گروه سیاسی: در حالی که طالبان خشکسالی و کمبود آب در سدهای کجکی و کمال‌خان را دلیل عدم اجرای تعهدات خود در ارتباط با حقابه ایران از هیرمند می‌داند تصاویر ماهواره‌ای از نقاط بالادست رودخانه هیرمند این ادعا را رد می‌کند.

در همین رابطه ایرنا - خبرگزاری رسمی دولت - با انتشار تصاویر اختصاصی از ماهواره‌های بین‌المللی و ماهواره خیام از نقاط مختلف بالادست هیرمند اعم از سد کجکی و سد کمال‌خان نوشت: تصاویر ماهواره‌ای مقادیر قابل توجهی آب پشت این سدها را نشان می‌دهد که ادعای اخیر حاکمان افغانستان را رد می‌کند.

هفته گذشته بود که رئیس‌جمهور کشورمان در جریان سفر به استان سیستان‌وبلوچستان در ارتباط با مساله حقابه ایران از هیرمند اظهار داشت: می‌خواهم به حاکمان افغانستان عرض کنم این سخن بنده را مطلب عادی تلقی نکنند، بسیار جدی بگیرند. به مسؤولان و حاکمان افغانستان اخطار می‌کنم حق مردم منطقه سیستان‌وبلوچستان را سریعا بدهند. پس از این هشدار رئیسی، طالبان با صدور بیانیه‌ای، ضمن تأکید چند باره بر تعهد به رعایت موافقت‌نامه حقابه هیرمند، مدعی شد: خشکسالی و کمبود آب در افغانستان موجب شده افغانستان نتواند به تعهد خود عمل کند.

وزارت امور خارجه کشورمان نیز با صدور بیانیه‌ای، ضمن رد ادعای طالبان در ارتباط با حقابه ایران نوشت: حاکمان افغانستان در یک‌ سال و نیم گذشته، اگرچه بارها بر پایبندی به تعهدات خود طبق معاهده تاکید کرده‌اند اما در عمل، تعهدات ناشی از معاهده را اجرا نکرده و در رهاسازی و تامین حقابه ایران، همکاری لازم را به عمل نیاورده و حقابه قانونی ایران را تحویل نداده‌اند. اظهارات متعدد برای عدم تحویل حقابه قانونی جمهوری اسلامی ایران از جمله طرح موضوع خشکسالی و کم شدن آب در هیرمند، مستلزم بررسی‌های کارشناسی، وفق مفاد معاهده بوده و تاکنون توسط کارشناسان جمهوری اسلامی ایران راستی‌آزمایی نشده است، لذا اتخاذ چنین مواضعی غیرحقوقی و غیرقابل قبول است. تا زمانی که به کارشناسان جمهوری اسلامی ایران اجازه داده نشود طبق معاهده هیرمند بویژه ماده ۵ پروتکل شماره یک آن معاهده، از مسیر و بالادست هیرمند بازدید کنند، هرگونه اظهارنظر درباره کاهش آب هیرمند پذیرفته نیست.

حالا تصاویر ماهواره‌ای از مناطق بالادست رودخانه هیرمند نیز نشان می‌دهد طالبان به رغم تاکیدی که بر تعهدات خود دارد، نسبت به موضوع حقابه ایران، رفتار صادقانه ندارد.

طبق تصاویری که ایرنا از ماهواره مودیس منتشر کرده، در حال حاضر در مخزن سد کجکی در حد مطلوبی آب وجود دارد. همچنین طبق ارزیابی داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارهای بین‌المللی، سطح آب موجود در پشت سد ۸۰ درصد ظرفیت سد را پر کرده است. در عین حال،‌ براساس تصاویر ماهواره‌ای و با ارزیابی دقیق انجام‌شده، در مسیر سد کجکی تا سد کمال‌خان، اراضی متعدد کشاورزی وجود دارد که این اراضی عموماً عمده آب مورد نیازشان از طریق آب رهاسازی‌شده از سد کجکی تامین می‌شود. درباره سد کمال‌خان نیز وجود آب در مخزن سد، نشانگر این است که آب رهاسازی‌شده از سد عظیم کجکی، به این سد رسیده و این میزان آب توانسته علاوه بر تامین آب مورد نیاز اراضی کشاورزی در مسیر سد کمال‌خان، مخزن سد را هم دربر بگیرد.

تصاویر ماهواره ایرانی خیام نیز ضمن اثبات وجود آب در مخزن سد کمال‌خان، نشان می‌دهد بعضا دریچه‌های این سد به سمت ایران باز شده است اما میزان آبی که از این سد به سمت ایران روانه شده، چندین کیلومتر جلوتر توسط ۲ کانال دست‌ساز مجدداً به داخل خاک افغانستان منحرف شده و عملاً هیچ آبی به داخل ایران وارد نمی‌شود.

تصاویر ماهواره خیام همچنین نشان می‌دهد اندک آب رهاسازی شده از سد کمال‌خان جهت مصارف کشاورزی در داخل خاک افغانستان استفاده شده و اتفاقا مزارعی هم در همان مناطق طبق تصاویر ماهواره‌ای وجود دارد. 

بنا بر گزارش اختصاصی ایرنا، درباره منطقه بیابانی و شوره‌زار گودزره نیز این نکته قابل توجه است که این منطقه در ادوار مختلف از طریق مسیر جانبی ایجادشده در حاشیه سد کمال‌خان، مورد توجه مقامات افغانستانی بوده و در حال حاضر نیز طبق تصاویر ماهواره خیام و ماهواره‌های بین‌المللی این منطقه دارای آب است، به این معنا که آب شیرین پشت سد کمال‌خان که در واقع سرریز سد بوده، در شوره‌زار جنوب سد نیز رهاسازی شده و عملا آب از بین رفته است.

تصاویر ماهواره‌ای نشان از آن دارد که برخلاف ادعای طالبان، مبنی بر خشکسالی و کم آبی در مناطق بالادست رودخانه هیرمند، اصلا آبی به سمت ایران جریان پیدا نکرده و جمهوری اسلامی ایران نیز به همین موضوع معترض است.