رئیسجمهور فرانسه چند روز پس از پیوستن ایران به بریکس: میخواهیم به توافق هستهای بازگردیم!
مکرون: نظم بینالمللی به چالش کشیده شده است؛ تلاش بریکس برای گسترش و جذب اعضای جدید، نشاندهنده عزم آنها برای ایجاد یک نظم جدید جهانی است
گروه بینالملل: رئیسجمهور فرانسه میگوید: ما میخواهیم درباره فعالیتهای هستهای ایران شفافیت داشته باشیم و به توافق هستهای بازگردیم.
به گزارش «وطن امروز»، امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه در سخنرانی سالانه خود در جمع سفرای فرانسه گفت: البته ما نیاز به نظارت روشن و شفاف بر فعالیتهای هستهای ایران و بازگشت به توافق برجام داریم، تا زمانی که آژانس نظارت لازم را انجام دهد، این امر بسیار خوبی است. ما واقعا نیاز به نظارت بر این فعالیتها داریم که برای کل منطقه کاملا کلیدی است. وی همچنین خواستار آزادی ۶ فرانسوی بازداشتی در ایران شد که به ادعای وی «در شرایط غیرقابل قبول» هستند.
به گزارش فرانس ۲۴، رئیسجمهور فرانسه در ادامه خواستار تقویت تلاشهای دیپلماتیک فرانسه در بحبوحه تغییر نظم جهانی شد.
رئیسجمهور فرانسه گفت: نظم بینالمللی ما دچار چالش شده است. جنگ به خاک اروپا بازگشته و احساسات ضدفرانسوی تشدید شده است. اقدامات دیپلماتیک فرانسه که با این خطرات روبهرو است باید بر سیاست امنیت در چارچوب جنگ اوکراین و با هدف تقویت استقلال و منافع استراتژیک اروپا متمرکز شود. مکرون افزود: پاریس به دنبال این است که به یک شریک قابل اعتماد در عرصه ژئوپلیتیک تبدیل شود. اقدامات دیپلماتیک ما که با چالشهای جهانی از جمله چالشهای امنیتی، تغییرات آب و هوایی و تهدیدهای سایبری روبهرو است، باید به روند خودش ادامه دهد. ما باید از منافع خودمان دفاع کنیم.
وی با بیان اینکه قدرتهای نوظهوری در جهان پدید آمدهاند و بحرانهایی مانند بحران انرژی در حال تغییر نظم حاکم است، گفت: خطر تضعیف غرب وجود دارد، بویژه اتحادیه اروپایی. رفتهرفته نظم بینالمللی به چالش کشیده شده و غرب که زمانی جایگاه باشکوهی داشت، حالا شاهد افزایش مناقشات است. اروپا هم دوباره درگیر جنگ شده است. امانوئل مکرون همچنین یادآور شد افزایش انتقادها از مشروعیت و اعتبار شورای امنیت سازمان ملل و دیگر نهادها مانند صندوق بینالمللی پول و بانک جهانی، پیامی دارد که نباید نادیده گرفت. وی گفت: این نهادها رفتهرفته مشروعیت خود را در تعیین قوانین از دست دادهاند. نظم جهانی که این سازمانها ترویج میدهند کهنه شده و آنها با واقعیات جاری ژئوپلیتیک، نظامی و دموگرافیک امروز جهان قطع ارتباط کردهاند.
وی در ادامه با بیان اینکه این امر را میتوان در تلاش گروه بریکس برای گسترش و جذب اعضای جدید مشاهده کرد، گفت: این نشاندهنده عزمی برای ایجاد یک نظم جدید جهانی است که به جای نظم جهانی نامشروع و بیش از حد غربی امروز روی کار میآید. این مقام فرانسوی همچنین از ایجاد یک «سازوکار نظامی معتبرتر» سخن گفت و افزود: بودجه نیروهای مسلح را ۲ برابر خواهیم کرد، زیرا مناقشات و تهدیدهای جدیدی وجود دارند، از تهدید سایبری گرفته تا هوافضا. اینها حوزه مناقشات جدید هستند. مکرون گفت قصد دارد ارتش کشورش را به استقلال رسانده و آن را به قدرتمندترین ارتش اتحادیه اروپایی تبدیل کند. مکرون با بیان اینکه تنها محدودیت اروپا در حمایت از اوکراین، اجتناب از تشدید تنش با روسیه بوده، گفت: اینکه مستقیم با روسیه درگیر نشویم، سخت بود و هنوز هم سخت است.
وی در ادامه جنگ اوکراین را نهتنها مشکل اروپا، بلکه مشکلی جهانی خواند و گفت: صلح به این معنا نیست که آتشبس شود و وضعیت کنونی حفظ شود. این در آینده دوباره به بروز درگیری منجر خواهد شد. منظور ما از صلح، صلح درازمدت و پایدار است؛ صلحی که به تمامیت ارضی اوکراین و قوانین بینالمللی احترام بگذارد. مکرون بر نقش اروپا در حصول این صلح تاکید کرد و گفت: قبلا هم به اثرات جنگ اوکراین بر معماری امنیتی اروپا تاکید کردهام. اوضاع قبل و بعد این جنگ با هم فرق دارد و در دستیابی به صلح پایدار، باید این را در نظر گرفت.
مکرون با یادآوری نقش فرانسه در ناتو گفت کشورش نخستین کشوری بوده که با آغاز جنگ، نیروهایش را به رومانی فرستاده تا جناح شرقی ناتو را تقویت کند. وی همچنین به همکاری کشورش با کشورهای حوزه بالتیک اشاره کرد و گفت: تا وقتی جنگ ادامه داشته باشد، این کشورها در ماموریتهای ناتو حضور خواهند داشت. مکرون در ادامه بار دیگر بر ایده خود برای افزایش استقلال نظامی اروپا تاکید کرد و گفت: اروپا باید در ناتو نقش پررنگتری داشته باشد. افزایش قدرت اروپا در ناتو به معنای ایجاد رقابت نیست، بلکه قصد داریم به شریکی قابل اتکاتر تبدیل شویم. ما باید تهدیدهایی را که متوجه منطقهمان شده، جدی بگیریم و بیشک این در ارتباط با آمریکا امری مهم است. رئیسجمهور فرانسه همچنین به اتخاذ اندیشه اروپایی برای تعیین سیاستهای تسلیحاتی اشاره کرد و گفت: با رعایت این امر و افزایش تولید، دیگر اروپا برای ناتو یک اقلیت محسوب نمیشود. بعد از پایان جنگ اوکراین، معاهداتی تازه برای تسلیحات و تجهیزات نظامی اروپا امضا خواهیم کرد. مکرون با تاکید مجدد بر استقلال دفاعی اروپا گفت: ما باید با حضور نظامی و افزایش بودجههای دفاعی، در تعیین معماری امنیتی جدیدی که قرار است بر جهان حاکم شود، نقش داشته باشیم.
***
مکرون چگونه عقب نشست؟
رئیسجمهور فرانسه درست چند روز پس از پیوستن ایران به بریکس در جمع سفرای این کشور از ضرورت بازگشت به برجام صحبت میکند. آخرین موضع ساکن الیزه بحرانزده درباره توافق هستهای با ایران ادامه عقبنشینیهای وی درباره ایران است.
مکرون که کشورش با یک بحران جدی در آفریقا مواجه شده است و در شرایطی که ارزش راهبردی پاریس در جهان به پایینترین حد ممکن رسیده است، با اشاره به تضعیف ساختارهای نظم فعلی جهان، گسترش اعضای بریکس با حضور ایران را عزم جدی برای تغییر نظم موجود میداند. رئیسجمهور فرانسه که به درستی شرایط جدید جهانی را درک کرده بخوبی میداند در فضای جدید بویژه حضور ایران در بریکس، برجام مدنظر غربیها در ساختارهای رو به افول جهانی با فشار بر تهران محقق نخواهد شد و هرگونه توافق هستهای یا احیای برجام باید منطبق با شرایط فعلی جهان باشد.
دستاوردهای جدید منطقهای ایران در کنار دیپلماسی حقوق بشری که منجر به توافق اخیر کشورمان در تبادل زندانی با آمریکا شد و امتیازاتی که واشنگتن برای حصول این توافق به ایران داد و پیش از آن حاضر بود فقط این امتیازها را در ازای توقف غنیسازی سطح بالای ایران واگذار کند، برای رئیسجمهور فرانسه و هر مقام غربی دیگر به این معناست که همه چیز عوض شده و ورق برگشته است. ضمن اینکه ساکن کاخ الیزه هنوز تلاش میکند تبعات سخنان گزاف و نسنجیده خود در جریان آشوبهای سال گذشته ایران را کاهش دهد.
مکرون با ادراک نادرست خود از آنچه در تهران طی آشوبهای پاییز سال گذشته رخ داد به مواضع و اقدامات مداخلهجویانه ناشیانهای دست زد که البته چیزی جز فضاحت دیپلماتیک برای او در پی نداشت. رئیسجمهور فرانسه که میزبانی عناصر ضدایرانی بدنام را در دفتر کار خود عهدهدار شد و آن روزها به وضوح از پایان برجام صحبت میکرد، چند ماه بعد مجبور شد به رئیسجمهور ایران تلفن بزند و از علاقهاش به تعامل با تهران بگوید.
اواخر خردادماه امسال بود که رئیسجمهور ایران در گفتوگوی تلفنی با رئیسجمهور فرانسه، در رابطه با توسعه روابط دوجانبه، با اشاره به محاسبات غلط برخی دولتهای اروپایی درباره ملت ایران، آن را ناشی از گرفتار شدن این دولتها در دام اطلاعات غلط گروههای تروریست، تجزیهطلب و معاند دانست و بر پرهیز از مداخله در امور داخلی و احترام به اصل حاکمیت ملی تاکید کرد. سیدابراهیم رئیسی با اشاره به آخرین وضعیت مذاکرات رفع تحریمها و همکاریهای ایران و آژانس، تاییدات مکرر این سازمان بر پایبندی کشورمان به تعهدات قانونی خود را یادآور شد و بر پرهیز از هرگونه سیاسیکاری و اقدام غیرسازنده در مذاکرات رفع تحریمها تاکید کرد. امانوئل مکرون نیز در این مکالمه تلفنی با تاکید بر اینکه فرانسه به دنبال تعامل با جمهوری اسلامی ایران است، تداوم گفتوگوها میان مقامات 2 کشور برای تقویت تعاملات فیمابین را خواستار شد. رئیسجمهور فرانسه با تاکید بر تداوم مذاکرات رفع تحریمها تا رسیدن به نتیجه، جمهوری اسلامی ایران را بخشی از راهحل بحران اوکراین دانست و ایفای نقش بیشتر ایران در این زمینه را خواستار شد.