گروه فرهنگ و هنر: نخستین دوره جشنواره معماری عمار امسال بعد از ایام ماه محرم و صفر در 25 نقطه 14 شهر ایران که در آن حوادث مهم انقلاب رخ داده است، به عنوان مکان رویدادهای جشنواره برگزار میشود. این جشنواره 3 جایزه به نامهای «روحالله» متأثر از نام شهید سیدروحالله عجمیان، «آرمان» الهام گرفته از نام شهید آرمان علیوردی و «مصطفی» بر اساس نام شهید افغانستانی مدافع حرم و دانشجوی سال آخر معماری پردیس هنرهای زیبا دانشگاه تهران، شهید مصطفی کریمی خواهد داشت که جایزه آخر در واقع نگاه بینالمللی دارد.
جایزه روحالله نیز مسابقه معماری و طراحی شهری بر اساس خاطره جمعی و حافظه تاریخی شهر حول محور انقلاب اسلامی است.
در جایزه آرمان نیز مسابقه طراحی مفهومی حول محور مفاهیم بنیادی و آینده معماری انقلاب اسلامی برگزار میشود. همچنین در این دوره به مفهوم خانه با رویکرد خانه؛ وادی مقدس خانواده، حریم خانه و تکریم خانواده پرداخته میشود. در این رقابت از بین آثار ارسالی به کاملترین نگاه از لحاظ مفاهیم بنیادی معماری اسلامی ایرانی و رویکرد آیندهپژوهی جایزه تعلق خواهد گرفت.
بخش رقابتی ویژه نیز شامل مکان رویدادهای فتنه 1401 و مسابقه طراحی شهری و معماری مقتل شهیدان آرمان علیوردی و روحالله عجمیان است.
بر اساس آنچه در متن فراخوان این جشنواره آمده است، رسالت این جشنواره باززندهسازی و بازنمایی ساختار انقلابی شهر از طریق بازنگری و بازخوانی مکان رویدادها و حساس کردن مسؤولان به میراث ماندگار فرهنگی و معماری انقلاب اسلامی است. نشست خبری نخستین جشنواره معماری عمار، پیش از ظهر دیروز با حضور عبدالحمید نقرهکار رئیس جشنواره، سجاد صفار دبیر جشنواره و سعید خورشیدی رئیس شورای سیاستگذاری جشنواره، پدر شهید آرمان علیوردی، مادر و پدر شهید مصطفی کریمی و مادر شهید روحالله عجمیان در سالن اجتماعات حسینیه هنر برگزار شد.
در انتهای نشست پوستر 3 جایزه مصطفی، آرمان و روحالله با حضور والدین شهید مدافع حرم مصطفی کریمی، مادر شهید روحالله عجمیان و پدر شهید آرمان علیوردی رونمایی و به رسم یادگار امضا شد.
در ادامه سجاد صفار، دبیر نخستین جشنواره معماری عمار گفت: نخستین نگاه جشنواره معماری عمار این است که در فضا و زیست شهری تحولی با انقلاب اسلامی را شاهد باشیم. در اوایل انقلاب اسلامی تلاشهایی در این راستا انجام شد که کافی نبود. در اصل انقلاب باید بیش از این برای زیست شهرها احترام قائل شود. ما تلاش کردیم با استفاده از پژوهشهایی که طی ۱۳ سال در دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی انجام شد، از نتایج آن خروجی بگیریم و در نهایت متوجه شدیم تحقق این خروجی در ساخت معماری سبب نتایج ماندگارتری خواهد شد.
وی افزود: دوست داریم داستان انقلاب را در شهر زنده کنیم و میدان قیام و میدان ۱۵ خرداد از جمله مناطقی است که تلاش خواهیم کرد روایتهایش را در قالب هنر زنده کنیم. دبیر نخستین جشنواره معماری عمار با طرح این پرسش که چرا نباید روح انقلابی را در فضایی که خود دارای روح هویت است، زنده نگهداریم، گفت: ما باید جریان اجتماعی چنین وقایع تاریخی را در آن فضای خود زنده نگه داریم، به همین جهت در ۲۵ نقطه کشور قرار است این امر را محقق کنیم که میتوان به شهرهایی همچون مشهد، اردکان، قم، یزد، شیراز، اراک، اهواز، اصفهان، بوشهر، سبزوار، دزفول، شهرضا، تهران و شهرری اشاره کرد.
وی ادامه داد: در بخش رقابتی این جشنواره چند جایزه در نظر گرفتهایم که میتوان به جایزه روحالله به یاد شهید روحالله عجمیان و با نگاه انقلابی، جایزه آرمان به یاد شهید آرمان علیوردی با نگاه مفاهیم معماری ایرانی – اسلامی و تمدن نوین ایرانی اسلامی و جایزه مصطفی به یاد شهید مدافع حرم مصطفی کریمی با نگاه جبهه مقاومت اشاره کرد. شهید کریمی دانشجوی افغانستانی دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران بود که در رشته معماری تحصیل میکرد.
صفار گفت: بین ایستگاههای متروی شهدا، انقلاب و آزادی مکانیابی شده است تا بتوانیم از ایدههای جشنواره برای معماری آن استفاده کنیم. علاقهمندان برای شرکت در جشنواره معماری عمار از ۱۵ اردیبهشت تا یکم شهریور فرصت ثبتنام دارند و پس از اتمام این جشنواره در بازه 3 هفتهای، آثار داوری و ارزیابی میشود و در نهایت پایان شهریور و پس از اتمام ماه محرم و صفر، آیین افتتاحیه و اختتامیه جشنواره را برگزار خواهیم کرد.
وی اظهار کرد: کمپین راهاندازی نشانهگذاری مکان رویدادهای انقلاب اسلامی را که به نوعی کمپین مردمی است، راهاندازی کردهایم تا مردم فضاهای خاطرهانگیز و مؤثر اجتماعی را در حوزه انقلاب اسلامی به ما معرفی کنند تا بتوانیم برای ثبت میراث ملی اقدام کنیم.
در ادامه عبدالحمید نقرهکار، رئیس نخستین جشنواره معماری عمار گفت: تقدیر از خانواده شهدا یک نوع فرهنگسازی است که این نوع فرهنگ باید تقویت و ادامهدار شود. انقلاب اسلامی باید در آن جایگاه و شأنی که دارد مورد توجه قرار بگیرد.
وی افزود: اسلام هم برای انسان تعبیر و تعریف دارد و هم برای جامعه و هم برای تاریخ؛ فلسفه تاریخ اسلامی ما در 3 دهه اخیر شاهد وقایعی بود. طی این سالها همه مکاتب مقاله نوشتند و تلاش کردند نظراتشان را ارائه کنند اما عملا فرهنگ و تمدن غرب به کجا کشیده شد؟ در کجای تاریخ همچون امروز سراغ دارید که اینچنین شاهد جنایت، فساد، دروغ و تقلب باشیم؟ در عصر حاضر شاهد مشیت الهی بودیم که این مشیت حاکم شد و انسان پیامبرگونهای همچون امام خمینی(ره) در عصر ما حاضر شد و مردم انقلابی را پای کار آورد و انقلاب اسلامی ایران تحقق یافت و در ادامه بساط تاریخ لیبرال و سرمایهداری از بین رفت و تاریخ توسط جوانان انقلابی بر اساس فرهنگ اسلامی در حال تحقق است.
دبیرکل نخستین جشنواره معماری عمار گفت: مقام معظم رهبری این تحول را در 2 گام محقق کردند. نخستین گام تدوین قانون اسلامی بود که تلاشهای فردی و جمعی محدودی انجام شد و در حوزه فرهنگ و هنر نتایج مؤثری از فعالیتهای شهید آوینی و شهید چمران و... شاهد بودیم. در گام دوم ایشان تمدن نوین اسلامی با هویت اسلامی – ایرانی را مطرح کردند با تأکید بر اینکه ما هنوز به تمدن اسلامی نرسیدهایم و تمدن موجود راضیکننده نیست.
* معماری بخشی جدی از سبک زندگی و فرهنگ عمومیمان است
سعید خورشیدی، رئیس شورای سیاستگذاری نخستین جشنواره معماری عمار نیز گفت: چند سال گذشته مقام معظم رهبری در توصیف خاطرات و تاریخ شفاهی دفاعمقدس از استعارهای به نام «گنج» استفاده کردند که خاطرات و تجربههای دفاعمقدس گنجی است که باید آن را استخراج کنیم و مورد بهرهبرداری قرار دهیم. معتقدیم تجربه انقلاب اسلامی عینیت یافته و بسیاری از ارزشها، الگوها و گفتمان انقلاب اسلامی است و تلاشهایی برای استخراج این گنج در دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی شده است. ما در این دفتر معتقدیم با استخراج گنج به تنهایی کار به جایی نمیرسد، بلکه باید فرآیندهایی برای به کارگیری ارزش افزوده آن در دل تاریخ داشته باشیم.
رئیس شورای سیاستگذاری نخستین جشنواره معماری عمار گفت: جشنواره فیلم عمار تلاش میکند از داشتهها، خروجی هنری داشته باشد و ظرفیتهای دراماتیک و بصری مورد توجه قرار میگیرد. همچنین در جشنواره علوم انسانی عمار با تئوریکسازی تجربه انقلاب اسلامی، سعی داریم زمینهساز تحول در حوزه علوم انسانی باشیم. جشنواره معماری عمار هم به نوعی در تکمیل این پازل است و نخستین تلاشهایی است تا این گنج در حوزه سبک زندگی به کار آید. معماری بخش جدی از سبک زندگی و فرهنگ عمومیمان است. باید تلاش کنیم بر اساس تجربه زیسته انقلاب اسلامی به ایدهها دست یابیم.