رئیس‌جمهوری روسیه از کشورهای غربی به خاطر آنچه به بن‌بست کشاندن توافق غلات خواند،‌ انتقاد کرد و گفت: این کشور مصمم است از کریدور شمال – جنوب برای تحویل کالا به آفریقا بهره گیرد. ولادیمیر پوتین پنجشنبه گذشته در آیین آغاز به کار نشست عمومی دومین مجمع اقتصادی و بشردوستانه روسیه و آفریقا در سن‌پترزبورگ روسیه که با حضور جمعی از رهبران و مقامات ارشد قاره سیاه برگزار شد، افزود:‌ این کریدور حمل‌ونقل امکان تحویل راحت کالا به آفریقا و بازگشت را فراهم می‌کند و در این راستا از آن بهره خواهیم گرفت.

کریدور شمال – جنوب که در آغاز راه، محصول اراده و عزم روسیه، ایران و هند در سال ۲۰۰۰ میلادی برای ایجاد گذرگاه حمل‌و‌نقل بار بود، در طول سال‌های بعد، شاهد پیوستن شمار دیگری از کشورها به این مسیر تزانزیتی بود.

آنچه برای این کشورها در پیوستن به این مسیر ترانزیتی انگیزه‌بخش بود، این بود که مسیرهای متداول برای ارسال کالا از هند به سمت سن‌پترزبورگ روسیه که از کانال سوئز عبور می‌کند، حدود ۱۴ هزار و ۵۰۰ کیلومتر طول دارد اما کریدور ایران در این مسیر تنها 7 هزار و ۲۰۰ کیلومتر است که بهره‌گیری از این ظرفیت، ۴۰ درصد زمان ترانزیت و ۳۰ درصد هزینه‌های حمل‌و‌نقل را کاهش می‌دهد.

* کشورهای غربی مانع از عرضه غلات و کود روسیه به آفریقا می‌شوند

رئیس‌جمهوری روسیه در بخش دیگری از سخنان خود در جمع برخی رؤسای جمهور و مقام‌های ارشد کشورهای آفریقایی تصریح کرد:‌ کشورهای غربی مانع از عرضه غلات و کود می‌شوند، در حالی که ریاکارانه فدراسیون روسیه را به بحران جهانی غذا متهم می‌کنند.

وی در ادامه به توافق روسیه،‌ اوکراین،‌ ترکیه و سازمان ملل متحد درباره انتقال غلات اوکراین و کود و محصولات روسیه از طریق دریای سیاه که ۳۱ تیر ۱۴۰۱ منعقد شد اما در کمتر از یک‌سال بعد، روسیه از تمدید آن به دلیل عدم اجرای تعهدات در قبال این کشور خودداری کرد، پرداخت.

پوتین با ارائه آماری در این زمینه گفت: در طول حدود یک‌سال اجرای توافق غلات 32.8 میلیون تن محموله از اوکراین خارج شد که بیش از ۷۰ درصد آن به کشورهای ثروتمند رفت و تنها کمتر از یک میلیون تن محموله به فقیرترین کشورهای آفریقا رسید.

* دروغ، رویه برخی کشورهای غربی است

وی با بیان اینکه دروغ گفتن به رویه تعدادی از کشورهای غربی در دهه‌ها و قرن‌های اخیر تبدیل شده است، تصریح کرد: هیچ‌یک از شروط فدراسیون روسیه در راستای تمدید قرارداد غلات محقق نشد و از ۲۶۰ هزار تن کودهای تولید روسیه که در اروپا مسدود شده، تنها 2 محموله کوچک به مالاوی و کنیا در آفریقا ارسال شده است.

آماده ارسال رایگان غلات به کشورهای نیازمند آفریقا هستیم

پوتین با بیان اینکه روسیه سهم قابل توجهی در امنیت غذایی جهان دارد، گفت:‌ مسکو آماده ارسال رایگان غلات به کشورهای نیازمند آفریقایی با در نظر گرفتن رکورد برداشت محصول است.

وی ادامه داد: روسیه آماده ارسال ۲۵ تا ۵۰ هزار تن غلات به زیمبابوه، بورکینافاسو، سومالی و اریتره در 4 ماه آینده است.

* از تبدیل آفریقا به صادرکننده مواد غذایی حمایت می‌کنیم

رئیس جمهوری روسیه در ادامه با اشاره به ظرفیت‌های قاره سیاه گفت: آفریقا در آینده نه‌تنها می‌تواند خود را تغذیه کند، بلکه به صادرکننده مواد غذایی نیز تبدیل خواهد شد و فدراسیون روسیه در این مسیر از آفریقا حمایت خواهد کرد.

* ارائه فناوری صلح‌آمیز هسته‌ای به آفریقا

وی با اعلام آمادگی مسکو برای تجهیز کشورهای آفریقایی به فناوری‌های پیشرفته کشاورزی گفت:‌ فدراسیون روسیه می‌تواند فناوری‌هایی را برای استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای در اختیار آفریقا بگذارد؛ فناوری‌های روسی از جمله در حوزه پزشکی که مشابه آن در جهان وجود ندارد.

* تجارت روسیه و آفریقا به ۱۸ میلیارد دلار رسید

پوتین در ادامه با اشاره به برگزاری نخستین اجلاس روسیه – آفریقا در سوچی در سال ۲۰۱۹ از افزایش ۲,۶  برابری صادرات نفت و گاز روسیه به قاره سیاه طی سال گذشته میلادی خبر داد و گفت:‌ تجارت روسیه و آفریقا به ۱۸ میلیارد دلار رسیده است که این ارتقای مبادلات تجاری را نتیجه اجلاس سوچی می‌دانیم.

وی ادامه داد: بیش از نیمی از صادرات روسیه به آفریقا، ماشین‌آلات و تجهیزات، مواد شیمیایی و مواد غذایی است.

رئیس‌جمهوری روسیه با بیان اینکه این کشور در ۶ ماه نخست سال ۲۰۲۳ میلادی‌۱۰ میلیون تن غلات به آفریقا صادر کرده است،‌ گفت: سال ۲۰۲۲ میلادی تجارت محصولات کشاورزی بین 2 طرف ۱۰ درصد رشد داشت و آمارها در ۶ ماه نخست سال ۲۰۲۳ نسبت به مدت مشابه سال قبل نیز ۶۰ درصد افزایش نشان می‌دهد.

* اتصال آفریقا به سیستم پرداخت مالی روسیه

رئیس‌جمهوری روسیه در بخش دیگری از سخنان خود بر ضرورت شکل‌گیری سازوکارهای مبادلات تجاری این کشور با آفریقا با تکیه بر ارزهای ملی از جمله روبل روسیه تأکید کرد و گفت:‌ روسیه آماده توسعه زیرساخت‌های مالی آفریقا از جمله اتصال آنها به سیستم پرداخت روسیه است.

وی در ادامه آمادگی روسیه برای گسترش شبکه نمایندگی‌های تجاری، تأسیس شعبه‌ دانشگاه‌های روسیه، توسعه آموزش زبان روسی و ارتقای آموزش متوسطه و عمومی در آفریقا را اعلام کرد و گفت:‌ هم‌اینک تقریبا 35 هزار دانشجو از آفریقا در دانشگاه‌های روسیه در حال تحصیل هستند که این آمار در حال افزایش است.

پوتین با بیان اینکه روسیه علاقه‌مند به توسعه همکاری با همه کشورهای آفریقایی است، گفت:‌ روسیه 10 آزمایشگاه سیار به آفریقا ارائه خواهد کرد و صدها متخصص کشورهای آفریقایی را به عنوان بخشی از برنامه مشترک کنترل عفونت آموزش خواهد داد.

دومین اجلاس سران روسیه و آفریقا پنجشنبه گذشته با حضور برخی رهبران و مقام‌های ارشد کشورهای آفریقایی در سن‌پترزبورگ گشایش یافت. این اجلاس، جمعه به کار خود پایان داد.

بنا بر اعلام میزبان،‌ شمار زیادی از موافقتنامه‌ها و تفاهمنامه‌های بین دولتی و بین بخشی میان مسکو و کشورهای قاره سیاه در حاشیه این اجلاس امضا شد.

نخستین اجلاس در این چارچوب، سال ۲۰۱۹ میلادی به میزبانی شهر سوچی در روسیه برگزار شد؛ ‌رویدادی که از نگاه برخی تحلیلگران به عنوان نقطه عطفی برای بازگشت روس‌ها به آفریقا قلمداد شد.

پیش از آغاز این اجلاس،‌ دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین اعلام کرده بود کشورهای غربی فشار بی‌سابقه‌ای بر کشورهای آفریقایی برای جلوگیری از نشست آتی روسیه و آفریقا در سن‌پترزبورگ اعمال کرده‌اند و به آن ادامه می‌دهند.

از سال ۲۰۱۹ و برگزاری نخستین اجلاس سران روسیه و آفریقا تاکنون، روسیه کمیسیون‌های بین دولتی دوجانبه برای همکاری‌های تجاری، اقتصادی، علمی و فناوری با بسیاری از کشورهای این قاره راه‌اندازی کرده و قرار است شبکه سفارت‌ها و نمایندگی‌های تجاری روسیه در آفریقا توسعه یابد.