گروه سیاست‌ خارجی: در حالی خبر توافق برای آزادسازی 6 میلیارد دلار از دارایی‌های ایران در خارج از کشور منتشر می‌شود که فعالیت هسته‌ای تهران کماکان با قدرت قبلی در حال پیشرفت است و هیچ خللی در صنعت هسته‌ای رخ نداده است. پنجشنبه شب گذشته ابتدا روزنامه نیویورک‌تایمز گزارش داد ۵ زندانی آمریکایی در ازای آزادی ایرانی‌هایی که به دلیل نقض تحریم‌ها مجرم شناخته شده‌اند، از زندان آزاد خواهند شد. این روزنامه همچنین به نقل از منابعی - که اشاره‌ای به نام آنها نشد - خبر داد ۶ میلیارد دلار از دارایی‌های نفتی ایران نیز آزاد خواهد شد. طبق اعلام این روزنامه آمریکایی، جمهوری اسلامی ایران به عنوان نخستین گام در اجرای این توافق 5 نفر از زندانیان دوتابعیتی را از زندان اوین آزاد و تحت بازداشت خانگی نگه داشته است. در نهایت منابع ایرانی هم ساعاتی بعد از این گزارش‌ توافق تهران و واشنگتن برای مبادله زندانیان را تأیید کردند. در این میان آنچه حائز اهمیت است، امتیاز دادن دولت بایدن در این مقطع زمانی است. دولت آمریکا از ابتدای استقرار بایدن و همکارانش در کاخ سفید، پیشنهاد آزادسازی دارایی‌های بلوکه ایران را فقط در ازای توقف غنی‌سازی 20 درصد به بالای اورانیوم از سوی کشورمان مطرح می‌کرد اما حالا ایران مشغول غنی‌سازی 60 درصد است و آمریکایی‌ها در نهایت مجبور شدند تن به آزادی منابع مالی ایران در عوض آزادی جاسوسان خود در تهران بدهند.  در واقع دیپلماسی کشورمان توانست با قدم‌های رو به جلو، بدون اینکه توافق آزادسازی اموال ایران در قالب «برجام» باشد، به یک توافق خوب دست یابد. 

از سوی دیگر این توافق هیچ خللی در برنامه هسته‌ای ایران ایجاد نکرده و‌ بندی درباره تعلیق فعالیت هسته‌ای هم در روند آزادسازی اموال ایران و آزادی جاسوسان آمریکایی گنجانده نشده است که نشان می‌دهد یک توافق مثبت و پایدار توسط ایران منعقد شده است. با این همه فرآیند اجرای توافق اخیر تهران و واشنگتن به این شکل است که قرار است ابتدا پول‌های ایران در کره از واحد وون (واحد پول کره‌جنوبی) به یورو تبدیل شود و در ادامه به حسابی در قطر واریز شود تا در اختیار ایران قرار گیرد. پس از واریز این پول به حسابی در قطر، تبادل زندانیان نیز به انجام می‌رسد. در این تبادل، 4 تبعه آمریکایی (سیامک نمازی، عماد شرقی، مراد طاهباز و یک زندانی دیگر) در قبال آزادی همان تعداد یا بیشتر از ایرانیان در بند آمریکا آزاد می‌شوند. در پی انتشار خبری در برخی رسانه‌ها در ارتباط با روند غنی‌سازی در ایران، یک منبع آگاه در گفت‌وگو با یکی از خبرگزاری‌ها، با بیان اینکه فعالیت‌های هسته‌ای صلح‌آمیز جمهوری اسلامی ایران بدون وقفه و بر اساس برنامه‌های قبلی سازمان انرژی اتمی در همه حوزه‌ها در جریان است، تصریح کرد: قانون اقدام راهبردی مجلس شورای اسلامی نیز به صورت دقیق در حال اجراست. روزنامه وال‌استریت‌ژورنال روز جمعه ۲۰ مرداد در گزارشی مدعی شد میزان ذخایر اورانیوم ۶۰ درصد کاهش یافته و اعلام کرد ایران سرعت انباشت اورانیوم غنی‌شده ۶۰ درصد را به میزان قابل توجهی کاهش داده و مقداری از ذخایر خود را رقیق کرده است. 

در همین خصوص «جان کربی» هماهنگ‌کننده ارتباطات راهبردی شورای امنیت ملی کاخ سفید در نشست خبری روز جمعه خود، ادعای وال‌‌استریت‌ ژورنال در این باره را تأیید نکرد و گفت نمی‌تواند این گزارش را تایید کند. وی در عین حال یادآور شد: «هر اقدامی که ایران ممکن است برای کاهش سرعت غنی‌سازی انجام دهد، قطعاً مورد استقبال قرار خواهد گرفت». همچنین منابع ایرانی گفتند تا وقتی پول‌های ایران کامل به قطر منتقل نشود، زندانیان آمریکایی آزاد نمی‌شوند. شبکه خبری «سی‌ان‌ان» ۱۹ مرداد به نقل از یک منبع مطلع درباره توافق اخیر ایران و آمریکا مبنی بر آزادی زندانیان گزارش داد این توافق با مذاکرات بر سر توافق هسته‌ای ایران مجزاست اما تاکید کرد آزادی نهایی آمریکایی‌ها «شاید بتواند به تسهیل مذاکرات در دیگر حوزه‌ها کمک کند». 

منبع آمریکایی با اشاره به بازه زمانی سپتامبر درباره آزادی نهایی زندانیان دوتابعیتی تصریح کرد: یک دوره چند هفته‌ای طول می‌کشد تا این 5 آمریکایی بتوانند به ایالات‌متحده بازگردند. وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران پنجشنبه 19 مرداد درباره آزادسازی منابع توقیف‌شده ایرانی و آزادی تعدادی از زندانیانی که غیرقانونی توسط آمریکا بازداشت شده‌اند، بیانیه‌ای صادر کرد. در این بیانیه آمده است: فرآیند آزادسازی چند میلیارد دلار از دارایی‌های جمهوری اسلامی ایران که برای چند سال به‌ طور غیرقانونی در کره‌جنوبی توسط آمریکا توقیف شده بود، آغاز شد. ایران تضمین‌ لازم برای پایبندی آمریکا به تعهدات خود در این باره را دریافت کرده‌ است. این بیانیه می‌افزاید: آزادسازی و رفع محدودیت از منابع مالی جمهوری اسلامی ایران که غیرقانونی و به بهانه نگرانی بانک‌های خارجی از تحریم‌های ظالمانه ایالات‌متحده مسدود شده یا استفاده از آنها سخت شده است، همواره در دستورکار وزارت امور خارجه قرار داشته است. در این بیانیه آمده است: نحوه بهره‌برداری از منابع و دارایی‌های مالی رفع توقیف‌شده در اختیار جمهوری اسلامی ایران بوده و این منابع برای نیازهای مختلف کشور حسب تشخیص مراجع ذی‌صلاح هزینه خواهد شد. این بیانیه می‌افزاید: علاوه بر آزادسازی منابع مالی که به صورت غیرقانونی توقیف شده بود، حمایت از حقوق ایرانیان در سرتاسر جهان جزو وظایف ذاتی وزارت امور خارجه است. در این چارچوب، آزادی تعدادی از زندانیان بی‌گناه ایرانی که طی سال‌های گذشته به طور غیرقانونی و با اتهام واهی د‌ور زدن تحریم‌های ظالمانه آمریکا، در این کشور دستگیر و زندانی شده‌اند، به طور جدی توسط دستگاه دیپلماسی پیگیری شده است. در این راستا، آزادی تعدادی از زندانیانی که به طور غیرقانونی توسط آمریکا بازداشت شده‌اند، بزودی محقق خواهد شد. در این بیانیه عنوان شده است: زندانیان مدنظر آمریکا کماکان در ایران حضور دارند.

 از سویی کاخ سفید در ساعات ابتدایی انتشار خبر این توافق با بیان اطلاعاتی محدود ضمن تأیید اینکه چند زندانی آمریکایی به بازداشت خانگی منتقل شده‌اند، اعلام کرد مذاکرات برای آزادی نهایی آنها ادامه دارد. سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا نیز در بیانیه‌ای ضمن تأیید اینکه چند زندانی آمریکایی به بازداشت خانگی منتقل شده‌اند، اعلام کرد مذاکرات برای آزادی نهایی آنها ادامه دارد. در این بیانیه آمده است: «ما تاییدیه‌هایی دریافت کرده‌ایم مبنی بر اینکه ایران 5 نفر از زندانیانی را که به صورت ناعادلانه دستگیر شده بودند، از زندان آزاد کرده و آنها را تحت بازداشت خانگی قرار داده است». در بخش دیگری از این بیانیه آمده است: «تا زمانی که آنها به خانه‌شان در ایالات‌متحده بازگردند، آرام و قرار نخواهیم داشت. تا آن زمان، مذاکرات برای آزادی نهایی آنها کماکان ادامه دارد». این بیانیه همچنین تأکید می‌کند: «بنابراین ما درباره وضعیت بازداشت خانگی آنها یا درباره تلاش‌های‌مان برای اطمینان از آزادی آنها جزئیات ناچیزی برای ارائه دادن در اختیار داریم».