نوید مؤمن: در بیانیه  مشترک انگلیس، فرانسه و آلمان درباره انحلال «اینستکس» سازوکار مالی تجارت با ایران (INSTEX) آمده است ۱۰ سهامدار اینستکس (بلژیک، آلمان، فنلاند، دانمارک، فرانسه، هلند، نروژ، اسپانیا، سوئد و انگلیس) تصمیم به انحلال آن گرفته‌اند. در این بیانیه که وزارت امور خارجه انگلیس آن را منتشر کرده، ادعا شده است: «اینستکس توسط فرانسه، آلمان و بریتانیا سال ۲۰۱۹ راه‌اندازی شد تا تجارت قانونی بین اروپا و ایران بویژه در زمینه کالا‌های بشردوستانه را تسهیل کند. در طول ۴ سال گذشته، اینستکس به طور مداوم تلاش کرد مبادلات تجاری بین اروپا و ایران را تسهیل کند اما به دلایل سیاسی، ایران از انجام فعالیت اینستکس جلوگیری کرد».

سال 2018 میلادی، پس از خروج رسمی دولت ترامپ از توافق هسته‌ای با ایران و بازگشت تحریم‌های یکجانبه آمریکا، اروپاییان در بیانیه‌ای موسوم به «بیانیه 11 ماده‌ای بروکسل» مدعی شدند با تامین منافع جمهوری اسلامی ایران و بهره‌مندسازی ایران از جمله در مبادلات انرژی و حوزه پتروشیمی، انتقال پول، کشتیرانی، بیمه‌های تجاری و... ایران را در برجام حفظ خواهند کرد. 

پس از مدت کوتاهی، اروپاییان از تشکیل‌ سازوکار مالی ویژه SPV خبر دادند که به واسطه آن بتوان «برخی» مبادلات کلان تجاری با ایران را انجام داد اما این سازوکار جنبه عملیاتی پیدا نکرد و متعاقبا، در ذیل عنوان دیگری به نام «اینستکس» تبلور یافت! این فعل و انفعالات بیش از یک سال به طول انجامید! یعنی درست زمانی که جمهوری اسلامی ایران در دوران صبر استراتژیک خود و پایبندی یکطرفه به تعهدات برجامی خود به سر می‌برد، اروپاییان بازی با زمان را با هدف تثبیت و تقویت استراتژی فشار حداکثری کاخ سفید علیه ایران در دستورکار قرار دادند. 

پس از تولد ساختاری نامرئی و انتزاعی به نام «اینستکس»، مقامات اروپایی از جمله هایکو ماس، وزیر وقت خارجه آلمان مدعی شدند می‌توان در ذیل این ساختار، نیازهای ایران را (وفق سند برجام) تامین کرد! تقلیل مرحله به مرحله کارایی اینستکس به فروش اقلام بشردوستانه نشان داد اروپاییان این بار نیز به ایران دروغ گفته‌اند! فراتر از آن، حتی در دوران پاندمی (شیوع کرونا) نیز این ساختار کمترین کمکی به ایران در راستای تامین اقلام دارویی نکرد. کار به جایی رسید که کشورمان در کنار ساختار نامرئی اینستکس، ناچار به خلق یک سازوکار تبادل مالی مشترک با سوئیس (با هدف تبادل اقلام دارویی و پزشکی) شد! 

اکنون مقامات اروپایی مرگ اینستکس را اعلام کرده‌اند! آنها مرگ ساختاری را اعلام کرده‌اند که اساسا متولد نشده و مدت‌هاست برای جمهوری اسلامی ایران محلی از اعراب ندارد. با این حال، آنها (تروییکای اروپا) به صورت ناخواسته مرگ دیپلماسی اروپایی را اعلام کرده‌اند. دیپلماسی اروپایی مبتنی بر «ادعای استقلال» اما «وابستگی مطلق به بازیگران غیراروپایی» مانند آمریکا و رژیم صهیونیستی تعریف می‌شود! در این نوع دیپلماسی «خلق محصولات و ساختارهای مجازی» جایگزین «اقدامات واقعی» در راستای حل و فصل منازعات جهانی می‌شود. فراتر از این، دیپلماسی اروپایی به معنای نقش‌آفرینی اتحادیه اروپایی در مواجهه با بحران‌های خودساخته است! به عبارت دقیق‌تر، اروپاییان مانند آمریکا در پروسه خلق بحران‌ها و پمپاژ آنها در جهان نقش پررنگی ایفا کرده و سپس، در مواجهه با همان بحران‌ها دست به ترسیم سازوکارهای دیپلماتیک و سیاسی می‌زنند! این پارادوکس هدفمند، پس از پایان جنگ دوم جهانی در بطن بحران‌های بین‌المللی قابل مشاهده است. پس از تشکیل اتحادیه اروپایی در اواخر قرن بیستم، فرصت مناسبی برای گذار اروپاییان از این تناقض ساختاری و عامدانه به وجود آمد اما سران اروپای واحد تصمیم به ادامه همان مسیر ضدبشری و ماکیاولیستی گرفتند. تبدیل شدن اتحادیه اروپایی از یک «متغیر مستقل جهانی» به متغیری وابسته به آمریکا و رژیم موقت صهیونیستی محصول همین روند بوده است.