رضا عظیمی: مکه وکعبه، نمایشگاهى از قدرت و نشانههاى الهى و تاریخ آن مملو از خاطرات و سرگذشتهایى است که توجه به آنها درسآموز و عبرتانگیز است. در ساختن آن ابراهیم علیهالسلام بنایى و اسماعیل علیهالسلام کارگرى کردهاند. سپاهیان فیلسوار ابرهه که به قصد ویرانى آن آمدند، به قدرت الهى توسط پرندگان ابابیل نابود شدند. دیوارش هنگام تولد على علیهالسلام براى مادرش شکافته شده تا در داخل آن، نوزادى متولد شود که در آینده نهچندان دور، بتهاى داخل آن را فرو ریزد. بلال، برده سیاهپوست حبشى، در برابر چشمان حیرتزده اشراف مکه بر بالاى آن اذان گفته و روزى نیز فرا خواهد رسید که آخرین حجت الهى به دیوار آن تکیه زده و نداى نجات انسانها را سر مىدهد و جهانیان را به اسلام دعوت مىکند.
مکه، شهر امن الهى است که هر کس در آن وارد شود، در امان است. حتى اگر جنایتکار وارد مسجدالحرام شود، نمىتوان متعرض او شد، تنها مىتوان او را در مضیقه قرار داد تا خودش مجبور به خارج شدن شود.
جالب توجه اینکه در آیه 96 سوره آلعمران خانه کعبه که نام دیگرش (بیتالله) است به عنوان خانه مردم معرفى شده (ان اول بیت وضع للناس للذى ببکه مبارکا و هدى للعالمین) و این تعبیر بیانکننده این حقیقت است که آنچه به نام خدا و براى خداست باید در خدمت مردم و بندگان او باشد و آنچه در خدمت مردم و بندگان خداست براى خدا محسوب مىشود.
در کنار کعبه، مقام ابراهیم است. به گفته روایات، مقام ابراهیم سنگى است که هنگام ساختن کعبه و بالا بردن دیوارهاى آن، زیر پاى ابراهیم علیهالسلام قرار داشت و اثر پاى آن حضرت روى آن مانده است. بقاى این سنگ و اثر پا روى آن، از قرنها پیش از عیسى و موسى علیهماالسلام با آن همه تغییر و تحولى که در کعبه و اطراف آن بر اثر حملهها، سیلها و خرابىها به وجود آمده، خود نشانهاى از قدرت الهى است.
«حج» به معناى قصد همراه با حرکت است و «محجه» به راه صاف و مستقیم مىگویند که انسان را به مقصد مىرساند. حج در اسلام به معناى قصد خانه خدا و انجام اعمال مربوط به آن است.
در فضیلت و اهمیت حج روایاتی وارد شده است. پیامبر اسلام صلىالله علیه و آله به على علیهالسلام فرمودند: «تارک الحج و هو مستطیع کافر»؛ هر توانمندى که حج را ترک کند، کافر است. کسىکه در انجام امروز و فردا کند تا بمیرد، گویا به غیر اسلام از دنیا رفته است. همچنین امام صادق فرمودهاند: کسى که این خانه را قصد کند و بداند که این همان خانهاى است که خداوند رفتن به آن را فرمان داده و اهلبیت علیهمالسلام را نیز آنگونه که باید بشناسد، در دنیا و آخرت در امان خواهد بود.