امیر سرلشکر شهید منصور ستاری، فرمانده وقت نیروی هوایی جمهوری اسلامی ایران 13 تیرماه 1367 در مصاحبه با خبرنگاران به شرح دلایل عمدی بودن حمله آمریکا به هواپیمای مسافری ایران در خلیجفارس پرداخت. آنچه در ادامه میخوانید متن صحبتهای شهید ستاری است که در روزنامه کیهان منتشر شده بود.
«تیمسار سرتیپ منصور ستاری، فرمانده نیروی هوایی ایران با اشاره به سخنان ریگان که شب گذشته گفته بود ما درباره این حادثه دست به یک اقدام دفاعی شایسته و مناسب زدهایم، گفت: دیشب رئیسجمهوری آمریکا و رئیس ستاد نیروهای مسلح ارتش آمریکا حرفهایی زدند که تمام آن ضد و نقیض است.
وی افزود: این هواپیما نخستین و آخرین پروازی نبوده که از یک فرودگاه بینالمللی بلند شده و در یک راه هوایی بینالمللی پرواز میکند. ما در هفته از تهران به دوبی ۳ پرواز با ساعتهای کاملا مشخص داریم و از شیراز به دوبی ۶ پرواز و از بندرعباس به دوبی ۵ پرواز و علاوه بر آن پروازهای مختلف دیگری که ساعات حرکت آن کاملا مشخص است، به دوحه، شارجه و ابوظبی نیز پروازهایی داریم. چرا آمریکاییها که این همه مدت آنجا بودهاند و همه این پروازها را دیدهاند و راههای بینالمللی را کاملا میشناسند، به دروغ میگویند که اشتباه کردند.
وی افزود: آخرین «نوتام» یعنی دستور پرواز بینالمللی که از جمهوری اسلامی در سال ۱۹۸۸ بود، 2 راه پروازی را آن هم در داخل خلیجفارس به علت استفاده عراق جهت حمله به منابع ایران، منطقه جنگی اعلام کرد آن هم تا غرب جزیره «سیری». منطقه تنگه هرمز و بندرعباس را حتی بیمهگذاران بینالمللی منطقه غیرجنگی میدانند.
فرمانده نیروی هوایی با اشاره به اینکه آمریکاییها اعلام کردند ۴ دقیقه وقت شناسایی بیشتر ندارند، گفت: ساعت 10 و 10 دقیقه هواپیما اجازه پرواز از برج فرودگاه را گرفته و ساعت 10 و 17 دقیقه بلند شده و در راه بینالمللی به سمت مقصد به پرواز درآمده و 10 و 24 دقیقه با ۲ موشک راداری از رزمناو «وینسنس» آمریکایی مورد حمله قرار گرفته است. پس آمریکاییها 14 دقیقه وقت شناسایی داشتند. البته ما زمان را بیش از اینها میدانیم، زیرا آمریکاییها میتوانند حتی از زمانی که خلبان اجازه روشن کردن موتور را از برج میگیرد بفهمند که هواپیما مسافربری است.
وی با اشاره به مصاحبه دیشب «ویلیام کراو» رئیس ستاد نیروهای مسلح ارتش آمریکا گفت: او میگوید ما در شناسایی هواپیما اشتباه کردیم اما در هواپیمای غیرنظامی راداری به نام رادار شناسایی وجود دارد و حالتی از این رادار موسوم به «سی چارلی» است که مختص هواپیماهای غیرنظامی است، یعنی هواپیماها از هنگام خیزش این رادار را روشن میکنند و این فرستنده به هر ارگان نظامی و غیرنظامی در جهان که به رادار مجهز باشد اعلام میکند که هواپیمای غیرنظامی است.
اضافه بر این بلااستثنا دستگاه رادار شناسایی دائما ارتفاع هواپیما را با دقت 10 پا تحویل واحد زمینی میدهد و این رادار به مدت 15 دقیقه روشن بوده است به ترتیبی که از روی باند پروازی هم میشود رادار آن را گرفت.
وی درباره مساله دوم که آمریکاییها اعلام کردند آن را با اف 14 اشتباه گرفتهاند، گفت: فقط یک راه وجود دارد و آن هم ارتباط شنود است و آمریکاییها همه این کارها را میکنند، یعنی تمام رادارهای ما را میگیرند.
سیستمهای الکترونیکی هواپیماهای مسافربری با هواپیماهای جنگی فرق دارد و آمریکاییها بلااستثنا به این چیزها گوش میکنند. از طرفی اندازه بازتاب راداری یک هواپیمای غولپیکر با ۳۰۰ مسافر با بازتاب یک هواپیمای شکاری قابل تشخیص است.
وی همچنین گفت: نوع مانور اوجگیری خود یک نشانه بزرگ دیگر از تشخیص هواپیمای مسافربری با جنگی است. یک هواپیمای مسافربری برای مانورهای گوناگون طراحی نشده و اوجگیری آن هم بسیار آرام است. هر کس آشنا به رادار باشد برایش فرق بین این ۲ واضح است.
فرمانده نیروی هوایی همچنین درباره سخنان ویلیام کراو که گفته است هواپیما خارج از راه بینالمللی پرواز میکرده، گفت: اولا این پرواز اول ما نبوده و در ثانی لاشه هواپیما در جایی افتاده که راه هوایی بینالمللی درست بالای آن است.
وی درباره 4 دقیقه زمانی که آمریکاییها برای شناسایی اعلام کردند، گفت: ۶ تا 10 ثانیه بیشتر وقت لازم نیست بویژه با رادارهایی که روی این رزمناوها وجود دارد و هیچ استانداردی در جهان برای ۴ دقیقه وجود ندارد.
وی همچنین درباره این مطلب که هواپیما با سرعت زیاد و در ارتفاع پایین حرکت میکرده است، گفت: هواپیما با 14 هزار پا به دوبی میرود و هواپیما در حال اوجگیری به سوی 14 هزارپا بوده است. از سوی دیگر سرعت آن در اصطلاح نظامی نمیتواند زیاد باشد. سرعت در عرف نظامی چسبیده به سرعت صوت است.
فرمانده نیروی هوایی همچنین راجع به سخنان رئیس ستاد نیروهای مسلح آمریکا که گفته بود کسی که منطقه را منطقه جنگی اعلام میکند و در این منطقه هواپیمای غیرنظامی را به پرواز درمیآورد باید منتظر این ریسکها باشد، گفت: اول باید ثابت کند که این منطقه یک منطقه جنگی است. چه کسی در دنیا این منطقه را منطقه جنگی اعلام کرده است. امروز بیمهگذاران بینالمللی حتی آبهای این منطقه را نظامی و جنگی نمیدانند. آنها میتوانند این مساله را از لویدز لندن بپرسند.
فرمانده نیروی هوایی با اشاره به اعتراف آمریکا در اشتباه شناسایی گفت: هرچند ما به این مساله اصلا اعتقادی نداریم و آن را کاملا عمدی میدانیم، لیکن به تمام کشورها هشدار میدهیم اگر هم اشتباه باشد ممکن است دامنگیر آنها هم بشود.
وی در خاتمه تأکید کرد: ما به عنوان نیروی هوایی در آن هنگام هیچ فعالیت پروازی نداشتیم و هیچ جنگنده شکاری از ما آنجا پروازی نداشته است. فرمانده نیروی هوایی درباره اینکه یک نفر در پاریس گفته است موشک حرارتی بوده است، احتمالا برای یک هواپیمای شکاری شلیک شده و چون حرارت موتور هواپیمای ایرباس زیاد است موشک منحرف شده و به هواپیمای مسافربری خورده است، گفت: اولا هیچ هواپیمای شکاری از ما در آسمان نبوده، ثانیا روی ناوها چنین موشکی وجود ندارد.
وی در خاتمه اضافه کرد: چطور میشود این ناوگان با این عظمت حرکت 16 فروند شکاری عراق را که در ارتفاع پایین و با سرعت زیاد حرکت میکنند، در پناه خود هدایت میکند تا به منطقه لارک در تنگه هرمز حمله کنند و این اقدام خصمانه تلقی نگردد اما هواپیمای مسافربری، جنگی و خصمانه محسوب میشود. ما بشدت معتقدیم این کار عمداً انجام گرفته است».