کد خبر: 262649تاریخ: 1402/2/21 00:00
تجارت ایران با کشورهای همسایه فروردین امسال به 3.5 میلیارد دلار رسید
رونق صادرات به کشورهای همسایه
گروه اقتصادی: توسعه دیپلماسی اقتصادی با کشورهای همسایه از اولویت‌های اصلی دولت سیزدهم محسوب می‌شود و در طول سال گذشته نیز سفرهای مختلفی از سوی دولت به این کشورها انجام شد. یکی از مسیرهای خنثی‌سازی تحریم‌ها نیز همین توسعه تجارت با کشورهای منطقه به عنوان بازاری از محصولات و خدمات گسترده است. سخنگوی کمیسیون توسعه تجارت خانه صنعت، معدن و تجارت ایران گفت: فروردین امسال 7 میلیون تن کالای غیرنفتی به ارزش ۳ میلیارد و ۴۹۶ میلیون دلار، بین ایران و ۱۵ کشور همسایه تبادل شد که در این میان صادرات نسبت به فروردین سال گذشته 7 درصد افزایش داشته است.
به گزارش «وطن امروز»، سیدروح‌الله لطیفی اظهار داشت: فروردین امسال ۷ میلیون تن کالای غیرنفتی به ارزش ۳میلیارد و ۴۹۶ میلیون دلار، بین ایران و ۱۵ کشور همسایه مبادله شد که نسبت به فروردین سال قبل ۲۶ درصد در وزن و 11.5 درصد در ارزش با رشد همراه بوده، واردات از کشورهای همسایه در این ماه نیز رشد 17.4 درصدی و صادرات نیز رشد 7.4 درصدی داشته است.
سخنگوی کمیسیون روابط بین‌الملل و توسعه تجارت خانه صنعت، معدن و تجارت ایران درباره تجارت غیرنفتی کشور با همسایگان در فروردین‌ماه اظهار داشت: در نخستین ماه امسال، 10 میلیون و ۴۷۱ هزار تن کالا به ارزش ۳ میلیارد و ۶۴۵ میلیون دلار صادر شده که ۵۵ درصد وزن و ۵۴ درصد ارزش کالاهای صادرشده به مقصد کشورهای همسایه بوده و یک میلیون و ۸۲۹ هزار تن کالا به ارزش ۳ میلیارد و ۸۷ میلیون دلار نیز کالا به کشور وارد شده که ۶۸ درصد وزن و ۴۹ درصد ارزش کالاهای وارده نیز از کشورهای همسایه بوده است.
وی افزود: بر اساس آمارهای رسمی، تراز تجاری کشور در فروردین‌ماه مثبت ۵۵۸ میلیون دلار را نشان می‌دهد که با صادرات ۵ میلیون و ۷۱۷ هزار و ۲۸۳ تنی به ارزش یک میلیارد و ۹۷۹ میلیون و ۴۱۷ هزار و ۶۴۶ دلاری به کشورهای همسایه و واردات یک میلیون و ۲۳۵ هزار و ۸۸۰ تن کالا به ارزش یک میلیارد و ۵۱۶ میلیون و ۸۱۷ هزار و ۴۷۵ دلار از کشورهای همسایه و بیشینه بودن ۴۶۲ میلیون و ۶۰۰ هزار و ۱۷۱ دلاری صادرات نسبت به واردات از کشورهای همسایه، سهم مهمی در مثبت شدن تراز تجاری کشور در فروردین‌ماه داشته است.
لطیفی درباره مقاصد صادراتی کالاهای غیرنفتی به کشورهای همسایه گفت: عراق با خرید ۶۰۹ میلیون دلار (رشد ۴۳درصدی)، ترکیه با ۵۵۰ میلیون دلار (رشد ۵۲ درصدی)، امارات با ۳۲۰ میلیون دلار (کاهش ۵۲ درصدی)، پاکستان با ۱۱۶ میلیون دلار (رشد ۴۱ درصدی)، افغانستان با ۱۱۵ میلیون دلار (رشد ۶ درصدی)، عمان با ۸۹,۴ میلیون دلار (رشد ۲۰ درصدی) و روسیه با ۶۰ میلیون دلار (رشد ۱۶۷ درصدی) به ترتیب ۷ مقصد نخست صادرات کالاهای ایرانی بین همسایگان بودند.
وی افزود: جمهوری آذربایجان با خرید ۳۳,۴ میلیون دلار (کاهش ۱۴ درصدی)، ارمنستان با ۳۲ میلیون دلار (رشد ۱۴۴ درصدی)، ترکمنستان با ۲۷ میلیون دلار (رشد ۳۲ درصدی)، قزاقستان با ۱۲,۵ میلیون دلار (رشد ۶۷ درصدی)، کویت با 9.3 میلیون دلار (کاهش ۳۰ درصدی)، قطر ۶ میلیون دلار (کاهش ۲۰ درصدی) و بحرین با ۱۹۶ هزار دلار (کاهش ۵۸ درصدی)، در رتبه‌های بعدی مقاصد کالاهای صادراتی ایران در بین همسایگان قرار داشتند.
سخنگوی کمیسیون توسعه تجارت خانه صمت درباره میزان واردات کالا از کشورهای همسایه در فروردین‌ماه توضیح داد: امارات با فروش یک میلیارد و ۹ میلیون دلار (رشد ۳۰ درصدی و سهم ۳۳ درصدی کل واردات کشور)، ترکیه با ۳۴۵ میلیون دلار (رشد ۲۶ درصدی)، روسیه با ۵۸.۵ میلیون دلار (کاهش ۴۶ درصدی)، پاکستان با 45.2 میلیون دلار (کاهش ۲۵ درصدی)، عمان با ۳۷ میلیون دلار (رشد یک درصدی)، عراق با 7.1 میلیون دلار (کاهش 30.5 درصدی) و آذربایجان با 3.6 میلیون دلار (رشد ۲۵ درصدی)، ۷ کشور نخست همسایه فروشنده کالاهای مورد نیاز کشورمان در فروردین‌ماه بودند.
وی افزود: قطر با 3.5 میلیون دلار (رشد ۵۲۵ درصدی)، قزاقستان با ۳ میلیون دلار (کاهش ۸۳ درصدی)، ترکمنستان با 2.8 میلیون دلار (کاهش ۱۲درصدی)، ارمنستان با 1.6 میلیون دلار (رشد ۱۳۷ درصدی)، افغانستان با 1.4 میلیون دلار (رشد ۱۱درصدی) و کویت با ۱۵۱ هزار دلار (کاهش ۲۷ درصدی) در رتبه‌های بعدی فروش کالا به ایران از میان کشورهای همسایه در فروردین‌ماه بودند.
وی تصریح کرد: در بین ۱۵ کشور همسایه، صرفا از عربستان و بحرین واردات انجام نشده و صادرات به عربستان نیز انجام نشده است.
* رشد 14.4 درصدی تجارت با همسایگان در سال۱۴۰۱
یکی از مهم‌ترین عقبگردهای ایران در دهه 90، کاهش تجارت با کشورهای منطقه بویژه همسایگان استراتژیک بود. این اتفاق که حاصل سیاست‌گذاری‌های اشتباه دولت‌های یازدهم و دوازدهم بود، در سال‌هایی منجر به منفی شدن تراز تجاری ایران و در نتیجه کاهش ارزآوری کشور شد. با آغاز به کار دولت سیزدهم، یکی از وعده‌های انتخاباتی سیدابراهیم رئیسی، رشد تجارت و افزایش سهم صادرات غیرنفتی با کشورهای همسایه بود. رئیس دولت سیزدهم بر این موضوع تاکید داشت که توسعه تجارت با همسایگان و کشورهای منطقه اولویت سیاست خارجی دولت خواهد بود.
بر همین اساس از ابتدای فعالیت دولت فعلی تاکنون شاهد مذاکرات گسترده و بهار دیپلماسی اقتصادی و تجاری با کشورهای همسایه و منطقه برای توسعه سطح مناسبات هستیم. کارشناسان و صاحبنظران اقتصادی معتقدند تجارت با همسایگان مزایای بسیاری دارد که از جمله می‌توان به کوتاه بودن مسیر و صرفه‌جویی در هزینه‌ها اشاره کرد. از سوی دیگر نزدیکی فرهنگی و اقتصادی کشورهای هممرز می‌تواند در تامین نیازهای بازارهای صادراتی و وارداتی کمک‌کننده باشد و به همین دلیل است که رئیس‌جمهوری خواستار ایجاد دیپلماسی اقتصادی مناسب برای افزایش مبادلات با ۱۵ کشور هممرز با ایران شده است.
پارسال بیش از ۵۸ میلیارد و ۸۴۳ میلیون دلار کالا بین ایران و ۱۵ کشور همسایه تبادل شد که این میزان ۵۲ درصد از تجارت غیر نفتی کشور را به خود اختصاص داده و نسبت به سال ۱۴۰۰با رشد 14.4 درصدی همراه بوده است.
سال گذشته نزدیک به ۹۶ میلیون ۷۶۷ هزار و ۱۱۷ تن کالا به ارزش ۵۸ میلیارد و ۸۴۳ میلیون و ۲۰۰ هزار و ۴۵۶ دلار بین ایران و ۱۵ کشور همسایه تبادل شد که سهم صادرات کالاهای ایرانی ۷۵ میلیون و ۱۸۴ هزار و ۴۴۸ تن کالا به ارزش ۳۰ میلیارد و ۵۳۷ میلیون و ۴۰۶ هزار و ۶۵۹ دلار بود که نسبت به مدت مشابه بیش از ۱۹درصد رشد داشته است.
واردات از کشورهای همسایه نیز به ۲۱ میلیون و ۵۸۲ هزار و ۶۶۹ تن کالا به ارزش ۲۸ میلیارد و ۳۰۵ میلیون و ۷۹۳ هزار و ۷۹۷ دلار رسید که نسبت به مدت مشابه رشد ۱۰ درصدی داشته است.
***
تجارت بیش از 38 میلیارد دلاری غیرنفتی ایران و گروه بریکس
مبادلات تجاری غیرنفتی ایران و اعضای گروه بریکس در سال مالی 23-2022 به 38.43 میلیارد دلار رسید که به معنای افزایش 14 درصدی نسبت به سال مالی گذشته است. اویل پرایس به نقل از آمارهای گمرکی ایران نوشت: مبادلات تجاری غیرنفتی ایران و اعضای گروه بریکس شامل اقتصادهای نوظهور برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی در سال مالی 23-2022 به 38.43 میلیارد دلار رسیده که به معنای افزایش 14 درصدی نسبت به سال مالی گذشته است. چین همچنان بزرگ‌ترین شریک تجاری ایران در گروه بریکس است. حجم مبادلات این کشور 30.32 میلیارد دلار بوده که افزایش 37درصدی را نشان می‌دهد. پس از آن، هند با 4.99 میلیارد دلار مبادلات تجاری با ایران و افزایش 47 درصدی در حجم مبادلات در جایگاه دوم قرار دارد. روسیه با 2.32 میلیارد دلار، برزیل با 466.55 میلیون دلار و آفریقای جنوبی با 322.04 میلیون دلار در جایگاه‌های بعدی قرار دارند. این گزارش درست چند روز پس از آنکه تهران اعلام کرد مبادلات تجاری با کشورهای آفریقایی در سال مالی 23-2022 افزایش 2.24 درصدی ثبت کرده و به 1.2 میلیارد دلار رسیده است، منتشر شد. اویل پرایس در ادامه نوشت: با وجود فشار حداکثری تحریم‌ها و فشار واشنگتن برای توقیف بیشتر نفتکش‌های ایران، جمهوری اسلامی ایران توانسته است بر تحریم‌های یک‌جانبه فائق آید و ظرفیت صنعتی خود را تقویت کند. گروه بریکس در ماه‌های اخیر شاهد افزایش تمایل کشورهای «Global South» برای کنار گذاشتن دلار آمریکا و سیستم مالی غرب است. «Global South» اصطلاحی است که برای کشورها و مناطق آمریکای لاتین، آفریقا، آسیا و اقیانوسیه به کار برده می‌شود. ایران به همراه 5 کشور عربی به صورت رسمی برای پیوستن به این اتحاد درخواست داده‌اند. وزرای کشورهای عضو بریکس در هفته نخست ماه ژوئن در نشست سالانه این گروه درخواست‌های عضویت در بریکس را بررسی خواهند کرد. سفیر آفریقای جنوبی ماه گذشته به بلومبرگ گفت: «ما هر روز درخواست‌هایی برای پیوستن دریافت می‌کنیم». گروه بریکس انتظار دارد از دولت‌های گروه ۷ به لحاظ رشد اقتصادی پیشی بگیرد. پیش‌بینی می‌شود گروه ۷ تا سال 2028 تنها 27.8 درصد اقتصاد جهان را به خود اختصاص دهد و بریکس 35 درصد اقتصاد جهان را از آن خود کند. سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه در ماه ژانویه اعلام کرد اعضای گروه بریکس برای ایجاد یک ارز مشترک در حال مذاکره هستند. رئیس جمهور برزیل نیز سیزدهم آوریل از کشورهای عضو بریکس و کشورهایی که به دنبال عضویت در این گروه هستند، درخواست کرد تا جایگزینی برای دلار در تجارت خارجی‌شان بیابند.