گروه فرهنگ و هنر: اکران نوروزی بهترین ایام برای هر تهیه‌کننده‌ای است تا فیلم خود را روی پرده بفرستد، زیرا در این ایام آثاری که به نمایش درمی‌آید به دلیل شرایط ویژه‌ای که در تعطیلات وجود دارد با استقبال خوب مخاطبان مواجه می‌شود. در چنین شرایطی ۴ فیلم «غریب»، «ملاقات با جادوگر»، «فسیل» و «عروس خیابان فرشته» برای نمایش نوروزی سینماها انتخاب شدند اما فیلم «ملاقات با جادوگر» بنا به دلایلی از این لیست حذف شد. از نحوه چینش فیلم‌های امسال می‌توان نتیجه گرفت با توجه به اتفاقاتی که اخیراً رخ داده و دور شدن مردم از سالن‌های سینما را در پی داشته، مدیران سینمایی با انتخاب فیلم‌های صرفا گیشه‌پسند، به هر قیمت می‌خواهند تماشاگر را به سالن‌های نمایش بکشانند؛ بدون اینکه برای‌شان کارکرد  فرهنگی هنر هفتم دارای اهمیت باشد. البته باید به این لیست فیلم‌های طنز «خط استوا» و «چپ راست» را هم اضافه کرد؛ آثاری که اوایل اسفند روی پرده رفته‌اند و احتمالا به نمایش خود ادامه خواهند داد.

درباره کیفیت کارهای طنز به نمایش در آمده باید گفت عمده این تولیدات لایق عنوان طنز نیستند، زیرا وقتی فیلم‌هایی نظیر «اجاره‌نشین‌ها» و «میهمان مامان» را می‌توان طنز فاخر نامید آیا به این قبیل تولیدات هم این عنوان تعلق می‌گیرد؟ مطمئنا جواب خیر است اما این موضوع چندان برای مدیران سینمایی در شرایط فعلی اهمیت ندارد بلکه آنچه مهم است، کشاندن تماشاگر به هر قیمتی به سالن‌های سینماست! به هر حال در ادامه به صورت اجمالی معرفی کوتاه از فیلم‌های نوروزی خواهیم داشت.

«غریب» ساخته محمدحسین لطیفی در جشنواره چهل‌و‌یکم چند سیمرغ به خود اختصاص داد و توانست مورد استقبال مردم و منتقدان واقع شود. این فیلم برشی از زندگی شهید بروجردی است. در فیلم «غریب» نگاهی واقعی به دور از شعارهای کلیشه‌ای به قهرمان را شاهدیم. در ضمن در بحث کارگردانی و ساختار هم، فیلمساز بعد از «روز سوم» اتفاق خوب دیگری در کارش رقم‌ زده است. بازی‌ها در«غریب» هم، بسیار خوب از کار درآمده است. در این میان بابک حمیدیان یکی از بهترین نقش‌آفرینی‌های خود را در این فیلم ارائه می‌دهد.

«فسیل» به کارگردانی کریم امینی و تهیه‌کنندگی ابراهیم عامریان یکی دیگر از فیلم‌های نوروزی امسال است. بهرام افشاری، هادی کاظمی، الناز حبیبی، الهه حصاری، ایمان صفا، بابک کریمی، سیدجواد هاشمی و... در این فیلم کمدی ایفای نقش کرده‌اند. داستان فیلم در قبل از انقلاب می‌گذرد. در این فیلم جدا از لودگی‌های رایج، برخی بی‌اخلاقی‌های کلامی را هم شاهدیم. «فسیل» به لحاظ مضمونی نه تنها هیچ چیز ارزشمندی برای ارائه ندارد بلکه به لحاظ ساختاری نیز کاری ضعیف به لحاظ سینمایی محسوب می‌شود.

«عروس خیابان فرشته» درباره خانواده‌ مهاجر در خانه‌ای قدیمی است که با بازگشت دایی خانواده پس از سال‌ها به همراه عروسش از خارج از کشور به نیت فروش خانه، خانواده مهاجر وارد چالش و دردسرهای بزرگی می‌‌شود. فیلم هیچ حرف جدیدی در قصه ندارد و روایت داستانی بارها گفته شده است که هیچ چیز جدید دیگری در خود ندارد، کارگردانی یک امر ابتدایی بوده و بازی‌ها هم کاملا تیپ هستند. فیلمنامه قصه‌ای یک خطی دارد که هیچ نکته‌ای را از آن نمی‌توان آموخت.

«خط استوا» فیلمی در ژانر کمدی به کارگردانی اصغر نعیمی، نویسندگی محمدرضا آریان و تهیه‌کنندگی احسان ظلی‌پور محصول سال ۱۳۹۸ است. بخش‌هایی از این فیلم در جزیره بالی اندونزی فیلمبرداری شده ‌است. این فیلم در مقایسه با ۲ کار دیگر به لحاظ ساختاری فیلم بهتری است، بویژه به لحاظ قصه و بازی اتفاق خوبی را در فیلم شاهد هستیم اما به لحاظ مفهومی چندان اتفاق خوبی برای فیلم محسوب نمی‌شود.

آخرین فیلم این حوزه «چپ راست» نام دارد. این فیلم در ژانر کمدی - سیاسی به کارگردانی حامد محمدی و تهیه‌کنندگی منوچهر محمدی محصول سال ۱۳۹۸ است «چپ‌راست» که پیش‌تولید و تولید آن دی و بهمن ۱۳۹۸ در سکوت کامل خبری پیش رفت، از جمله پروژه‌های سینمایی بود که در نخستین ساعات اعلام شیوع ویروس کرونا از سمت ستاد ملی مقابله با کرونا، جهت حفظ سلامت و ایمنی هنرمندان و عوامل پروژه که از سرمایه‌های اجتماعی کشور هستند و در ‌حالی‌ که فقط یک هفته تا پایان آن باقی مانده بود تصمیم به توقف فیلمبرداری آن گرفته شد.

این فیلم در میان کارهای طنز این روزهای سینمای ایران، فیلمی دغدغه‌مند است که تلاش می‌کند به هر قیمت مخاطب را نخنداند بلکه می‌خواهد با زبان طنز فرصتی برای اندیشیدن نیز فراهم کند. این موضوع امری نادر در سینمای ایران است که کمتر شاهد آن هستیم اما «چپ راست» در حد توان خود تلاش کرده به این خواسته دست یابد.

در انتها باید گفت مدیران سینمایی با این شکل چینش آثار سینمایی برنامه‌ریزی دقیقی دارند.

 با این حال نمی‌توان از فرصتی که اکران نوروزی پیش ‌روی سینما و مخاطبان قرار می‌دهد چشم‌پوشی کرد، چرا که امکان سنجش رفتار مخاطب تغییریافته طی ماه‌های اخیر را در مواجهه با سینما رفتن و تماشای فیلم‌های جدید در اکران سرنوشت‌ساز نوروز فراهم می‌کند و می‌توان برای ایام باقیمانده سال با ذائقه‌سنجی دقیق مخاطب، چینش گیشه را مهندسی کرد. 

باتوجه به اینکه اکران نوروزی هنوز به طور دقیق بسته نشده، در آخر باید به «خط استوا» به عنوان تنها فیلم نوروزی اشاره کرد که از سوم اسفندماه روی پرده رفت و از ابتدا هم جزو گزینه‌های نوروزی «خانه فیلم» بود اما بنا به نیاز مخاطب، اکرانش را زودتر از موعد کلید زد. حالا با تداوم نمایش فیلم‌هایی همچون «بخارست»، «چپ راست» و سایر آثاری که مشروط به فروش قابل قبول در گیشه می‌مانند، انتخاب فیلم‌هایی که به عنوان دیگر گزینه‌های احتمالی مطرح می‌شوند این امکان را ایجاد می‌کند که ترکیب متنوع و قابل قبولی روانه سبد اکران نوروزی شود. این در حالی است که کمدی «ویلای ساحلی» به کارگردانی کیانوش عیاری با بازی رضا عطاران و پژمان جمشیدی نیز از گزینه‌های مطرح شده‌ای است که می‌تواند شرایط مطلوبی را در گیشه فراهم کند.