گروه اقتصادی: پس از اعتراضات گسترده متقاضیان وام ازدواج به کارشکنی بانک‌ها در اعطای وام، سیدابراهیم رئیسی در نامه‌ای به محمدرضا فرزین دستور داد صف وام قرض‌الحسنه ازدواج تا پایان تابستان سال جاری به صفر برسد.

در حال حاضر طبق آخرین آمار ارائه شده از سوی نظام بانکی ۳۵۰ هزار نفر در صف دریافت وام ازدواج هستند و بانک‌ها آنطور که باید و شاید همکاری لازم را با متقاضیان انجام نمی‌دهند.

به گزارش «وطن‌امروز»، رئیس‌جمهور به مناسبت گرامیداشت هفته ملی ازدواج به بانک مرکزی وظایفی را محول کرده و این موضوعات در قالب نامه‌ای به رئیس کل بانک مرکزی ابلاغ شده است.

بر این اساس با دستور رئیس‌جمهور:

1- باید همه اختلالات ایجاد شده برای پرداخت وام‌های ازدواج رفع شود.

2- مصوبات شورای عالی جوانان درباره زمان معرفی متقاضیان به شعب رعایت شود و بانک‌ها موظفند ظرف 15 روز ثبت‌نام‌کنندگان را به شعب ارجاع دهند.

3- شعب بانک‌ها فراتر از دستورالعمل‌ها در اخذ تضمین‌ها سخت‌گیری نکنند.

4- صف متقاضیان وام قرض‌الحسنه ازدواج تا پایان تابستان سال جاری به صفر برسد.

5- بانک مرکزی موظف به پیگیری مدیران متخلف در این زمینه است.

همچنین طبق قانون بودجه سال جاری،  تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج برای هر یک از زوج‌هایی که تاریخ ازدواج آنها بعد از ۱/1/1398 بوده است، مبلغ یک میلیارد و 800 میلیون ریال و با دوره بازپرداخت 10 ساله تعیین شده است.

ضمن اینکه تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج برای زوج‌های زیر 25 سال و زوجه‌های زیر 23 سال مبلغ 2 میلیارد و 200 میلیون ریال است.

* 350 هزار نفر در صف وام ازدواج 

در همین ارتباط مدیر اداره اعتبارات بانک مرکزی گفت: آمار پرداخت تسهیلات ازدواج  که از ابتدای سال جاری تا تاریخ ۲۰ خرداد ‌پیش از ابلاغ بخشنامه نظارتی ‌مبلغ ۱۹ همت بود با تعامل، همراهی، همکاری و تسریع در پرداخت تسهیلات و اخذ ضامن توسط شبکه بانکی به مبلغ ۲۹ همت رسید. 

مهدی صحابی تصریح کرد: به این ترتیب در 3 ماه نخست امسال  مبلغ ۲۹ هزار میلیارد تومان تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج پرداخت شده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد ۸ درصدی را نشان می‌دهد.

وی خاطرنشان کرد: هم اکنون ۳۵۰ هزار نفر از  متقاضیان تسهیلات ازدواج در صف دریافت وام هستند که با توجه به سرعت عمل بانک‌های عامل در پرداخت تسهیلات پس از ابلاغ بسته مذکور نسبت به قبل از ابلاغ بسته یاد شده، تعداد متقاضیان در صف انتظار کاهش می‌یابد.

وی افزود: هر ساله با توجه به اینکه بخشی از متقاضیان در ۳ ماه پایانی سال با انتظار افزایش سقف تسهیلات در سال بعد ثبت‌نام خود را موکول به ابتدای سال بعد می‌کنند، در ابتدای هر سال با افزایش ثبت‌نام و صف مواجهیم که در سال جاری نیز همین شرایط حاکم است و بدیهی است به مرور تعداد متقاضیان در صف تسهیلات مذکور نیز با سرعت بیشتری کاهش خواهد یافت. 

* بسته نظارتی – اعتباری تسهیل و تسریع وام ازدواج

همچنین بانک مرکزی ۲۰ خرداد سال جاری بسته نظارتی‏- اعتباری تسهیل و تسریع وام ازدواج را به شبکه بانکی ابلاغ کرد که متن کامل آن به این شرح است:

پیرو مکاتبات موضوع ابلاغ جزء یک بند «الف» تبصره ۱۶ قانون بودجه سال جاری و در راستای تسهیل و تسریع در تعیین‌تکلیف متقاضیان در صف بانک‌ها و جهت پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج در سامانه مربوط و بر اساس پیگیری‌های مکرر مقامات کشوری درباره پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج به قشر جوان کشور و تاکید بر اهمیت و اولویت موضوع تسهیلات مذکور و ضرورت تعیین‌تکلیف متقاضیان در صف دریافت تسهیلات ازدواج در سال جاری و سال قبل و بررسی عملکرد بانک‌ها، «بسته نظارتی‏- اعتباری تسهیل و تسریع در پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج» از تاریخ 20/3/1402 به شرح زیر ابلاغ و اجرای آن الزامی است:

۱‏- از تاریخ ابلاغ این نامه تا تاریخ 20/6/1402 ، بانک عامل باید نسبت به پرداخت تسهیلات ازدواج طبق سهمیه ابلاغی بانک مرکزی اقدام کند. عملکرد مذکور در هر ۱۴ روز مورد رصد و بررسی مجدد قرار خواهد گرفت. در صورت انحراف از پرداخت، ضمن لحاظ انحراف در شاخص ارزیابی آن بانک، موضوع میزان انحراف به سایر مراجع ذی‌صلاح اعلام خواهد شد.

2‏- حداکثر ۱۵ روز پس از ثبت‌نام متقاضیان، تعیین شعبه ایشان از سوی بانک انجام پذیرد.

۳‏- پس از تعیین شعبه و تکمیل مدارک، حداکثر ظرف مدت ۱۰ روز مبلغ تسهیلات به حساب متقاضیان واریز شود.

4‏- بانک عامل ‌باید نسبت به گسترش و اتصال شعب خود، در همه شهرها و شهرستان‌های کشور به سامانه ازدواج اقدام کند.

5‏- جهت مدیریت ثبت‌نام متقاضیان و تسهیل در ثبت‌نام، روزانه بیش از ۷ بانک در هر استان از سوی بانک مرکزی در سامانه تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج بدون در نظر گرفتن سهمیه ماهانه فعال خواهد بود.

۶‏- با عنایت به تضامین مورد تاکید در بند «ب» تبصره ۱۶ قانون بودجه سال جاری، بانک عامل ‌باید نسبت به دریافت تضامین مذکور به صورت دقیق نظارت کرده و مراتب تسهیل آن را با توجه به تاکیدات این بانک فراهم کند.

۷‏- بانک عامل ‌باید تا پایان هفته جاری نسبت به تدوین دستور‌العمل مشخص درباره نحوه ضمانت تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج در چارچوب مفاد بند قانونی مربوط به شرح موارد ذیل اقدام کرده و ضمن انتشار عمومی آن در تارنمای خود، مراتب را نیز به این مدیریت اعلام کند:

الف- نحوه اعتبارسنجی متقاضی (استفاده از نمره اعتباری سامانه ملی اعتبارسنجی یا سیستم‌های اعتبارسنجی داخلی بانک و اعلام حداقل نمره‏/رتبه مورد قبول) جهت دریافت تسهیلات ازدواج بدون ضامن.

ب- فرآیند دقیق نحوه توثیق حساب یارانه یا سهام عدالت متقاضیان یا بستگان درجه اول یا سایر دارایی‌های مالی، به استثنای توثیق ملک که ممنوع است.

* الزام تنها یک ضامن برای وام ازدواج

8‏- بانک عامل به هیچ‌وجه اجازه دریافت بیش از یک ضامن بابت پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج را ندارد.

۹‏- بانک عامل ‌باید نسبت به انجام بازرسی‌های دوره‌ای و موردی از شعب خود و برخورد قاطع با روسای شعب متخلف اقدام کند.

۱۰‏- بازرسان بانک مرکزی ضمن بازرسی‌های حضوری ویژه از شعب آن بانک نسبت به بررسی فرآیند مذکور نظارت دقیق داشته و در صورت مشاهده هر گونه تخلف بویژه اخذ تضامین فراتر از مفاد مندرج در قانون بودجه سال جاری و تاکیدات این بانک، نسبت به عزل روسای شعب اقدام خواهند کرد.

۱۱‏- بر اساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده توسط حوزه نظارت بانک مرکزی درباره بانک‌هایی که در پرداخت تسهیلات خرد عملکرد مطلوب داشته باشند، میزان تسهیلات خرد پرداختی آنها در رشد ترازنامه به عنوان عملکرد مثبت لحاظ خواهد شد.

۱۲‏- در صورت عملکرد فراتر از سهمیه‌های مربوط از سوی شعب بانک‌ها، شعب موصوف از سوی مدیرعامل بانک مورد تشویق قرار گیرند. لازم است آن بانک دستور‌العمل تشویقی مربوط را ظرف یک هفته تدوین و ضمن ابلاغ به شعب آن بانک، رونوشتی نیز به این مدیریت ارسال کند.

۱۳‏- به‌ رغم اینکه در قانون بودجه سال‌جاری بانک‌های قرض‌الحسنه مهر ایران و رسالت از پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج مستثنا شده‌اند، با توجه به توافقات به عمل آمده نسبت به پرداخت کامل تسهیلات به متقاضیان در صف خود اقدام کنند.

۱۴‏-بانک عامل ‌باید نسبت به فعال کردن شیوه‌ای جهت دریافت شکایات مردمی برای ثبت شکایات تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج و سایر تسهیلات خرد ظرف حداکثر یک هفته کاری اقدام کند. ضمن اینکه لازم است رسیدگی به شکایات ثبت شده درباره تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج در اولویت قرار گرفته و به همراه گزارش عملکرد شکایات رسیدگی شده هفتگی به اداره رسیدگی به شکایات و تقاضاهای این بانک ارسال شود.

۱۵‏- متقاضیان تسهیلات ازدواج می‌توانند سوالات و مشکلات خود را از طریق سامانه‌های موجود در بانک‌های عامل از طریق سامانه CRM و با شماره ۲۷۰۶ با بانک مرکزی مطرح کنند.

در پایان این بخشنامه بر ابلاغ مراتب به قید فوریت به واحدهای اجرایی ذی‌ربط بانک‌ها و موسسات اعتباری تاکید و عنوان شده است نسخه‌ای از ابلاغیه مربوط به بانک مرکزی ارسال شود.‏

با وجود تغییر روندی که در بحث پرداخت وام ازدواج به وجود آمده اما هنوز پرداخت‌ وام از سوی بانک‌ها بسیار کند بوده و مردم از این موضوع ناراضی هستند. 

شواهد گویای آن است که یکی از اصلی‌ترین دلایل عدم ازدواج جوانان مسائل مالی است. با وجود اینکه تسهیلات ۱۸۰ میلیون تومانی ازدواج آنچنان که باید و شاید در شرایط تورمی کنونی تاثیرگذار نیست اما تا حدودی می‌تواند کمکی برای عروس و دامادها باشد.