زنان و مادران مقامی والا دارند اما در این میان برخی جایگاهی متمایز در تاریخ یافتهاند. این مهمترین برداشت مخاطب از نمایش میدانی«جهان بانو» است؛ نمایشی که فصل دوم آن به صحنه رفته و ضمن روایت گوشههایی از زندگی زنان شاخص تاریخ مثل حضرت مریم(س)، حضرت فاطمه(س)، حضرت زینب(س) و .... به رشادتهای بانوان معاصر در دوران انقلاب، دفاعمقدس و کرونا میپردازد و همچنین تاکید میکند هر زن میتواند تبدیل به جهان بانو شود. نمایش میدانی «جهان بانو» به تهیهکنندگی علی اسماعیلی و کارگردانی حسن بزرا محصول سازمان هنری - رسانهای اوج است که به همت موسسه سیمای ققنوس هر روز ساعت 19:30 در بوستان ولایت تهران اجرا میشود. علاقهمندان میتوانند برای تهیه بلیت رایگان به سامانه namaticket.ir مراجعه کنند.
حسن بزرا، کارگردان این نمایش میدانی که تجربه اجرای نمایشهای میدانی متعددی را دارد، در گفتوگو با «وطن امروز» گفت: «طرح ابتدایی نمایش «جهان بانو» از سال ۹۷ آغاز شد. بعد از آن شروع به طراحی و نوشتن کردیم اما بین کار به دلیل حساسیتهایی که وجود داشت وقفههایی میافتاد و کارهای دیگری را برای اجرا در نظر میگرفتیم. در واقع متن یک پروسه
3،2 ساله را طی کرد تا آماده شد. از اردیبهشت پارسال کار پیشتولید را آغاز کردیم و آبان روی صحنه رفت و حالا فصل دوم آن با کمی تغییرات بار دیگر به اجرا در آمده است».
بزرا تصریح کرد: «اگر بخواهم منابع را نام ببرم خیلی زمان خواهد برد اما کارهایی که توسط موسسه ققنوس تهیه میشود، آثاری است که متن تا به مرحله اجرا برسد، مرتب توسط کارشناسان مختلف خوانده و از نظر محتوا در بخشهای مختلف رصد و تایید میشود تا به اجرا برسد. در این کار هم همین است؛ چند کارشناس در حوزههای مختلف نقد و توصیههایی داشتند و چون سوژه، موضوع حساسی است، طی 3،2 سال آنقدر پرورش یافت و ورز داده شد تا یک محتوای درست برای اجرا تهیه شود. کلیت محتوای نمایش درباره موضوع تاثیر زنان در طول تاریخ است. داستان از حضرت حوا شروع میشود و هرکدام از بانوان تاریخساز را به صورت گزیده و بخشهایی که فکر کردیم قابل بیان و قابل تصویر است، نشان دادهایم. کلیت اتفاق این است که من در خود نمایش هم به عنوان نویسنده چیزی که مطرح کردم از زبان شخصیت اصلی بود و گفتم ما بنا نداریم حرفی را القا کنیم، بلکه راه را از بیراهه نشان دادیم و بقیه دریافتها با فطرت مخاطب است. در اصل راه نور را بیان کردیم، چون بالاخره در هرکدام از این شخصیتها یک اتفاق ویژه الهی وجود دارد. گذشت و فداکاری ساره را میبینیم، در آسیه حامی بودن و شجاعت را میبینیم و در هاجر از خودگذشتگی را تا میآییم و میرسیم به اتفاق روز و به مبحث کرونا که به پرستاران شریف پرداختیم».
* زنان موفق معاصر
وی در پاسخ به اینکه چرا در بخش روایت زنان معاصر اشارهای به شخصیتهای مطرح نمیشود، یادآور شد: «واقعیت این است که نمیشود این کار را کرد. آنقدر زنان موفق و درجه یک معاصر زیاد هستند که نمیشد به شکل گزینشی عمل کنیم و امکان اینکه از شخصیت خاصی نام ببریم نبود؛ هر شخصی را میگفتیم این بحث پیش میآمد که چرا سراغ دیگری نرفتیم. نکته دیگر اینکه ما در همین فاصله بیان میکنیم که در حال حاضر هم زنان موفق و بینظیری هستند اما الزاما یک زن موفق یک بانوی آسمانی نیست تا با او قیاس کنیم ولی میتواند به یک جهان بانو تبدیل شود، نمونهاش هم پرستاران دوران کرونا بودند که با شهادتشان جهان بانو شدند».
* این نمایش ایرانی است
سوال بعدیمان از کارگردان نمایش «جهان بانو» درباره شیوه ساخت و چالشهای پیش رو بود. بزرا در این باره توضیح داد: «این نمایش واقعا کار سختی بود. ابعاد وسیع و آیتمهای بسیار زیاد و دکورهای سخت. طراحی بسیار ویژه و خاصی که این نمایش دارد، کار را بسیار سخت میکند. از طرفی کار کردن در محور زنان سخت است و ما برای اجرای یک نمایش میدانی کار را خیلی گسترده پیش بردیم. به نظرم چنین اتفاقی در نوع خودش نه در ایران و نه در آسیا حتی شاید نمونهاش در جهان نباشد که چنین اتفاقی بیفتد. خیلی در کشورهای مختلف رصد کردم اما این فرم نمایش میدانی که ما الان کار میکنیم واقعا هیچ کجا وجود ندارد، چون این فرم یک فرم ایرانی و معادل فکر است». بزرا همچنین به این نکته اشاره میکند که نمایش میدانی حالا تبدیل به ژانری محبوب شده است: «چند سالی است تولید و اجرای نمایش میدانی آغاز شده؛ زمانی نمایش «شب آفتابی» آقای بهزادپور بود که بعدها تبدیل شد به «ستاره صبح». در گذشته یک نمایش تعریف و نوشته میشد و در طول سال مرتب همان را تکرار میکردند اما به همت موسسه ققنوس و سازمان اوج الان پروژههای مختلفی داریم و در این نوع نمایش به یک ساختارشکنی دست زدیم و کارهای متنوع با محتوا و فرم متفاوت اجرا میکنیم. این اتفاق جدیدی است که تماشاچی آن را میپسندد و نیاز دارد این اتفاق بیفتد. خدا را شکر که در این حوزه جا افتادهایم و کارهای متفاوتی از ما و موسسه دیده و شناخته شد، ضمن اینکه با استقبال فوقالعادهای مواجه شده است».
حسن بزرا میگوید نمایشهای میدانی از جمله «جهانبانو» صرفا ویژه یک طیف مخاطب نیست و برای همه مردم آماده شده است:«جالب است بدانید نمایش میدانی از همه قشری تماشاگر دارد و مخاطب «جهان بانو» صرفا قشر مذهبی و چادری جامعه نیست؛ مخاطبان زیادی هستند که وقتی به تماشای نمایش میآیند ظاهر متفاوتی دارند». وی در پایان گفت: «از موسسه ققنوس و همچنین آقای اسماعیلی و آقای محمدحسنی بزرگوار که همیشه ما را حمایت کردند و حامی این کارها بودند سپاسگزارم. نمیدانم اگر سازمان اوج و آقای محمدحسنی نبودند، تکلیف اینجور نمایشها که از خیلی آثار این مملکت که پررنگ میشود، تاثیرگذارتر است چه میشد؟ امیدوارم این راه ادامه داشته باشد و بتوانیم خدمت کنیم».