یکی از ژانرهای مورد علاقه مخاطبان فیلم و سریال؛ درام دادگاهی است. سینما و تلویزیون ایران هم آثار قابل قبولی در این ژانر داشته است؛ از جمله: جاندار، می‌خواهم زنده بمانم، زیر تیغ، کلانتر، حبیب و کارآگاه علوی.

حالا در تازه‌ترین مورد، مجموعه تلویزیونی «بازپرس» به کارگردانی احمد معظمی از شنبه ۱۰ تیر روی آنتن شبکه یک سیما رفته است؛ مجموعه‌ای که به سوژه‌هایی درباره فساد مالی و پیگیری برخی پرونده‌های قضایی می‌پردازد. محور قصه، بازپرسی به نام «صدر» است که محسن قصابیان نقش آن را بازی می‌کند. بازپرس صدرا در جریان یک پرونده فساد اقتصادی بزرگ قرار گرفته و با دنبال کردن سرنخ‌های این پرونده به یک آقازاده و یک تهیه‌کننده رانت‌خوار می‌رسد و....

رئیس قوه‌قضائیه با حضور در محل تصویربرداری و لوکیشن مجموعه تلویزیونی «بازپرس»، ضمن بازدید از پشت صحنه و مراحل مختلف تولید این مجموعه تلویزیونی، با عوامل و دست‌اندرکاران ساخت آن در فضایی صمیمانه دیدار و گفت‌وگو کرد.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین غلامحسین‌ محسنی‌اژه‌ای در گفت‌وگویی که با دست‌اندرکاران مجموعه تلویزیونی «بازپرس» داشت، ضمن اشاره به تاثیر شگرف کارهای هنری در ترویج فضایل و خوبی‌ها اظهار داشت: هنر، عنصری گرانبها برای گسترش ارزش‌های معرفتی و عملی است و پاسداشت هنر متعالی، امری ممدوح و مورد تاکید است.

محسنی‌اژه‌ای تصریح کرد: خیلی از مسائل را نمی‌توان با صرف گفتن و نوشتن منتقل کرد، بلکه در انتقال و ترویج آنها نیاز به بهره‌گیری از ظرافت‌های هنری است. فیلم و سریال نیز در زمره قالب‌ها و ساختارهایی است که ظرافت‌های هنری در آن تجلی می‌یابد و مضامینی که در این قالب‌ عرضه می‌شود، به مرحله «اثربخشی» و «ماندگاری» می‌رسد.

وی گفت: گاهی یک قطعه هنری کوتاه و موجز که متضمن مبانی و معارف اصیل و انسان‌ساز است، از چنان آثار تربیتی برخوردار است که شاید ده‌ها و صدها ساعت آموزش به پای آن نرسد؛ کما اینکه گاهی اوقات ارزش یک کلام قصار، بیش از همه حرف‌های طول عمر است. آن عبارت یا واژه یا کلمه‌ای که در جای خودش به کار برده می‌شود، گاهی چنان ارزش و تاثیری دارد که مثال‌زدنی است و بعضا فردی را از سال‌ها گمراهی و ضلالت می‌رهاند.

رئیس دستگاه قضا به اهمیت اخلاص در امور اشاره کرد و افزود: کاری اثرگذار است که دربرگیرنده اخلاص باشد. کارهایی که با اخلاص همراه باشند، بسیار پربرکت هستند اما کارهایی که به صرف خودنمایی و تبرج و نشان دادن خود باشند، برکت ندارند. عملی که با اخلاص همراه باشد، عمل غنی شده است؛ گاهی انسان تمام عمر کار می‌کند اما کار او اثر و ارزش یک کار بااخلاص را ندارد؛ از سوی دیگر ممکن است کار ما یک ساعت باشد اما به دلیل آنکه با اخلاص همراه بوده، اثرش مضاعف و افزون شود.

محسنی‌اژه‌ای در ادامه گفت‌وگوی صمیمانه خود با عوامل سریال «بازپرس» با اشاره به مشقت‌ها و سختی‌هایی که عوامل و دست‌اندرکاران پروژه‌های هنری متحمل می‌شوند، اظهار داشت: وضعیت به گونه‌ای است که نه ما سختی کار شما را متوجه می‌شویم و نه شما سختی کار ما را؛ چون ما صرفا محصول نهایی کار شما را مشاهده می‌کنیم و زحمات پشت صحنه را نمی‌بینیم. هر کدام از شما چندین بار باید کارتان را تمرین کنید تا به نتیجه دلخواه‌تان برسید.

وی افزود: در کار ما نیز که قضاوت و دادرسی و دادگری است، امور چنین است؛ گاهی اوقات یک بازپرس و دادستان و قاضی زحمات بسیار زیادی متحمل می‌شوند اما فقط خروجی حکم آنها به چشم می‌آید و برای عموم و ناظران مشخص نمی‌شود چه مقدماتی طی شده تا حکم صادر شود.

رئیس قوه‌قضائیه خاطرنشان کرد: کسی نمی‌داند در پشت پرده رسیدگی به پرونده‌های قطور و پرحجم قضایی، چه تلاش‌هایی می‌شود؛ عموم مردم فقط حکم صادره را می‌بینند؛ مانند همین کار شما هنرمندان و فیلمسازان که ساعت‌ها و روزها تمرین می‌کنید و ما فقط چند دقیقه خروجی کار شما را می‌بینیم، لذا اگر بتوان مواردی ناظر بر زحمات و مرارت‌هایی را که مسؤولان قضایی در به سرانجام رساندن یک پرونده متحمل می‌شوند به صورت کامل، درست و امانتدارانه به جامعه منتقل کرد، بسیار موثر است.

* فقط بازگوکننده نکات مثبت قوه ‌قضائیه نباشید

محسنی‌اژه‌ای در ادامه خطاب به عوامل و دست‌اندرکاران مجموعه تلویزیونی «بازپرس» گفت: قرار نیست چون فیلم شما درباره قوه‌قضائیه است، فقط بازگوکننده نکات مثبت این قوه باشید؛ می‌توانید نکات و نقاط ضعف و فرآیندهای معیوب و دارای ایراد را هم بازگو کنید و به تصویر بکشید تا برای ما نیز جنبه آموزنده داشته باشد و ما را وادار به رفع نقایص کند، البته این مقوله درباره همه دستگاه‌ها صدق می‌کند و مختص قوه‌قضائیه نیست.

وی بیان کرد: کار شما علاوه بر محصول نهایی که به نمایش درمی‌آید، باید به زمینه‌ای برای استفاده حداکثری از ظرفیت‌های دستگاه قضا برای ارتقای آگاهی‌های حقوقی و قضایی مردم و پیشگیری از وقوع جرم تبدیل شود. «بازپرس» باید بهانه‌ای شود که اصطلاحا یخ‌های میان هنرمندان و قوه‌قضائیه را آب کند و به تبع آن، تعامل هنرمندان و دستگاه قضا گسترش یابد.

* پرونده‌های قضایی می‌تواند سوژه‌ فیلمسازی باشد

رئیس قوه‌قضائیه با اشاره به سوژه‌های بکر و جالبی که بعضا در پرونده‌های قضایی مستتر است و از قابلیت تبدیل شدن به سناریوهای مفید و آگاهی‌بخش برای عموم جامعه برخوردار است، افزود: ما در دستگاه قضایی و در ذیل پرونده‌های قضایی، مسائل و داده‌هایی داریم که می‌تواند به سوژه‌ها و طرح‌هایی برای فیلمسازی تبدیل شود؛ سوژه‌ها و طرح‌هایی که علاوه بر قابلیت و استعداد به جامه هنر درآمدن، عنصر آگاهی‌بخشی و تنبه‌دهی نیز در آن وجود دارد و می‌تواند به منزله پیشگیری از جرائم و تخلفات و آسیب‌ها باشد؛ بخشی از این سوژه‌ها و داده‌ها چنانچه مشمول مرور زمان شود، ارزش آگاهی‌بخشی و پیشگیری خود را از دست می‌دهد، لذا باید در کاربرد آن در قالب اثر هنری و ساخت فیلم و سریال تعجیل داشت و ما نیز همان‌طور که به اطلاع مسؤولان رسانه ملی رسانده‌ایم، در این زمینه آمادگی لازم را داریم.

وی بیان کرد: مقوله پیشگیری، بسیار مهم است؛ اگر از همین داده‌ها و مسائلی که در ذیل پرونده‌های قضایی با آنها مواجه می‌شویم بخوبی و به نحو مطلوب‌تری استفاده می‌کردیم، شاید در مقوله پیشگیری از وقوع جرم و ارتقای آگاهی‌های مردم و ایجاد بازدارندگی، بسیار جلوتر از وضعیت فعلی بودیم.

محسنی‌اژه‌ای در ادامه با اشاره به زمینه‌هایی که بعضا سبب روی آوردن برخی به فساد می‌شود و اهمیت به تصویر کشیدن هنرمندانه این زمینه‌ها برای زدودن آنها اظهار داشت: بارها در سخنرانی‌های خود بر این نکته تاکید داشته‌ام که اگر جرم و فسادی در مسائل اقتصادی و غیراقتصادی واقع می‌شود، قبل از آنکه سراغ مردم برویم، باید سراغ عامل و کارگزار حکومت برویم.

رئیس قوه‌قضائیه گفت: اگر فسادی در یک بانک اتفاق افتاد، نه اینکه سراغ مشتری نرویم اما نباید شرایط به نحوی باشد که همه فشار را روی مشتری ببریم؛ در اینگونه موارد، باید خود متصدیان بانک اعلام کنند چرا زمینه ایجاد فساد را در بانک خود فراهم کرده‌اند؟ گاهی اوقات مسائل، زمینه‌ها و بسترهایی دارد که توجه به آنها بسیار حائز اهمیت و گره‌گشاست.

وی افزود: گاهی اوقات به دلیل طولانی و پیچیده شدن رسیدگی به امور مردم که در فرآیندها و قوانین وجود دارد، بالطبع ممکن است افرادی که برای انجام کار خود به دستگاهی مراجعه کرده‌اند، به فساد کشیده شوند. هیچ‌کس دوست ندارد کارش را با پرداخت رشوه انجام دهد اما وقتی انجام کار، زمانبر و دارای رفت‌وآمدها و دردسرهای زیادی است، برخی‌ها ریسک پیدا کردن واسطه و پرداخت رشوه را می‌پذیرند.

محسنی‌اژه‌ای بیان کرد: گاهی اوقات این مراجعات مکرر به دستگاه‌ها و طولانی و زمانبر شدن فرآیندهای اداری برای انجام یک کار قانونی و برخی ناملایمتی‌هایی که ممکن است در این مسیر وجود داشته باشد، بعضی افراد را به انجام این تخلفات سوق می‌دهد، لذا ضروری است درباره کوتاه کردن فرآیندهای اداری، اقدامات عاجلی در دستور کار قرار گیرد و شما هنرمندان نیز می‌توانید در آثارتان این قبیل کاستی‌ها و نواقص را با هدف رفع آنها به تصویر بکشید.

رئیس دستگاه قضا خطاب به عوامل و دست‌اندرکاران مجموعه تلویزیونی «بازپرس» گفت: خیلی از شما چهره‌های هنری اثربخش و مرجع و ماندگاری هستید؛ خواهش من آن است که این اثربخشی اجتماعی را حفظ کنید؛ همه هنرمندان ما باید در حفظ شأن و منزلت اجتماعی خود کوشا باشند و به گونه‌ای نباشد که خدای‌ ناکرده تحت‌تاثیر القائات بدخواهان و معاندان و شرایطی که پیش می‌آید، به شأن و منزلت هنرمندان ما خدشه‌ای وارد شود و جایگاه‌شان از بین برود.

در جریان حضور رئیس قوه‌قضائیه در محل تصویربرداری و لوکیشن مجموعه تلویزیونی «بازپرس»، تعدادی از عوامل این سریال ضمن قدردانی از حضور رئیس دستگاه قضا، از همکاری مرکز رسانه قوه‌قضائیه برای در اختیار قرار دادن داده‌ها و اطلاعات کافی به عوامل فیلمساز تشکر کردند.

سریال «بازپرس» که پخش آن از تیرماه در شبکه یک سیما آغاز شده، از مضمونی معمایی برخوردار است. ساخت این سریال به تهیه‌کنندگی محمدرضا شفیعی، کارگردانی احمد معظمی و ایفای نقش هنرپیشگانی نظیر مهدی فخیم‌زاده، فرهاد قائمیان، محمدرضا شریفی‌نیا، محسن قصابیان، فریبا متخصص و سوگل طهماسبی دی‌ ۱۴۰۱ کلید خورد.