میانگین فرزندآوری به ازای هر زن در ایران از 6.5 فرزند در سال 65 به 1.6 فرزند در سال 1400 کاهش یافته است
رشد جوانی جمعیت با هدف مواجه نشدن کشور در دهههای پیش رو با پیری جمعیت در حالی مورد توجه است که طبق بررسیهای انجامشده، ایران سریعترین کاهش نرخ باروری در جهان را دارد، بنابراین چنانچه برای ترمیم رشد جوانی جمعیت، میزان فرزندآوری افزایش نیابد ایران سال 1420 به جرگه کشورهای پیر دنیا میپیوندد. وزیر بهداشت نیز با تأکید بر ضرورت رشد جمعیت جوان کشور گفت در یک تهدید جمعیتی به سر میبریم و اگر تا 6 سال آینده نتوانیم جمعیت را ترمیم کنیم به سمت سالمندی پیش خواهیم رفت. دیروز صالح قاسمی، پژوهشگر جمعیت، در نشست مدیران قرارگاه قانون جوانی جمعیت در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، درباره روند تغییرات نرخ رشد جمعیت گفت: نرخ رشد جمعیت در سال ۱۳۶۵، ۳.۹۱ درصد گزارش شد که این رقم تا پایان سال ١۴٠١ به 0.6 درصد رسید و بنا بر پیشبینیها در سال ۱۴۱۵ صفر خواهد شد. وی افزود: همچنین پس از سال ۱۴۲۰ نیز با منفی شدن این شاخص، شاهد کاهش جمعیت خواهیم بود. بر اساس نتایج گزارشها، پیک جمعیت در ایران تا ٩٣ میلیون نفر افزایش مییابد و هیچگاه بیشتر از این رقم نخواهد شد؛ این موضوع نشان میدهد چالش بسیار جدی در حوزه جمعیت وجود دارد. قاسمی با اشاره به روند سقوط نرخ باروری تصریح کرد: میانگین تعداد فرزند به ازای هر زن از ۶.۵ فرزند در سال ۱۳۶۵ به 1.6 فرزند در سال ۱۴۰۰ سقوط کرد. این شاخص در حال حاضر در شهرهای بزرگ 1.4 و در استان گیلان، مازندران، البرز، مرکزی و سمنان 1.2 است. کاهش این شاخص از ۶ به زیر ۲ طی ۲۰ سال نشان میدهد ایران سریعترین کاهش نرخ باروری را در جهان دارد. به گفته وی، سرعت در تغییرات موجب میشود نظام مدیریت و برنامهریزی از این تغییرات جا بماند؛ به عنوان مثال جمعیت جهان به سمت سالمندی با سرعت در حرکت است، در حالی که تعداد متخصص طب سالمندی در کشور به ٣٠ نفر هم نمیرسد. قاسمی اظهار کرد: تعداد تولد در سال ۱۳۹۴ یک میلیون و ۵۷۰ هزار مورد ثبت شد که این رقم در سال ۱۴۰۰ به یک میلیون و ۱۰۶ هزار نفر رسید؛ به بیانی دیگر در بازه زمانی 7 ساله، نیم میلیون تولد را از دست دادهایم. از طرف دیگر در حال حاضر جمعیت بالای ۶۰ سال در کشور ۱۲ درصد (از هر ۱۰ ایرانی یک نفر) است که این رقم تا سال ۱۴۲۸ به ۳۲ درصد (از هر 3 ایرانی یک نفر) میرسد. وی درباره پیامدهای این پدیده ادامه داد: با کم شدن جمعیت جوان کشور، نیروی کار کاهش و رکود اقتصادی، خروج ارز و فشار بر سیستم بهداشت و درمان کشور افزایش مییابد؛ به طور متوسط هزینه بهداشت و مراقبت یک سالمند ۵ برابر یک جوان گزارش شده است. قاسمی همچنین از 4 برابر شدن نرخ ناباروری در کشور طی ۳۰ سال گذشته خبر داد و گفت: به طور کلی یکی از مگاترندهای دنیا، سالخوردگی جمعیت است و تمام کشورها موظفند موضوع جمعیت را اولویت قرار دهند. پژوهشگر جمعیت در پایان با اشاره به اینکه سیاست جمعیتی هم باید بر پایه اقتصاد باشد و هم فرهنگ، عنوان کرد: دانشمندان بر این موضوع اتفاق نظر دارند که رشد جمعیت موتور محرک رشد اقتصاد جهان است و به بیان دیگر پاشنه اقتصاد جهان روی جمعیت میچرخد.
* درمان ناباروری در بیمارستانهای دولتی رایگان است
معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با بیان اینکه خدمات درمانی در حوزه ناباروری در بیمارستانهای دولتی رایگان است، گفت: بیمه حداقل تا ۵۰ میلیون تومان از هزینه درمان ناباروری در بیمارستانهای خصوصی را تقبل میکند. حسین فرشیدی در گفتوگو با میزان، درباره هزینه سنگین برخی خدمات در حوزه درمان ناباروری گفت: این خدمات در بیمارستانهای دولتی رایگان است و تمام خدمات ناباروری در این بیمارستانها انجام میشود، در بخش خصوصی هم هزینه آن بخش از خدمات را که بیمه تقبل کرده، توسط بیمه پرداخت میشود. وی ضمن اشاره به اینکه ممکن است پرداخت هزینههای بخشی از خدمات درمان ناباروری در بخش خصوصی توسط بیمه تقبل و پرداخت نشود، ادامه داد: بیمه حداقل تا رقم ۵۰ میلیون تومان یا شاید هم بیشتر از این مقدار را برای خدمات درمان ناباروری در بخش خصوصی پوشش میدهد. معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در واکنش به گزارشی که در یکی از رسانههای در رابطه با هزینههای سنگین خدمات درمان ناباروری با توجه وجود سیاستهای جوانی جمعیت اعمال میشود، اظهار کرد: این خدمات به بیمارستانهای دولتی مربوط نمیشود، چرا که در بیمارستانها دولتی این خدمات کاملا رایگان است. ممکن است این هزینهها برای انجام خدمات خاصی در بخش خصوصی باشد و ما در این رابطه دخالتی نداریم اما بخشی از این خدمات هم تحت پوشش بیمه قرار دارد. وی در پاسخ به این سوال که آیا قانون سقف مشخصی برای هزینه این خدمات در بخش خصوصی تعیین کرده است؟ توضیح داد: خدمات مشخص و تعریف شده است و هزینه برخی از آنها را بیمه تقبل میکند و اگر هزینه خدمتی را بیمه تقبل کرده اما در بخش خصوصی رعایت نمیشود، باید مورد بررسی قرار گیرد.