گروه سیاسی: پنجشنبه هفته گذشته حجت‌الاسلام سیدابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور کشورمان به منظور افتتاح چند طرح عمرانی و پیگیری پیشرفت پروژه راهبردی سواحل مکران به استان سیستان‌وبلوچستان سفر کرد.

پیگیری پیشرفت پروژه راهبردی «توسعه سواحل مکران»، آغاز رسمی آبگیری سد کهیر، عملیات آبرسانی روستایی و آغاز عملیات اجرایی لوله‌گذاری پروژه آبرسانی از دریای عمان به استان‌های سیستان‌وبلوچستان، خراسان جنوبی و خراسان رضوی از جمله برنامه‌های سفر رئیسی به سیستان‌وبلوچستان بود.

سفر رئیس‌جمهور به استان سیستان بلوچستان، جدای از جنبه‌های زیرساختی و توسعه محوری که دارد، از ۲ منظر قابل توجه است.

* جنبه دیپلماتیک

در ارتباط با جنبه دیپلماتیک سفر رئیسی به استان سیستان‌وبلوچستان می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد.

1- اخطار قاطع درباره آب به افغانستان 

حجت‌الاسلام رئیسی در جریان سفر به استان سیستان‌وبلوچستان در مراسم آغاز لوله‌گذاری انتقال آب از دریا به استان‌های نوار شرقی کشور گفت: دولت ما تلاش می‌کند از دریای عمان آب به مناطق مختلف شرق کشور برسد که اجرای این طرح زمان‌بر است اما حقابه‌ای را که مردم سیستان از رود هیرمند دارند، نمی‌شود مشمول مرور زمان کرد. رئیس‌جمهور افزود: تا زمانی که آب به این منطقه برسد زمان طولانی نیاز است، البته دوستان و عزیزان ما که با انگیزه هستند تلاش می‌کنند این زمان را محدود کنند ولی این حقابه، حق مردم منطقه سیستان‌وبلوچستان است، مربوط به الان هم نیست، این در معاهدات و قراردادها هست و در تاریخ هم این آب همیشه برای منطقه می‌آمده و مردم استفاده می‌کردند و مربوط به یک دوره خاص نبوده است. رئیسی اظهار داشت: می‌خواهم به حاکمان افغانستان عرض کنم این سخن بنده را مطلب عادی تلقی نکنند، بسیار جدی بگیرند. به مسؤولان و حاکمان افغانستان اخطار می‌کنم حق مردم منطقه سیستان‌وبلوچستان را سریعا بدهند. رئیس‌جمهور با اشاره به برخی ادعاهای منتشره مبنی بر اینکه سد احداث‌شده روی هیرمند آب چندانی ندارد یا بخشی از آن رسوبات است، تصریح کرد: باید هرچه سریع‌تر این اجازه به کارشناسان ما داده شود تا این مساله را بررسی کنند، اگر کارشناسان ما این مطلب را تایید کردند، بسیار خب! اشکال ندارد، در نبودن آب ما بحثی نداریم اما اگر آب وجود دارد، این حق مردم سیستان‌وبلوچستان باید داده شود و ما به هیچ عنوان اجازه نمی‌دهیم حق مردم ضایع شود. رئیسی تاکید کرد: بدانند دولت مصمم است حق مردم را در همه شئون بگیرد؛ این هم حق مردم استان است و ما دنبال می‌کنیم. در همه نقاط مرزی کشور و نه صرفا در اینجا حق مردم کشورمان را خواهیم گرفت. آب مساله اصلی دنیای امروز است و اجازه نمی‌دهیم این حق مردم ایران از طرف هیچ کشوری ضایع شود. رئیس‌جمهور با تاکید دوباره بر این نکته که مخاطبان این سخنان وی، باید این اخطار را کاملا جدی بگیرند، گفت: این سخنان بنده را بسیار جدی بگیرند و بعد گله نکنند که به ما گفته نشد یا تصور می‌کردیم می‌شود با گفتار سیاسی و گذشت ایام از این مساله گذر کرد، خیر! گذشت ایام این مساله را حل نمی‌کند. البته نماینده ما در افغانستان و استاندار سیستان‌وبلوچستان نیز این مساله را از طریق گفت‌وگو و دیپلماسی پیگیری می‌کنند اما از حاکمان افغانستان می‌خواهم این مطلب بنده را بسیار جدی بگیرند و سریعا اقدام کنند که مردم سیستان‌وبلوچستان به حق‌شان برسند.

2- دیدار با نخست‌وزیر پاکستان

دیدار با شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان و افتتاح بازارچه مشترک بین ۲ کشور، از دیگر برنامه‌های سفر یک روزه رئیسی به سیستان‌وبلوچستان بود. رئیسی در دیدار شهباز شریف، با اشاره به اراده دولت جمهوری اسلامی ایران بر توسعه روابط با همسایگان، بر ضرورت گسترش روابط دو کشور در زمینه‌های مختلف تاکید کرد. رئیس‌جمهور ساخت ۷ بازارچه مرزی و تبادل برق میان ایران و پاکستان را جلوه دیگری از همکاری‌های خوب و زمینه‌ساز تحکیم روابط ۲ کشور دانست و گفت: ظرفیت‌های خوبی برای تبادل انرژی بین ایران و پاکستان وجود دارد. رئیسی همچنین با بیان اینکه سطح روابط تجاری ایران و پاکستان تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله دارد، بر آمادگی جمهوری اسلامی ایران برای توسعه روابط با پاکستان در بخش‌های مختلف تجاری، صنعتی، کشاورزی و علم و فناوری تاکید کرد. رئیسی حضور نخست‌وزیر پاکستان و هیات همراه در نقطه صفری مرزی با ایران را نشانه پایداری امنیت در جمهوری اسلامی ایران دانست و افزود: ممکن است برخی گروهک‌ها در نقاط مرزی به دنبال ناامن کردن مرزهای ۲ کشور باشند که این مساله حساسیت دولت پاکستان را می‌طلبد. رئیسی همچنین با اشاره به اراده دولت جمهوری اسلامی برای حل اختلافات منطقه‌ای میان کشورهای اسلامی، به توافق ایران با عربستان اشاره کرد و گفت: ما هیچگاه عربستان را دشمن خود تلقی نکرده‌ایم، بلکه مبتنی بر سیاست اصولی جمهوری اسلامی ایران رژیم صهیونیستی را دشمن مشترک جهان اسلام می‌دانیم. شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان نیز در این دیدار ضمن ابراز خرسندی از حضور رئیس‌جمهور و تعدادی دیگر از مقامات جمهوری اسلامی ایران در نقطه صفر مرزی با پاکستان، مرز ۲ کشور را مرز دوستی، برادری و پیشرفت دانست و با اشاره به اهمیت تامین امنیت مناطق مرزی ۲ کشور، بر عزم دولت پاکستان برای ریشه‌کنی ناامنی در این منطقه تاکید کرد. شهباز‌شریف همچنین با دعوت از رئیس‌جمهور برای سفر به پاکستان گفت: مردم پاکستان مشتاقانه منتظر دیدار با شما هستند.

* جنبه مردمی حضور رئیسی در سیستان‌وبلوچستان

در ارتباط با این جنبه از سفر رئیس‌جمهور به استان سیستان‌وبلوچستان نیز می‌توان به دیدار وی با سران طوایف منطقه و تأکید بر جبران ظلم به افرادی که در ماجرای جمعه 8 مهر زاهدان آسیب دیدند اشاره کرد.

حجت‌الاسلام رئیسی در سفر یک روزه خود به سیستان‌وبلوچستان، در نشستی صمیمانه با سران طوایف و معتمدان استان به گفت‌وگو نشست. رئیسی وحدت و انسجام موجود میان طوایف و مذاهب اسلامی استان را مثال‌زدنی و شایسته شکر الهی عنوان کرد و گفت: در شرایطی که امروز راهبرد دشمن ایجاد تفرقه و اختلاف است، بزرگان و سران طوایف این استان باید به موضوع وحدت و انسجام به دیده راهبرد بنگرند. رئیسی در ادامه مرزی بودن استان سیستان‌وبلوچستان به رغم برخی تحرکات برای ناامن‌سازی این منطقه را نه تهدید، بلکه یک فرصت دانست و با اشاره به توافق‌های خوب انجام‌شده در راستای توسعه روابط تجاری و اقتصادی با پاکستان از جمله احداث ۷ بازارچه مرزی مشترک تصریح کرد: معتقدم بهترین و معتمدترین تجار و بازرگانان در این استان وجود دارند که می‌توانند تجارت با همسایگان را رونق بخشند. رئیس‌جمهور همچنین ثبات امنیت در این استان را از دیگر موهبت‌های الهی و ثمره مجاهدت‌ها و جانفشانی‌های شهدا دانست و تاکید کرد: باید تلاش شود عده‌ای سودجو نتوانند با اقداماتی نظیر جرائم سازمان‌یافته امنیت این استان را مخدوش کنند. رئیسی با اشاره به تلاش دشمنان برای بر هم زدن امنیت و آرامش کشور در اغتشاشات پاییز سال گذشته گفت: در جریان حوادث سال گذشته افرادی خواستند با ایجاد اغتشاش امنیت جامعه را مختل و نظم را بر هم بزنند که این اقدامات مورد قبول هیچ شهروندی نیست اما عده‌ای نیز که در این ماجرا هیچ نقشی نداشتند یا از نماز جمعه باز می‌گشتند، یا عابر و کاسب بودند، مورد آسیب قرار گرفتند و مظلوم واقع شدند و این وظیفه ما است که نسبت به آنها توجه داشته باشیم. رئیسی تصریح کرد: بنده نیز بلافاصله پس از حادثه تلخ نماز جمعه زاهدان وزیر کشور را مامور کردم با سفر به این استان، هم عوامل این حادثه را شناسایی و با آنها برخورد کند و هم کسانی که در این حادثه مظلوم واقع شدند مورد دلجویی قرار بگیرند. بعد از آن هم گروه‌های مختلفی برای سرکشی به همه خانواده‌های آسیب‌دیده اعزام شدند و بنده هم شخصا مترصد فرصتی هستم که از این خانواده‌های محترم و عزیز دلجویی کنم و این توجه مقطعی نخواهد بود، بلکه مستمرا ادامه خواهد داشت. رئیس‌جمهور در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اقدامات صورت گرفته در جهت محرومیت‌زدایی و توسعه استان، سیستان‌وبلوچستان را پاره تن ایران خواند و تصریح کرد: قطعا وضعیت امروز استان سیستان‌وبلوچستان با قبل از انقلاب اسلامی و حتی سال‌های ابتدایی پس از پیروزی انقلاب بسیار متفاوت است و اقدامات گسترده‌ای در جهت ایجاد زیرساخت‌های عمومی در این استان انجام شده اما حتما این وضعیت با نقطه مطلوب فاصله دارد و با توجه به ظرفیت‌های عظیم موجود باید تلاش بیشتری برای رفع نیازهای مردم سیستان‌وبلوچستان انجام شود.

اولویت قرار دادن احداث مراکز بهداشتی و درمانی، پیگیری احداث مراکز شبانه‌روزی تعلیم و تربیت از سوی آموزش‌و‌پرورش، همچنین بررسی مشکلات برخی اراضی شخصی ملی شده در این استان از جمله تاکیدات رئیس‌جمهور ناظر به مطالبه برخی مدعوین حاضر در این نشست بود. رئیسی همچنین ایجاد آرامش در زندگی مردم، مهار تورم و رشد و رونق تولید را وظیفه دولت دانست و بر عزم و اهتمام جدی دولت برای تحقق این مهم تاکید کرد.

***