کد خبر: 264213تاریخ: 1402/4/5 00:00
بررسی اقدامات وزارت نیرو برای عبور از پیک مصرف
تابستان ۱۴۰۲ خاموشی نداریم؟
* ۷ هزار مگاوات ظرفیت نیروگاهی جدید در دولت سیزدهم وارد مدار شد
با وجود اینکه خاموشی و ناترازی در صنعت برق به دولت فعلی به ارث رسید اما دولت سیزدهم با سیاست ارتقای توان نیروگاه‌ها و اجرای طرح‌های مدیریت مصرف، اجازه نداد خاموشی میهمان ناخوانده خانه‌های مردم شود.
تابستان سال ۱۴۰۰ میان تولید و تقاضای برق ۱۵ هزار مگاوات ناترازی وجود داشت، این در حالی است که سالانه ۵درصد بر تقاضای مصرف برق کشور افزوده می‌شود که رقمی بیش از ۳۵۰۰ مگاوات است. از سوی دیگر توسعه ظرفیت نیروگاهی در دوره‌های قبل متناسب با رشد تقاضا نبوده که آن هم به دلیل عقب‌ماندگی‌هایی است که در این بخش وجود داشته، بنابراین توسعه حداقل ۳۵ هزار مگاوات ظرفیت نیروگاهی کشور در افق ۴ ساله فعالیت دولت دیده شد که رشدی معادل ۴۱ درصد ظرفیت‌های ایجادشده تاکنون است.
همچنین سال‌های ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ با کمبود سوخت نیروگاه‌ها مواجه بودیم، فرسودگی و سرمایه‌گذاری ناکافی در زیرساخت‌های حیاتی، افزایش بی‌رویه مصرف برق در بخش‌های مختلف اعم از خانگی، صنایع و کشاورزی و ناترازی مالی از جمله مسائل گریبانگیر صنعت برق بود. در این بین بدهی‌های صنعت برق رو به فزونی بود و حجم بدهی وزارت نیرو به پیمانکاران برق به حدی شد که از حجم بدهی دولت به بانک مرکزی هم فراتر رفت و هر سال بر حجم آن افزوده می‌شد.
از طرف دیگر یکی از مهم‌ترین دلایل خاموشی‌ها در سال گذشته، کاهش بارندگی‌ها و افت ۵۰ درصدی مخازن سدها برای تولید برق از نیروگاه‌های برقابی بود، البته روایت تأییدنشده‌ای هم در سال ۱۴۰۰ وجود داشت مبنی بر اینکه تکرار سیل ۱۳۹۹ به نادرستی پیش‌بینی شده بود و به همین دلیل، بخشی از منابع سدها با هدف مدیریت سیل خالی شد اما هیچ بارش یا سیلی، جای خالی آب رهاشده را پر نکرد.
به هر حال دلیل کمبود منابع مخازن سدها در سال ۱۴۰۰ هرچه بود، وزارت نیرو امکان تولید برق از نیروگاه‌های برقابی را از دست داد و به این ترتیب، حدود ۸۰۰۰ مگاوات از برق تولیدی نیروگاه‌های برقابی از مدار خارج شد.
بر همین اساس و برای خروج از شرایط موجود، رویکردهای متعددی تبیین و ارائه شد. یکی از این رویکردها «توسعه و ارتقای ظرفیت‌های تولید برق» در کشور بود که برنامه‌هایی چون احداث نیروگاه‌های حرارتی، ارتقای توان تولید نیروگاه‌های موجود، احداث نیروگاه‌های خودمصرف صنایع، جهش در احداث نیروگاه‌های تجدیدپذیر، تعمیرات و ارتقای راندمان نیروگاه‌ها بر مبنای آن پیش‌بینی شد.
در رویکردی دیگر، «توسعه و بهبود زیرساخت‌های شبکه» مورد توجه قرار گرفت، به‌طوری که از آغاز فعالیت دولت سیزدهم تاکنون بیش از ۷۰۰۰ مگاوات ظرفیت نیروگاهی جدید وارد مدار شده است. در بخش نیروگاه‌های خودتامین صنعت نیز تاکنون ۳۶ فقره موافقت اصولی احداث نیروگاه سیکل ترکیبی به ظرفیت ۱۵ هزار و ۴۰۴ مگاوات صادر شده است.
مدیریت تقاضا و بهینه‌سازی مصرف نیز از دیگر اقداماتی بود که به‌طور ویژه روی آن سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی شد، در این رابطه حکم معطل مانده قانون بودجه سال۱۴۰۰ اجرایی و با تصویب هیات دولت، اصلاح تعرفه‌های برق مشترکان پرمصرف در دستورکار قرار گرفت و با ابلاغ تعرفه‌های پلکانی برای مصارف خارج از الگوی مصرف، گام بزرگی در جهت تغییر رفتار مصرفی این دسته از مشترکان برداشته شد.
بر این اساس تابستان سال گذشته ۸ میلیون و ۲۰۰ هزار مشترک برق مشمول قبوض رایگان برق شده یا بستانکار شدند و رقمی بالغ بر ۱۳۵۰میلیارد تومان تحت عنوان پاداش به مشترکان خانگی اختصاص یافت. امسال نیز این طرح اجرایی شده اما وسعت آن وسیع‌تر است به‌طوری که همه مشترکان مشمول این طرح می‌شوند و میزان پاداش نیز افزایش یافته است.
یکی از مسائلی که در دولت قبل موجب وقوع خاموشی‌ها شد عدم انجام به‌موقع تعمیرات نیروگاهی بود. بر این اساس وزیر نیروی دولت سیزدهم بر انجام به‌موقع تعمیرات نیروگاهی با هدف پیشگیری از خاموشی‌ها تأکید کرد؛ موضوعی که در ۲ سال گذشته به‌طور دقیق پیش رفته است. بخش عمده تعمیرات نیروگاه‌ها در ابتدای خردادماه به اتمام رسید و اکنون راندمان فعلی نیروگاه‌ها به 39.1 درصد رسیده است که مطابق برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده تا پایان ۱۴۰۲ راندمان نیروگاه‌ها به 39.2 درصد می‌رسد.
مجموع اقدامات انجام‌شده در حوزه افزایش توان نیروگاه‌ها و مدیریت مصرف موجب شده تا کشور با مشکل خاموشی مواجه نشود و بتواند با ارائه راهکارهایی بر ناترازی صنعت برق غلبه کند.
***
پیش‌بینی افزایش ۲ هزار مگاواتی مصرف برق در روزهای آینده
سخنگوی صنعت برق با اشاره به اینکه مصرف برق در روز شنبه تقریباً با روز چهارشنبه گذشته یکسان بود، گفت: مصرف برق در روز شنبه نزدیک به ۶۵ هزار مگاوات، معادل روز چهارشنبه ۳۱ خرداد بود. وی در پاسخ به این سوال که قطع برق برخی استان‌ها ممکن است به دلیل ناترازی برق باشد، گفت: وضعیت سراسری شبکه برق در وضعیت پایدار است و در هیچ کجا کمبود برق ناشی از کمبود تولید نداشته‌ایم.
مصطفی رجبی‌مشهدی اضافه کرد: با توجه به افزایش دما در کشور مصرف ۶۸ هزار مگاواتی برق در روز چهارشنبه پیش‌بینی می‌شود که عدد قابل توجهی است، یعنی افزایش ۲ هزار مگاواتی برق نسبت به روز شنبه پیش‌بینی می‌شود. سخنگوی صنعت برق در پاسخ به این سوال که آیا افزایش مصرف برق ممکن است منجر به محدودیت صنایع یا قطعی برق شود، خاطرنشان کرد: چنین مسائلی پیش‌بینی شده است و در تأمین برق صنایع و شبکه خانگی مشکلی نخواهیم داشت. وی ادامه داد: از لحاظ دمایی روز شنبه و چهارشنبه تقریباً در یک دما قرار داشتند اما در هفته جاری برای روزهای دوشنبه و سه‌شنبه هوای بسیار گرم پیش‌بینی می‌شود. رجبی مشهدی اضافه کرد: از تمامی هموطنان خواهشمندیم در روزهای دوشنبه، سه‌شنبه و چهارشنبه مدیریت مصرف بیشتری داشته باشند تا به تأمین برق تمام مشترکان کمک کنند.