گروه سیاست خارجی: حسن کاظمیقمی، نماینده ویژه رئیسجمهور در امور افغانستان و سفیر ایران در کابل در گفتوگو با «وطن امروز»، با اشاره به روابط دوجانبه بین تهران و کابل در 2 سال اخیر، بیان کرد: اگر نگاهی به صحنه تحولات ایران و افغانستان داشته باشیم، میبینیم وضعیت مرز 2 کشور نسبت به مرزهای دیگر بهتر است اما در فضای رسانه موارد دیگری مطرح شده که این فضا را تحت تأثیر قرار داده است.
وی با تاکید بر اینکه 2 طرف درصدد هستند مرزهایشان امنیت داشته باشد، ادامه داد: حجم وسیعی تجارت بین مرزهای ایران و افغانستان در حال انجام است و میزان آن در سال 1401 بیش از یک میلیارد و 800 میلیون دلار بود که حجم تجارت بسیار بالایی است. با توجه به اینکه میزان درآمدهای افغانستان بعد از حکومت طالبان کاسته شد اما از حجم تجارت 2 کشور کم نشد. کاظمیقمی با بیان اینکه هرچه میزان تجارت با افغانستان بیشتر شود، از حجم مهاجرت این کشور کاسته خواهد شد، تأکید کرد: با توجه به شرایط سخت معیشتی در افغانستان سیل مهاجرت به ایران وجود دارد. کریدورهای قاچاق مواد مخدر از مرزهای ایران عبور و ایران همواره با این پدیده مبارزه میکند. سفیر ایران در کابل گفت: باید این واقعیت را پذیرفت که با یک مرز حدود 950 کیلومتری روبهرو هستیم. این مرز فاقد اقدامهای حفاظتی فیزیکی است و از مرز 2 کشور ترددهای فراوانی به طور قانونی و غیرقانونی انجام میشود. رئیس نمایندگی ایران در افغانستان تاکید کرد: با توجه به شرایط افغانستان و وضعیت پیشآمده، بخش عمده آن ناشی از سیاستهای تخریبی دوران اشغالگری در افغانستان است که اقتصاد را نابود کرد و زمانی که اقتصاد و معیشت نباشد، مهاجرت و آوارگی شکل میگیرد. نماینده ویژه رئیسجمهور ایران در امور افغانستان ادامه داد: برخی از درگیریهای پیشآمده در مرز بین 2 کشور ایران و افغانستان برآیند درگیری بین نیروهای مرزبانی 2 کشور نبوده است، بلکه ریشه آن در درگیری با قاچاقیها و برخی اشرار بوده است. نباید این درگیریها را به حساب 2 کشور گذاشت، البته جاهایی مسائلی پیش آمده که طرفین سریعاً این موضوع را خاتمه دادهاند.
وی با بیان اینکه 2 کشور ایران و افغانستان برای انسداد مرز توافق کردهاند و مقدمات طرح در حال رایزنی و مذاکره است، عنوان کرد: ایران بر این نکته تاکید دارد که نظام سیاسی این کشور باید بر اساس خواسته مردم افغانستان باشد. تجربه چند ده سال در افغانستان نشان میدهد بحرانهای برآمده در زمان اشغال توسط شوروی و آمریکا بوده است و حجم این معضلات به حدی است که همه مردم افغانستان باید مشارکت جدی داشته باشند. ایران میگوید اگر افغانستان میخواهد به سمت سازندگی پیش رود باید دولتی باشد که نماینده همه سلیقهها باشد.
کاظمیقمی با بیان اینکه آمریکاییها در لباس دیگری مثل پرورش تروریست در افغانستان دخالت میکنند، عنوان کرد: آنها نمیگذارند افغانستان به سمت امنیت پایدار برود، بنابراین یک دولت قدرتمند در چارچوب اراده ملت باید شکل بگیرد و بحران 45 ساله این کشور پایان پذیرد. وی در پاسخ به سوالی درباره آخرین وضعیت دریافت حقابه هیرمند توسط ایران خاطرنشان کرد: از زمان حکمرانی طالبان تاکنون آنها اعلام کردند به معاهده 1351 پایبند هستیم اما اعلام میکنند به علت بارش کم آبی اگر رها هم شود به داخل ایران نمیآید. سفیر ایران در افغانستان گفت: این حق طرف ایرانی است که به ایستگاه سنجش آب در داخل افغانستان برود. در این زمینه اقداماتی خوبی صورت خواهد گرفت و گزارش جامعی از این موضوع در روزهای آینده اعلام خواهد شد. رئیس نمایندگی ایران در کابل افزود: حکومت فعلی طالبان معتقد است معاهده 1351 هجریشمسی، توافقی بینطرفی است و باید اجرا شود و بر مفاد این معاهده از جمله اینکه در سالهای نرمال آبی باید 820 میلیون مترمعکب آب وارد ایران شود تاکید دارد.