هفته گذشته خبری در رسانه‌ها مبنی بر آزادسازی منابع ارزی ایران منتشر شد؛ طبق گفته رئیس کل بانک مرکزی، ۶ میلیارد دلار از منابع ارزی ایران در کره‌جنوبی آزاد شده و در اختیار طرف ایرانی قرار گرفته است.

یکی از مهم‌ترین اموری که می‌تواند ثمره این آزادسازی باشد دسترسی بانک مرکزی به منابع ارزی است. بانک مرکزی برای اینکه بتواند بازار را به بهترین شکل مدیریت کند نیاز به منابع ارزی فراوان دارد و آزادسازی ۶ میلیارد دلار برای چند ماه دست بانک مرکزی را برای مدیریت بازار ارز باز می‌کند.

در همین راستا عباس آرگون، عضو هیأت رئیسه اتاق بازرگانی تهران درباره آزادسازی منابع ارزی ایران در کره‌جنوبی و آثار مثبت آن بر اقتصاد ایران گفت: برداشت بنده این است که این پول‌ها قبلاً خرج شده و از این منابع نمی‌توان استفاده مجدد کرد و درآمد جدیدی برای دولت نیست اما بانک مرکزی توانسته به منابعی دسترسی پیدا کند که قبلاً به دولت ریال آن را پرداخت کرده است و از این منظر آزادسازی ۶میلیارد دلار پول بلوکه شده مثبت ارزیابی می‌شود. وی اضافه کرد: این منابع می‌تواند تسهیل‌کننده و تقویت‌کننده بانک مرکزی در کنترل بازار ارز بوده و نیازهای بازار ارز را تأمین کند. هر چقدر کشور بتواند دسترسی به منابع ارزی پیدا کند و تحریم‌ها کاهش یابد مدیریت بازار ارز راحت‌تر خواهد بود.

* ثبات در بازار ارز با اقدامات بانک مرکزی

افزایش فروش نفت و اقدامات اصلاحی دولت در ترازنامه شرکت‌ها بویژه برخورد با بانک‌های زیان‌ده و تمرکز بر درآمدهای مالیاتی می‌تواند یک مجموعه از سیاست‌های ثبات در اقتصاد باشد، حال اگر گشایش‌های خارجی مانند آزادسازی منابع ارزی در اقتصاد ایران اتفاق بیفتد ثمره اقدامات اصلاحی دولت سریع‌تر به چشم خواهد آمد، دولت هر قدر بتواند تحریم‌ها را رفع کرده و منابع ارزی کشور به صورت شفاف و قابل محاسبه وارد کشور شود، وضعیت اقتصاد و برنامه‌ریزی برای اقتصاد بسیار بهتر از گذشته خواهد شد.

عبدالمجید شیخی، اقتصاددان و استاد دانشگاه نیز درباره اقدامات بانک مرکزی برای کنترل نرخ ارز به عنوان عامل مؤثر در تورم گفت: معتقدم بانک مرکزی می‌تواند نرخ ارز را هفته به هفته کاهش بدهد چون در وضعیت فعلی نرخ ارز بالاتر از نرخ واقعی آن است که این امر می‌تواند به افت قیمت بازار سایر کالاها و خدمات نیز بینجامد.

وی به افزایش ۴۳ درصدی صادرات نفت ایران در سال گذشته هم اشاره کرد و گفت: در وضعیت فعلی شاهد افزایش صادرات نفت هستیم، ضمن آنکه باید بیشتر به سمت مبارزه با فرار مالیاتی حرکت کنیم تا نیاز به صادرات نفت که با تحریم‌ها روبه‌رو است کمتر شود، چون میزان فرار مالیاتی در حال حاضر ۷ برابر آمار ارائه شده فعلی است.

* آزادسازی منابع ارزی در کوتاه‌مدت آثار مثبت دارد

اما باید این نکته را نیز خاطرنشان کرد که مبلغ ۶ میلیارد دلار برای شروع کار آزادسازی خوب بوده اما مبلغ چندان بالایی هم نیست که بتواند تحول در اقتصاد ایجاد کند، این منابع ارزی اما برای چند ماه خیال دولت را از تأمین ارز کالاهای اساسی و دارو راحت می‌کند.

در همین راستا محمد غفوری، کارشناس اقتصاد، درباره آزادسازی منابع ارزی ایران و تأثیر آن بر اقتصاد ایران گفت: منابعی که آزاد شده صرفاً برای خرید کالاهای اساسی و دارو است. اگر شرایط اقتصاد ایران عادی بود هر 2 ماه باید ۶ میلیارد دلار وارد کشور می‌شد و این موضوع می‌توانست روی اقتصاد اثرات مثبتی بگذارد اما آزادسازی این منابع ارزی هم در این شرایط خوب است و اگر رفع تحریم‌ها ادامه‌دار باشد آثار خوبی بر اقتصاد کلان ایران خواهد گذاشت.

* آزادسازی منابع ارزی و افزایش تبادل ارزی نیاز اصلی کشور

آزادسازی منابع ارزی یکی از مهم‌ترین اقداماتی است که باید در صدر پیگیری‌های سیاسی و اقتصادی دولت قرار بگیرد. این اقدامات همراه با افزایش تبادلات ارزی ایران با کشورهای مختلف شرق و غرب دنیا می‌تواند ثبات را به اقتصاد ایران بازگرداند.

اقتصاد ایران همیشه از عدم ثبات رنج می‌برده و این عدم ثبات نیز بیش از ۶۰ سال است که در اقتصاد ایران قوت گرفته است؛ اقدامات مثبت اخیر دولت در افزایش درآمدهای مالیاتی، اقدامات سختگیرانه بانک مرکزی در کنترل پایه پولی و برخورد با بانک‌های ناتراز، مالیات بر بازارهای سفته‌بازانه مانند مسکن و خودرو و ارز و طلا، تنها زمانی می‌تواند به نتایج مطلوبی برسد که همزمان بتوانیم تبادلات ارزی با کشورهای مختلف دنیا داشته و سرمایه‌گذاری خارجی در ایران را احیا کنیم.

با ورود ارز و سرمایه‌گذاری خارجی و آزادسازی و روان‌سازی منابع ارزی قطعاً کشور می‌تواند تحولات شگرفی را در اقتصاد شاهد باشد و همزمانی تبادلات ارزی و اصلاحات اقتصادی را در برهه فعلی باید به فال نیک گرفت.