گروه بینالملل: مجله اکونومیست گزارشی را درباره چرخش سیاست خارجی عربستان و آشتی این کشور با نظامهایی که قبلا برای سرنگونیشان تلاش میکرد، منتشر کرده است. این مجله آمریکایی در این گزارش اعلام کرد: عربستان تلاش میکرد نظام بشار اسد، رئیسجمهور سوریه، طرد شده و در حاشیه بماند. فیصل بن فرحان، وزیر خارجه عربستان در پاسخ به سوالی درباره تغییر احتمالی موضع این کشور در قبال نظام بشار اسد به این مساله اشاره کرد که انزوای بشار اسد رو به پایان است. در طول یک دهه گذشته عربستان دهها میلیارد دلار برای سرنگونی ۲ نظامی که آنها را دشمن میدانست، خرج کرد؛ یکی نظام بشار اسد و یکی حوثیها که یک گروه شیعه هستند که بر بخش عظیمی از یمن سیطره دارند. در ماههای آینده احتمالا عربستان به شکست تلاشهای خود اذعان کند. این به این خاطر نیست که عربستانیها نزدیکی با دشمنانشان را افزایش دادهاند، بلکه نشانه دیگری برای این مساله است که عربستان مثل برخی همسایگان عربش، موضوعات جهان عرب را منشأ آزار و خستگی میداند. عربستانیها از نخستین حامیان مخالفان بشار اسد بودند و برای آنها سلاح و پول فرستادند اما این تلاشها شکست خورد. سلاحهای سبک کشورهای عرب حوزه خلیجفارس و غرب، مساوی با سرمایهگذاری عظیم ایران و بعد روسیه در آنجا نیست. حتی بعد از پیروزی اسد، عربستانیها در کنار قطر از سرگیری روابط با نظام بشار اسد یا اجازه دادن به عضویت مجدد سوریه در اتحادیه عرب را رد کردند. فیصل بن فرحان در نشست امنیتی مونیخ گفت: دیگر هیچ راه واضحی برای برکناری بشار اسد وجود ندارد. ما همگی سیاستهایی داریم اما استراتژی برای اجرای آنها نداریم. راهی برای تحقق اهداف بلندمدت ما وجود ندارد. دیپلماتها معتقدند عربستان احتمالا در نشست سران اتحادیه عرب در مارس که عربستان میزبان آن است، از نزدیکی روابط با سوریه خبر بدهد. نزدیکی به بشار اسد بسیار کمتر از تغییری خواهد بود که در افق یمن به چشم میخورد. این کشور از زمان انتفاضه سال ۲۰۱۱ علیه علی عبدالله صالح، دیکتاتور پیشین یمن در تنش به سر میبرد. عبدربه منصورهادی، جانشین وی یک شخصیت پوچ است که ناتوانی خود را برای حفظ وطن نشان داد. اواخر ۲۰۱۴ حوثیها به سمت صنعا و بعد الحدیده رفتند. آنها مارس ۲۰۱۵ به سمت شهر عدن رفتند. منصورهادی به عربستان فرار کرد و این مساله عربستانیها را در رأس ائتلافی عربی وارد مداخله نظامی کرد. عملیات ائتلاف عربی ۸ سال طول کشید و یمن را وارد بحرانی انسانی کرد. ۱۹ میلیون یمنی به کمکهای غذایی نیاز دارند تا زنده بمانند و سهچهارم آنها زیر خط فقر هستند. این جنگ برای عربستانیها نیز هزینه داشته است. عربستان صدها میلیارد دلار برای جنگ هزینه کرده است. برخی معتقدند این مقدار در دورههایی که جنگ شدیدتر بوده به یک میلیارد دلار در هفته رسیده است. عربستانیها درباره معاملهای مذاکره میکنند که به آنها اجازه عقبنشینی را بدهد. این مساله باعث نمیشود حوثیها قدرت را کنار بگذارند یا جنگ داخلی پایان یابد اما به آنها این تضمین را میدهد که حوثیها دیگر حملات موشکی در مرزهای عربستان انجام ندهند. یکی از تحلیلگران میگوید: این مساله به حوثیها چیزی را میدهد که تصورش را نمیکردند. احتمالا توافق طی هفتههای آتی در شهر مکه و نزدیک به ماه رمضان امضا شود.
عربستانیها به دلیل ناامیدیشان به خاطر فساد در لبنان، پول مزدورانشان را در این کشور قطع کردهاند. آنها از دادن پول بیشتر به مصر نیز خودداری میکنند. تعدادی از عربستانیها معتقدند این دوره عصر «اول عربستان» است و زمان هزینه کردن پولها در داخل و کاهش کشمکشهای خارجی بویژه درگیریهای شکست خورده است.
این تحولات در شرایطی است که رئیسجمهور سوریه هفته گذشته در سفر رسمی به عمان با سلطان این کشور هیثم بن طارق دیدار کرد. این دیدار در کاخ البرکه عامر مسقط با حضور هیاتهای رسمی ۲ کشور برگزار شد. در بیانیهای که دفتر ریاست جمهوری سوریه منتشر کرده، آمده است: عمان همواره سیاستهای متوازن و معتبر خود را حفظ کرده و امروز منطقه به نقش سلطاننشین عمان در تامین منافع مردم خود و تقویت روابط بین کشورهای عربی بر اساس احترام متقابل و عدم مداخله در امور سایر کشورها نیاز دارد. هیثم بنطارق نیز سوریه را کشور عربی برادر خواند و ابراز امیدواری کرد روابط سوریه با همه کشورهای عربی به شرایط عادی بازگردد. رئیسجمهور سوریه سال گذشته در نخستین سفر عربی خود به امارات سفر کرده بود.