالار در مرکز مبادله ارز و طلای ایران رونمایی می‌شود.

* تالار حواله مرکز مبادله

فرزین در تشریح این ۲ تالار گفت: تالار اول حواله است؛ بر این اساس برخی از ارزی که در نیما عرضه می‌شد از این پس در مرکز مبادله عرضه می‌شود؛ از جمله فولادی‌ها، پتروشیمی‌ها و صنایع غذایی در این تالار عرضه می‌شوند. رئیس کل بانک مرکزی تصریح کرد: از لحاظ ذخایر و منابع هیچ مشکلی برای تامین ارز نداریم؛ آنچه بازار را به هم ریخته است، فرآیند تورم انتظاری است.

وی ادامه داد: از همین امروز بر اساس عرضه و ‌تقاضا نرخ کشف خواهد شد و بر همان اساس هم تامین می‌شود.

رئیس­ کل بانک مرکزی گفت: در مذاکراتی که با شرکت‌ها داشتیم تمام آنها اعلام آمادگی کردند در عرضه ارز همکاری لازم را با بانک مرکزی داشته باشند.

* ارز خدماتی

فرزین افزود: تالار بعدی، تالار خدماتی است؛ پیش از این بانک مرکزی ارز را به صرافی‌ها می‌داد و آنها ارز را در اختیار مردم می‌گذاشتند اما در مدل جدید نزدیک ۶۰ تقاضای واقعی شناسایی شده و پس از تقاطع‌گیری اطلاعات با دیگر دستگاه‌ها ارز در اختیار متقاضیان قرار می‌گیرد. وی گفت: اصلی‌ترین ارزی که تامین خواهد شد، نیاز‌های ماموریتی، دانشجویی و مسافرتی است و دیگر نیاز نیست متقاضیان واقعی ارز به بازار آزاد مراجعه کنند و تقاضا در این بازار افزایش یابد. فرزین گفت: تمام تلاش ما این است که به منابع ارزی کشور تسلط پیدا کنیم. امیدواریم این مرکز کمک کند انتظارات تورمی را هم مدیریت کنیم.

رئیس کل بانک مرکزی در پایان گفت: برآورد ما این است وضعیت ارزی کشورمان سال آینده بهتر خواهد بود، الحمدلله گشایش‌های ارزی خوبی در حال انجام است.