کد خبر: 265237تاریخ: 1402/5/2 00:00
قرآن را سوزاندند؛ بیایید به محکومیت اکتفا نکنیم!
مهدی خلسه*: متئو هنگان، ساکن منطقه کمبریج‌شر در انگلستان که به داشتن عقاید سفیدبرتر‌پندارانه شهرت داشت، در دوران همه‌گیری ویروس کرونا به خاطر انتشار مطالبی با این مضمون که «یهودیان» در پشت صحنه تولید ویروس کرونا هستند و آنها رسانه‌ها را کنترل می‌کنند، توسط «دادگاه کیفری» مرکزی انگلستان و ولز، موسوم به «اولد بیلی» به خاطر «یهودستیزی» به 8 سال زندان محکوم شد.
محکومیت‌های قضایی، زندان یا پرداخت جریمه مالی به خاطر یهودستیزی، هرگز به این دست موارد محدود نمی‌شود و کار به جایی رسیده که «فرد یهودستیز» در بسیاری از کشورهای غربی، به جای آنکه نگران واکنش تند «مردم» یا «یهودیان» باشد، از برخورد حقوقی و تنظیم شکایتنامه؛ آن هم از طرف نهادهای دولتی می‌هراسد.
درباره حقوق همجنس‌بازان و برخورد با «همجنس‌باز‌هراس‌ها» هم شواهد اینگونه نشان می‌دهد که دقیقا چیزی شبیه همین مسیرِ «مقابله حقوقی» در حال طی شدن است. تاکنون تعداد زیادی لایحه در کنگره آمریکا با موضوع اقدام برای حمایت از همجنس‌بازان یا حتی اقدام برای دفاع از حق ازدواج همجنس‌بازان به تصویب رسیده و اندک‌اندک در ایالات‌متحده آمریکا، حتی در ایالت‌هایی که اکثر اهالی آنها محافظه‌کار و عمدتا مسیحی هستند، توهین و تعرض به همجنس‌بازان در حال تبدیل شدن به یک «جرم» است و از «عواقب حقوقی» توهین به همجنس‌بازان، بیشتر از «واکنش» گروه‌های اجتماعی باید ترسید.
اینها نشان می‌دهد باید نگران بی‌اثر شدن صدای اعتراض 2 میلیارد مسلمان در سراسر جهان، به خاطر سوزاندن و اهانت به قرآن در یک کشور غربی بود. ما هنوز توهین به مقدسات خودمان را به یک «جرم» که از نظر «حقوقی» قابل پیگیری باشد، تبدیل نکرده‌ایم. جرم‌انگاری هرگونه اقدام که به نوعی توهین به مقدسات مسلمانان تلقی شود، توسط دولت‌های کشورهای اسلامی امری لازم است.
بدون جرم‌انگاری، بار مسؤولیت توهین به قرآن و مقدسات مسلمانان، بر دوش کشورهای غربی انداخته نمی‌شود و مجریان این اقدامات اهانت‌بار، نه‌تنها ترسی بابت به زندان افتادن یا پرداخت جریمه به خاطر توهین به عقاید 2 میلیارد مسلمان نخواهند داشت، بلکه به خاطر ترویج آزادی بیان که در کشورهای غربی مصداق چشمگیر دیگری جز توهین به مقدسات مسلمانان ندارد، از طرف نهادهای کینه‌ورز دولتی، تمجید و تشویق هم می‌شوند.
عجیب اینکه تعداد مسیحیان و یهودیان در کشورهای غربی، بسیار بیشتر از تعداد پیروان ادیان ابراهیمی در کشورهای شرق آسیاست ولی همین موضوعِ عدمِ جرم‌انگاری توهین به قرآن و مقدسات مسلمانان در کشورهای غربی، باعث شده تا مسلمانان، چالش‌های بسیار کمتری با کشورهای شرق آسیا نسبت به کشورهای غربی داشته باشند. برخورد حقوقی قاطع دولت‌های شرق آسیا با افرادی که به مقدسات مسلمانان توهین می‌کنند، حتی از انتشار گسترده خبر اقدام فرد توهین‌کننده هم جلوگیری کرده است.
برای مثال، سال 2004 در ژاپن، کازوهیرو هاراگوچی، نماینده پارلمان این کشور در اعتراض به جنگ عراق، یک قرآن را سوزاند. او بلافاصله به خاطر این کار دستگیر و به اتهام نفرت‌پراکنی علیه اسلام متهم شد. هرچند بعدها وی تبرئه شد ولی دولت ژاپن، التزام به برخورد حقوقی با فرد توهین‌کننده را به خوبی نشان داد. در یک مورد دیگر، سال 2010 در چین، یک مرد چینی به نام ژانگ لی، قرآن را مقابل مسجدی در پکن سوزاند. وی به خاطر این کار دستگیر شد و به جرم اخلال در نظم عمومی متهم شد. در مورد مشابه دیگر، سال 2015 این بار در کره‌جنوبی، مردی به نام کیم یونگ هو، در اعتراض به حملات به دفتر نشریه شارلی ابدو، یک قرآن را سوزاند. مقامات قضایی کره وی را دستگیر و به جرائم ناشی از نفرت متهم کردند و این شخص به 10 ماه زندان محکوم شد.
شاید برای‌تان عجیب بود که در کشورهای شرق آسیا هم قرآن‌سوزی رخ داده ولی بیشتر به این بخش از ماجرا فکر کنید که هیچ دولت یا گروه اسلام‌ستیز، از قرآن‌سوزی‌ای که در کشورهای شرق آسیا رخ داده، نتوانسته برای اعلام نفرت علیه اسلام، یا «ترویج کفرگویی» و حق دروغین پاره کردن یا آتش زدن کتابی که در «مالکیت» فردی قرار گرفته است، بهره‌برداری تبلیغاتی کند و این دقیقا به خاطر «جرم‌انگاری» توهین به مقدسات مسلمانان است.
در میان اعتراضات فرد فرد مسلمانان به توهین علیه قرآن، جای خالی تلاش دیپلماتیک و سازمان‌یافته دولت‌های اسلامی برای «جرم‌انگاری» توهین به مقدسات مسلمانان در کشورهای غربی بسیار احساس می‌شود.
* پژوهشگر مسائل آمریکا