سیدمحسن حسینی: راب مالی از چهره‌های برجسته حال حاضر سیاست خارجی آمریکا و نماینده ویژه دولت جو بایدن در امور ایران اخیرا به طور ناگهانی از شغلش در وزارت خارجه این کشور کنار گذاشته شد. هر چند هنوز جایگزینی به طور رسمی برای وی تعیین نشده است اما شبکه «سی‌ان‌ان» در گزارشی اعلام کرد رابرت مالی به دلیل تعلیق شدن صلاحیت‌های امنیتی فعلا از کار معلق و به مرخصی اجباری فرستاده شده است.  

اقدام برای تعلیق مجوز امنیتی رابرت مالی در وزارت خارجه آمریکا یا در داخل دولت بایدن به صورت گسترده اعلام علنی نشده، زیرا وزارت خارجه آمریکا او را در سمتش حفظ کرده و بیانیه‌ای درباره جایگزینی او صادر نکرده است. همین مساله نیز باعث افزایش انتقادات از کاخ سفید در این زمینه شده است. یک سناتور آمریکایی می‌گوید بایدن و آنتونی بلینکن در رابطه با تعلیق مجوزهای امنیتی رابرت مالی کنگره را گمراه کرده‌اند و باید به سوالات جدی در این زمینه پاسخ دهند. اصلی‌ترین سوال این است: چرا از ابتدا کنگره را مطلع نکرده و به‌رغم تعلیق صلاحیت‌های امنیتی در پستش باقی مانده است. 

از آنجا که رابرت مالی طی 2.5 سال گذشته شخص اول آمریکا در ارتباط با ایران بویژه مساله احیای توافق هسته‌ای و مساله تبادل زندانیان بوده است و همچنین یکی از چهره‌های پشت‌پرده دولت باراک اوباما در حصول توافق برجام بود، انتشار اخبار مربوط به تعلیق یا برکناری وی از سمتش برای بسیاری از تحلیلگران حوزه سیاست خارجی، عجیب و غیرمنتظره بود.    

 شبکه سی‌ان‌ان با اشاره به اینکه رابرت مالی به مرخصی بدون حقوق فرستاده شده است، گزارش داد: این تصمیم بعد از آن گرفته شد که صلاحیت امنیتی مالی چند وقت قبل‌تر به دلیل تحقیقات درباره استفاده نامناسب او از اطلاعات محرمانه به حالت تعلیق درآمد. روزنامه نیویورک‌تایمز اما به نقل از منابعی اعلام کرد مالی از مدت‌ها پیش از مسائل مرتبط با پرونده ایران به حاشیه رانده شده است.   

 مساله کنار گذاشته شدن رابرت مالی در حالی رخ داده است که طبق برخی اظهارات رسمی، ایران و آمریکا به صورت غیرمستقیم در حال انجام مذاکراتی در عمان و قطر پیرامون مساله تبادل زندانیان و آزادسازی پول‌های بلوکه ایران هستند.  

بایدن که در مبارزات انتخاباتی 2020 وعده احیای برجام را داده بود، اکنون با گذشت ۲ سال دستش بیش از هر زمان دیگری در ارتباط با ایران خالی است و راب مالی مسؤول به سرانجام رساندن بخشی از وعده‌های بایدن درباره ایران بود که ناگهان تعلیق شد. برخی منتقدان دولت جو بایدن از مدت‌ها پیش معتقد بودند سیاست کاخ سفید در قبال مسائل مربوط به ایران کاملا سردرگم و آشفته است. اکنون با تعلیق مالی این آشفتگی بیش از پیش تعمیق خواهد شد و اینطور که پیش می‌رود بایدن در مبارزات انتخاباتی 2024 درباره ایران هیچ حرفی برای گفتن نخواهد داشت.   

 برخی مخالفان دولت آمریکا از همان ابتدا با انتخاب راب مالی به عنوان نماینده ویژه آمریکا در امور ایران مخالف بودند. آنها مدعی هستند رابرت مالی طرفدار ایران است و روابط حسنه‌ای با لابی‌های جمهوری اسلامی ایران دارد و از همین رو برکناری وی از این سمت را با این موضوع مرتبط می‌دانند.   

از سوی دیگر مالی به خاطر نقشی که در توافق هسته‌ای 2015 داشت، مغضوب صهیونیست‌هاست. برخی ناظران سیاسی نقش رژیم صهیونیستی را در برکناری یا تعلیق وی از کار بی‌تاثیر نمی‌دانند، چراکه مالی در همان مسیری قرار داشت که پیش از این منجر به حصول برجام شده بود. در حالی که روابط میان بایدن و دولت افراطی بنیامین نتانیاهو بر سر مسائل مختلف شکرآب است، کنار زدن راب مالی از دولت آمریکا می‌تواند ضربه بزرگی به دولت جو بایدن باشد که نیازمند است در این مذاکرات با ایران به هر ترتیب به توافق برسد.  

هر چه هست کنار رفتن راب مالی از میز ایران به دلایل امنیتی، یک آبروریزی و شکستی دیگر در کارنامه دولت بایدن در سیاست خارجی و نمادی از آشفتگی شدید دولت او در مسائل مربوط به ایران است.