گروه فرهنگ و هنر: سرانجام بعد از 10 روز مهم‌ترین نمایشگاه فرهنگی کشور امروز به پایان می‌رسد. «سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران» امسال با استقبال غیر منتظره‌ای از سوی اهالی کتاب، اقشار مختلف مردم و رسانه‌ها مواجه بود؛ نمایشگاهی که امسال میزبان رهبر معظم انقلاب اسلامی بود و دیدار ۳ ‌ساعته ایشان هم برای مسؤولان و هم مردم پرمعنا و الهام‌بخش بود، همچنین کشور تاجیکستان میهمان ویژه آن بود.

کارشناسان بر این باورند نمایشگاه کتاب باید در حوزه افزایش فرهنگ کتابخوانی، فارغ از اینکه یک زمینه برای خرید کتاب است، اثربخش باشد. محیط نمایشگاه به ‌تنهایی مردم را به سمت کتاب جذب می‌کند. البته موضوع گرانی کتاب یکی از چالش‌‌هایی بود که در نمایشگاه کتاب به چشم می‌خورد و انتظار می‌رود طوری برنامه‌ریزی شود که مردم بی‌دغدغه کتاب بخرند. از طرفی، ناشران یک دوره بدی را در ایام کرونا پشت سر گذاشتند و خوشبختانه نمایشگاه فیزیکی امسال باعث فروش ناشران در هر دو بخش مجازی و فیزیکی شد که برای آنها رضایت‌بخش بود. 

* ارسال بیش از ۱۶۳ هزار مرسوله برای مخاطبان

حضور بیش از 200 کتابفروش در نمایشگاه کتاب سی‌وچهارم را باید به فال نیک گرفت و همین مساله به رونق نشر کمک جدی می‌‌کند. شبکه توزیع کتاب، ناظر و قائم به کتابفروشان است و کتابفروشان خیلی بیشتر از این باید حمایت شوند.

در حوزه محتوایی هم بیش از 500 نشست در این دوره از نمایشگاه برگزار شد. شخصیت‌‌های برجسته و اهل فضل و صاحبنظران در این نشست‌‌ها حضور یافتند و از این لحاظ، نسبت و ارتباطی جدی بین شهروندان و عموم مخاطبان و فرهیختگان و نخبگان جامعه ایجاد می‌‌کند.  

رونمایی از سامانه تسهیلات ناشران و کتابفروشان نیز در نمایشگاه کتاب سی‌وچهارم اتفاق مبارکی بود. این سامانه می‌‌تواند ظرفیت‌‌های خوبی را ایجاد کند و امکانات خوبی را در اختیار فعالان صنعت نشر قرار دهد. طبق بند «ج» ماده ۹۲ قانون ششم برنامه، دولت مکلف شده یکسری تخفیف‌‌ها در حامل‌‌های انرژی و تعرفه‌‌های پستی و ساخت‌وسازی را برای ناشران ایجاد کند. این موضوع معطل مانده بود که در این دوره انجام شد. 

علی رمضانی، قائم‌مقام و سخنگوی سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران طی نشست خبری خود با خبرنگاران گفت: نمایشگاه میهمانان مختلف داشت، همچنین معاون اول و معاون اجرایی ریاست جمهوری، تولیت آستان قدس و عزیزان دیگری در نمایشگاه کتاب حضور داشتند. آنچه مورد توجه مسؤولان است، گره‌گشایی از صنعت نشر است که جلسات پایانی بازدید این مهم را رقم می‌زدند. معاون اول در جلسه با ناشران مختلف آموزشی، عمومی، کودک و نوجوان گفت‌وگو کرد. مسائلی مانند مالیات، بیمه تأمین اجتماعی، کاغذ، بحث‌های صنفی، موضوعات کتب کودک و نوجوان و سایر مباحث در صنعت نشر توسط ۱۰ نفر از اعضای تشکل‌ها و ناشران در جلسه بیان شد.

قائم‌مقام سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران گفت: استقبال مردم کتابخوان وظیفه نمایشگاه را سنگین‌تر می‌کند. امیدواریم پس از پایان این دوره، جلسات ارزیابی و آسیب‌شناسی برگزار کنیم و این فرآیند در دوره آتی کم‌نقص‌تر باشد. برای مثال یکی از نویسندگان که در سال‌های مختلف در نمایشگاه بود، گفت برای نمایشگاه امسال فکر شده و این مساله مسؤولیت ما را سنگین‌تر کرده است. در بخش کودک و نوجوان به ۲ ساله‌ها نیز خدمت‌رسانی شده است. همچنین تعدادی از تماشاچیان به سینما کتاب مراجعه کردند و پویانمایی لوپتو را مشاهده کرده و پس از آن درباره کتابی که یکی از ناشران با این نام منتشر کرده است، گفت‌وگو شد. میز خدمت اهل قلم ۴۷۰ خدمت به اهالی قلم ارائه کرده است، همچنین سرای ملل از ۲ کتاب به زبان اردو و ترکمن رونمایی کرد.

قائم‌مقام سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران گفت: تاکنون ۱۶۳ هزار و ۳۴۰ مرسوله به دست مخاطبان رسیده است و ۱۱۱ هزار و ۹۴۰ بسته در حال آماده‌سازی توسط ناشران است. همچنین ۱۹۰ هزار بسته در حال توزیع است. شهرهای تهران، مشهد و اصفهان بیشترین سفارش‌ها را داشتند و از مجموع ۱۱ هزار بسته بیش از ۹۷۳ بسته به روستاها ارسال شده است.

رمضانی با ارائه آمار فروش تا ساعت ۲۱ روز نهم نمایشگاه کتاب در بخش حضوری بیان کرد: در بخش حضوری ۱۸۵میلیارد تومان فروش داشتیم که ۱۳۶میلیارد تومان در دستگاه‌های کارتخوان رسمی ثبت شد. برآورد می‌شود بخش حضوری نمایشگاه حدود ۴۹ میلیارد تومان در کارتخوان غیررسمی، کارت به کارت و کارتخوان غیررسمی فروش داشته است.

قائم مقام سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با اعلام اینکه در بخش مجازی ۹۶ میلیارد تومان فروش انجام شده است، افزود: 78.5 میلیارد مربوط به ناشران و 17.5 میلیارد مربوط به کتابفروشان است. در مجموع تا ساعت ۲۱ روز نهم نمایشگاه حدود ۲۸۱ میلیارد تومان برای نمایشگاه کتاب ثبت شده است. به گفته او در بخش مجازی ۸۷۰ هزار نسخه کتاب به فروش رفته است.

* اجرای طرح کتابخانه سپید

وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در بازدید از نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از اجرای طرح «کتابخانه سپید» در مراکز بهداشتی و درمانی کشور خبر داد.

بهرام عین‌اللهی گفت: بر اساس تفاهمنامه‌ای که با وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی منعقد شد، مقرر شده مراکز بهداشتی و درمانی سراسر کشور به منظور توسعه فرهنگ کتابخوانی که تاثیر قابل توجهی در ارتقای سلامت معنوی در جامعه دارند، به کتاب‌های عمومی و تخصصی تجهیز شوند. وی افزود: مطابق این تفاهمنامه مراکز متعدد وزارت بهداشت اعم از خانه‌های بهداشت، مراکز جامع سلامت، بیمارستان‌ها و درمانگاه‌ها مجهز به کتابخانه خواهند شد تا مراجعان و خدمت‌گیرندگان از این مراکز در اوقات آزاد خود به مطالعه بپردازند و از این طریق به ارتقای سطح سواد سلامت مردم کمک شود.

* اهمیت کتابخوانی و ارتقای سواد سلامت جامعه

وزیر بهداشت ادامه داد: سال ۱۴۰۱ بیش از ۵ هزار عنوان کتاب در حوزه علوم پزشکی منتشر شد که ۳ هزار عنوان آن تالیفی و ۲ هزار عنوان ترجمه بود. دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور ۸۰۰ مرکز تحقیقاتی دارند که حاصل تلاش آنها در ۲۲ سال گذشته عرضه ۶۴۲ عنوان کتاب به جهان بوده است.

وی با تاکید بر اهمیت کتابخوانی و ارتقای سواد سلامت جامعه اظهار داشت: استادان و دانشجویان علوم پزشکی باید از آخرین دستاوردهای علمی روز در این حوزه مطلع باشند که انتشار کتاب‌ها و مجلات علمی به این امر مهم کمک می‌کند. علاوه بر مطالعات فردی، دانشمندان علوم پزشکی برنامه‌های ژورنال کلوپ را در گردهمایی‌های علمی اجرا می‌کنند که در آن به طور گروهی به مباحث علمی پرداخته می‌شود.

عین‌اللهی ادامه داد: با همکاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، طرحی را در دست اجرا داریم تا ۱۸ هزار خانه بهداشت کشور را به کتاب و کتابخانه تجهیز کنیم. کتابخوانی در توسعه سلامت معنوی در جامعه اثرگذار است. طبق توافقنامه انجام شده به صورت مرحله‌ای خانه‌های بهداشت و مراکز جامع سلامت و سپس مراکز درمانی وزارت بهداشت را با اولویت مناطق محروم به کتاب، کتابخانه و امکانات کتابخوانی مجهز خواهیم کرد.