جزئیات راهآهن شلمچه - بصره؛ از سرمایهگذاری ۲۰۰ میلیون دلاری عراق تا ساخت پل متحرک توسط ایران روی اروند
گروه اقتصادی: عملیات ساخت راهآهن شلمچه-بصره شنبه هفته جاری با حضور معاوناول رئیسجمهور ایران و نخستوزیر عراق شروع شد؛ راهآهنی راهبردی که پیشبینی میشود ضمن بهبود سطح تجارت و تسهیل سفر بین ۲ کشور، نقش ایران را به عنوان بازیگر اصلی اتصال شرق-غرب تثبیت کند. حالا جزئیات جدیدی از این پروژه بزرگ از سوی مقامات کشورمان مطرح شده است.
* ساخت خطآهن شلمچه - بصره طی ۱۸ ماه
معاون حملونقل وزیر راه و شهرسازی از ساخت خطآهن شلمچه - بصره طی ۱۸ ماه خبر داد و گفت: وزیر حملونقل عراق طی ۱۰ ساعت حضور در ایران تفاهمنامه اتصال خطآهن ۲ کشور را امضا کرد.
شهریار افندیزاده یادآور شد: ابتدای امسال تفاهمنامه خوبی بین وزیر راه و شهرسازی ایران و وزیر حملونقل عراق درباره ساخت خطآهن شلمچه - بصره امضا شد.
وی افزود: در دولت جدید عراق رویکرد به سمت و سوی اتصال شبکه ریلی بود، بنابراین وزیر حملونقل عراق پس از حضور در ایران و طی 10 ساعتی که در ایران بود، تفاهمنامه اتصال شبکه ریلی ۲ کشور را امضا کرد.
افندیزاده ادامه داد: بودجه و سرمایهگذاری مصوب هیات دولت عراق 200 میلیون دلار پیشبینی شده که نشان میدهد آنها به طور جدی پای کار آمدهاند.
معاون وزیر راه و شهرسازی گفت: امیدواریم با توجه به کلنگزنی این پروژه توسط مقامات ایرانی و عراقی، شاهد سرعت گرفتن احداث این پروژه ریلی باشیم و پس از 18 ماه یک شبکه متصل ریلی میان ایران و عراق داشته باشیم.
* بذرپاش: مقدمات مینروبی مسیر فراهم شد
وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه مینروبی مسیر خطآهن شلمچه - بصره را ایران انجام میدهد، گفت: این خطآهن ۲ ساله ساخته شده و به بهرهبرداری میرسد.
مهرداد بذرپاش با یادآوری اینکه ساخت خط ریلی شلمچه - بصره حدود 40 سال است در دولتهای مختلف مطرح است، اظهار کرد: حتی سابقه این طرح به پیش از جنگ ایران و عراق بازمیگردد اما هر بار به دلیلی انجام نمیشد؛ دلیل یا طرف ایرانی بود یا طرف عراقی.
وی ادامه داد: با پیگیریهایی که انجام شد فروردین امسال وزیر راه عراق با دستور مستقیم نخستوزیر این کشور به ایران آمد و یک جلسه فشرده با هیات فنی آنجا داشتیم، توافقنامه کلی انجام شد و بعد از آن قرار شد اختلافاتی را که در گذشته بود، در یک بازه زمانی حل کنیم.
وی افزود: یکی از اختلافات اساسی موضوع زمین بود که در جنگ تحمیلی مینهای زیادی آنجا گذاشته شد. مینروبی این مسیر به طول حدود 16 کیلومتر باید اتفاق بیفتد که مقدماتش انجام شده است.
وزیر راه و شهرسازی گفت: در گذشته قرار بود ایران کل خط ریلی شلمچه - بصره را با سرمایهگذاری خود بسازد؛ هم خط هم پل اما با عنایتی که نخستوزیر عراق به این طرح داشت و برای عراقیها واقعا این طرح بسیار راهبردی و مهم است، در دولت عراق حدود 200 میلیون دلار سرمایهگذاری تصویب و بنا شد ریلگذاری توسط سرمایهگذار عراقی انجام شود و ما عملیات مینروبی را به طول 16 کیلومتر در اندازه حریمها اطراف خط ریل را انجام دهیم.
بذرپاش ادامه داد: از آن طرف طرح ساخت یک پل متحرک 700 متری وجود دارد که باید اجازه عبور و مرور کشتیها را بدهد و این امر بر عهده طرف ایرانی قرار داده شد. یعنی همه سرمایهگذاری که در گذشته قرار بود ما انجام بدهیم، بخش اعظم به طرف عراقی واگذار و قرار شد آنها کار را انجام بدهند و این هم اتفاق خوبی است و ما نیاز به سرمایهگذاری زیادی نداریم.
وی اضافه کرد: در حوزه کریدورهای شمال به جنوب فعالیتهای جدی آغاز شده و الحمدلله خبرهای خوبی هم در پیش داریم و فعالتر کردن گذرگاه شرق به غرب در دستور کارمان قرار دارد.
بذرپاش با اشاره به اینکه این یکی از طرحهای راهبردی ریلی کشور است، افزود: اینکه 40 سال همه به دنبالش بودند نشان از مهم بودن این طرح دارد و باید هرچه سریعتر به پایان برسد. این طرح اتصال ایران به غرب آسیا و مدیترانه را فراهم میکند و حتی برای عراقیها هم سود خوبی دارد. خطوط ریلی عراق به شبکه ریلی ایران وصل میشود و از طریق ایران میتواند به کشورهای قفقاز یا کشورهایی مثل پاکستان و افغانستان یا به دریاهای آزاد یا به دریاهای شمال هم راه یابد که برای عراق هم فرصت بینظیری است.
وزیر راه و شهرسازی گفت: این خط ریلی همچنین برای زائران عزیز ایرانی که میخواهند به نجف اشرف و کربلای معلی بروند کاربرد دارد. این مسیر از شلمچه آغاز میشود و بعد از آن هم به نجف و کربلا میرسد. یک تسهیل بسیار خوبی برای زوار عزیز در چند سال آینده اتفاق میافتد که از مبدأهای خودشان میتوانند با خطوط ریلی بیایند به خرمشهر و شلمچه، بصره و نجف اشرف و کربلای معلی و هر مکان زیارتی که تمایل داشته باشند. این یک اتفاق بزرگی است که به برکت امام حسین(ع) انشاءالله سریعتر طرح را به پایان برسانیم.
بذرپاش در پاسخ به این پرسش که این طرح چه زمانی به بهرهبرداری میرسد، افزود: توافق 18 ماهه است اما فکر میکنم بالاخره تا ۲ سال را باید در نظر بگیریم، چون همه موضوعات به ما بازنمیگردد. طرح در داخل خاک ایران نیست و مشترک بین ۲ کشور است. بخش زیادی از قوانین و مقررات مربوط به کشور عراق است و عراق هم قوانین و مقررات خاص خود را دارد و باید این را هم در نظر بگیریم.
وی با بیان اینکه خطآهن شلمچه - بصره اثرات اقتصادی زیادی دارد، از جمله اینکه دسترسی ریلی ما به منطقه غرب آسیا اتفاق میافتد، اضافه کرد: از آنجا میتوانیم با توافقی که با عراقیها داریم به کشور سوریه یا به مدیترانه و یا سایر نقاط برویم و حتی به اردن دسترسی یابیم.
وزیر راه و شهرسازی اضافه کرد: تکمیل زنجیره کریدوری در همه دنیا موضوع روز است و دشمنان برای ما نقشههای جدی داشته و دارند که موفق نشویم این کریدورها و زنجیرههای اتصالهای راهبردی بینالمللی را در کشور فراهم کنیم و سنگاندازیهای زیادی میکنند. این فرصتهای بینظیر اقتصادی زمانی که تکمیل شود، زنجیرههای کریدور شمال - جنوب و شرق - غرب به اندازه نفت و بلکه بیشتر برای ما میتواند تولید ثروت کند و برای آیندگان ما یک سرنوشت بهتری را رقم بزند.
بذرپاش گفت: دشمنان بیکار نمینشینند و با مسیرهای موازی سعی میکنند شرکای راهبردی ما را از اینکه با ایران کار کنند دلسرد کنند اما الحمدلله اتفاقات خوبی افتاد؛ بعد از قطعه رشت به آستارا که با کشور روسیه توافق شد، امروز هم با کشور عراق توافق شد. این طرحهایی که سالهای سال مانده بود، به همت دولت به سرانجام میرسد و امیدواریم هر چه زودتر این پروژهها را تمام کرده و تقدیم ملت بزرگ ایران کنیم.
***
العربی الجدید:
پروژه خطآهن شلمچه - بصره جهشی منحصربهفرد در روابط تجاری ایران با جهان است
رسانه عربی با تاکید بر اهمیت پروژه خطآهن شلمچه - بصره اعلام کرد این پروژه جهشی پیشرفته و منحصربهفرد در روابط تجاری ایران با کشورهای جهان و کاهش فشار تحریمهای آمریکاست. وبگاه خبری «العربی الجدید» در گزارشی به بررسی ابعاد و نتایج این پروژه پرداخت و نوشت: روز شنبه محمد شیاع السودانی، نخستوزیر عراق سنگبنای پروژه راهآهن میان این کشور و ایران را در گذرگاه شلمچه با حضور محمد مخبر، معاون اول رئیسجمهور ایران قرار داد.
* راهآهن شلمچه - بصره، کریدوری راهبردی است
در این گزارش آمده است: تهران پروژه راهآهن شلمچه - بصره را بهعنوان کریدوری راهبردی میبیند که شهرهای ایران را از طریق سوریه به دریای مدیترانه متصل میکند. نخستوزیر عراق در این زمینه اعلام کرد خطآهن شلمچه - بصره برای انتقال مسافران و زائران عتبات عالیات مورد استفاده قرار میگیرد و این یکی از چند پروژهای است که برای انتقال مسافران و زائران از ایران و کشورهای آسیای میانه افتتاح شده است و در ادامه به استانهای نجف و کربلا متصل میشود.
العربی الجدید افزود: عراق با تاکید بر پروژه خطآهن شلمچه - بصره در انتقال مسافران و زائران از ایران و کشورهای آسیای میانه، همچنین اهمیت آن در تقویت زیرساختهای اقتصاد عراق و افزایش رشد آن اعلام کرد این پروژه سالها مورد بحث بوده و ۲ طرف سال 2021 برای تکمیل آن توافق کردند.
* مقدمه پروژههای حملونقل راهبردی
العربی الجدید در ادامه مقاله خود نوشت: عراق اجرای پروژه خطآهن با ایران را در دوره دولت «مصطفی الکاظمی» نخستوزیر پیشین عراق آغاز کرده بود. محمد شیاع السودانی اصرار زیادی به تکمیل این پروژه داشت، بویژه اینکه با افتتاح خطآهن شلمچه - بصره در مراسم مذهبی، فشار در سایر گذرگاههای مرزی ایران و عراق کمتر میشود.
این رسانه عربی ادامه داد: یک کیلومتر از این خطآهن از اروندرود عبور خواهد کرد و طرف ایرانی مراحل اجرایی آن را آغاز کرده است. اجرای پروژه خطآهن شلمچه - بصره احتمالا ظرف یک سالونیم انجام میشود و شاید ۲ سال طول بکشد، همچنین توافقی با دولت سوریه برای رسیدن خط ریلی ایران و عراق به سوریه نیز وجود دارد. این پروژه از مهمترین پروژههای راهبردی راهآهن ایران است که از 40 سال قبل مطرح شده بود. از سال 2016، صحبتهای جدی درباره پروژه راهآهنی که شلمچه ایران را به بصره در عراق و تا بندر لاذقیه سوریه وصل میکند، آغاز شده بود. العربیالجدید تصریح کرد: ایران اهمیت زیادی به پروژه خطآهن خود میدهد و از فرصت ارتباط با کشورهای همسایه برای کاهش فشار تحریمهای سنگین آمریکا استفاده میکند.