مهدی زرین نام:بارندگی‌های سیل‌آسای اخیر ناشی از فعال شدن سامانه مونسون در سیستان‌وبلوچستان اگر چه خسارات فراوانی به بخش‌های کشاورزی و زیرساختی وارد کرد اما وضعیت ذخایر آبی سدهای این استان را که شرایط بحرانی داشتند، بهبود بخشید. بارندگی‌های شدید و مستمر موجب شد طی 2 روز ابتدای هفته جاری 34 ایستگاه هواشناسی استان گزارش باران به ثبت برسانند و سیلاب شهرها و روستاها را فرا بگیرد. بر اثر بارندگی شدید ناشی از فعالیت سامانه مونسون در جنوب استان سیستان‌وبلوچستان رودخانه سرباز ‌طغیان کرد‌ و در بخش مرکزی شهرستان سرباز سیلاب جاری شد. از سویی در ایستگاه باران‌سنجی دهیرک کاجو 25 میلیمتر، ساربوک 14 میلیمتر، قصرقند 7.5 میلیمتر و هلنچکان 8 میلیمتر بارش ثبت شد. همچنین ذخایر سدهای منطقه که به دلیل کاهش میزان باران شرایط خوبی نداشت، در پی این بارش‌ها تا حدودی بهبود یافت.

بارش‌های سیلابی تابستانی در استان سیستان‌وبلوچستان باعث ورود حجم فراوان آب به سدهای این استان شد. مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای سیستان‌وبلوچستان گفت: حجم ورودی به سدهای استان در اثر سامانه بارشی مونسون ۱۴۰ میلیون مترمکعب است. محمدامین بارانی در گفت‌وگو با ایرنا اظهار داشت: حجم فعلی سدهای استان سیستان‌وبلوچستان نسبت به مدت مشابه سال آبی قبل ۲۸ درصد کاهش یافته است. وی بیان کرد: حجم آب موجود در مخازن سدهای سیستان‌وبلوچستان ۲۹ درصد حجم کل مخازن است‌. مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای سیستان‌وبلوچستان افزود: حجم آب سد ماشکید شهرستان سراوان با ظرفیت ۶۷ میلیون مترمکعب هم‌اینک 42.45 میلیون مترمکعب است که نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش نداشته است. وی بیان کرد: سد خیرآباد شهرستان نیکشهر با ظرفیت ۲۷.۳ میلیون مترمکعب با حجم آب موجود ۱۷.۴۹ میلیون مترمکعب در مقایسه با سال آبی قبل 7 درصد کاهش داشته است. بارانی گفت: سد پیشین سرباز نیز با ظرفیت ۱۷۵ میلیون مترمکعب هم‌اینک دارای حجم آبگیری 128.10 میلیون مترمکعب است که نسبت به سال قبل ۶ درصد افزایش نشان می‌دهد. وی افزود: از مجموع ظرفیت 10.8 میلیون مترمکعبی سد شی‌کلک شهرستان چابهار، 10.70 میلیون مترمکعب آن آبگیری و ذخیره شده که نسبت به سال قبل ۷۳ درصد افزایش داشته است. مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای سیستان‌وبلوچستان اظهار داشت: همچنین ذخیره آب موجود در سد زیردان شهرستان چابهار با ظرفیت ۲۰۷ میلیون مترمکعب، هم‌اینک 172.45 میلیون مترمکعب بوده که نسبت به سال آبی قبل 7 درصد افزایش داشته است.

* گاندوها، تهدیدی برای اهالی جنوب سیستان و بلوچستان

باران‌های موسمی مونسون اگر چه موجب جاری شدن سیل و طغیان رودخانه‌ها در محدوده تاثیر‌پذیر از مونسون می‌شود اما منطقه گرم و کویری سیستان‌وبلوچستان و بخش‌هایی از استان‌های کرمان و هرمزگان را از نعمت آب و هوایی لطیف برخوردار و سدها و بندها و هوتک‌ها را پرآب می‌کند. از طرفی  طغیان رودخانه‌های فصلی در جنوب سیستان‌وبلوچستان منجر به تخریب زیستگاه تمساح‌ها و جابه‌جایی آنها می‌شود، از این رو سیل‌زدگان استان باید مراقب حمله گاندوها باشند. تنها زیستگاه گاندو در ایران، جنوب سیستان‌وبلوچستان، منطقه حفاظت شده «باهوکلات» و «رودخانه سرباز» و «کاجو» است. رودخانه سرباز مهم‌ترین ناحیه زیست این گونه در ایران است و برخی گاندوها نیز در رودخانه باهوکلات و کاجو قصرقند زیست می‌کنند. در همین ارتباط سرپرست اداره کل حفاظت محیط ‌زیست سیستان‌وبلوچستان گفت: جریان‌های آبی فصلی موسوم به بارش‌های مونسون موجب جابه‌جایی گاندوها در مناطق جنوب استان می‌شود. محمدرضا علیمرادی اظهار کرد: شروع بارش‌های فصلی و ایجاد جریان‌های آبی در جنوب استان علاوه بر ایجاد خطر بروز سیلاب در منطقه، موجب جابه‌جایی تمساح پوزه‌کوتاه یا همان گاندو بین آبگیرها و هوتک‌ها می‌شود که مردم باید مراقب حمله آنها باشند. وی تأکید کرد: شهروندان از تردد در مناطق سیلابی، حاشیه رودخانه باهوکلات، هوتک‌ها، مرداب‌ها و مناطق حاشیه‌ای که محل تجمع آب‌های راکد شده است، خودداری کنند. وی افزود: احتمال حضور گاندوها در زیستگاه‌های انسانی از قبیل روستاها، کنار رودخانه‌های دوردست از حوزه زیستی یا در سایر مناطق با توجه ‌به جریان‌های آبی، وجود دارد و به تمام هم‌استانی‌ها، مسافران و گردشگران توصیه می‌شود از حضور در کنار رودخانه‌ها، آبگیرها یا هوتک‌ها و سایر مناطقی که در مسیر آب است، خودداری کنند.

***