پرونده نوزدهمین دوره جام‌جهانی بسکتبال درحالی برای ایران بسته شد که تیم‌ ملی کشورمان نسبت به 3 دوره دیگر این رقابت‌ها بدترین نتیجه را ثبت کرد و یکی از بهترین بازیکنانش را از دست داد؛ حامد حدادی، ستاره بسکتبال ایران در پایان این مسابقات از تیم‌ملی خداحافظی کرد. هنوز یک هفته به پایان نوزدهمین دوره جام‌جهانی بسکتبال باقی مانده اما پرونده تیم‌ ملی ایران در این رقابت‌ها بسته شده است، آن هم با بدترین نتیجه ممکن نسبت به دیگر ادوار حضور در آن. حضور در جام‌جهانی ۲۰۲۳ چهارمین حضور تیم‌ ملی بسکتبال ایران در این مسابقات بود. بسکتبال ایران پیش از این در جام‌های جهانی ۲۰۱۰ ترکیه، ۲۰۱۴ اسپانیا و ۲۰۱۹ چین شرکت داشت و در هر دوره حداقل یک برد به دست آورده بود. در این دوره مسابقات اما نه تنها بردی برای بسکتبال ایران ثبت نشد بلکه سنگین‌ترین شکست در ادوار مختلف حضور در جام‌جهانی هم برای ایران ثبت شد، ضمن اینکه با توجه به نتایج به دست آمده، فرصت حضور در المپیک هم به طور کامل از دست رفت. شکست ۱۰۰ به ۵۹ سنگین‌ترین شکست تیم‌ ملی بسکتبال ایران در 4 دوره حضور در جام‌های جهانی بود.

جام جهانی ۲۰۱۰ ترکیه نخستین جامی بود که تیم‌ ملی بسکتبال در آن شرکت داشت. آمریکا، اسلوونی، برزیل، کرواسی و تونس حریفان ایران در گروه B آن رقابت‌ها بودند. تیم‌ ملی ایران در آن مسابقات مقابل تونس پیروز شد اما نتیجه سایر دیدارها را واگذار کرد و صاحب رده نوزدهم شد. اسپانیا، مصر، صربستان، برزیل و فرانسه هم حریفان ایران در گروه A جام‌جهانی ۲۰۱۴ اسپانیا بودند. تیم‌ ملی بسکتبال ایران آن جام را با شکست در دیدار افتتاحیه برابر اسپانیا که میزبان و تیم دوم رنکینگ جهانی بود، آغاز کرد و با واگذاری نتیجه به فرانسه به پایان رساند اما در این میان مقابل مصر پیروز شد و دیدار برابر صربستان و حتی فرانسه را هم با نتایجی نزدیک از دست داد. بیست‌ویکمی هم رده‌ای بود که بسکتبال ایران در پایان دومین حضور در جام‌جهانی به دست آورد. ۴ سال پیش هم تیم‌ ملی بسکتبال ایران در جام‌جهانی ۲۰۱۹ حاضر شد. آن مسابقات برای نخستین‌بار به میزبانی یک تیم آسیایی در چین برگزار شد؛ برای نخستین بار ۳۲ تیم در مسابقات شرکت داشتند و تیم ایران هم برای نخستین بار با مربی ایرانی (مهران شاهین‌طبع) در مسابقات شرکت کرد و در گروه C به مصاف اسپانیا، پورتوریکو و تونس رفت.

شکست نتیجه هر ۳ دیدار مقدماتی ملی‌پوشان ایران در جام‌جهانی پیشین بود اما در ادامه آنها در گروه بازنده‌ها و برای تعیین رده‌های هفدهم تا سی‌ودوم، پیروز رقابت با آنگولا و فیلیپین شدند و اینگونه هم در رده بیست‌وسوم ایستادند و هم به عنوان بهترین تیم آسیایی صاحب سهمیه المپیک توکیو شدند، هر چند شکست چین برابر نیجریه و تفاضل گل بهتر ایران نسبت به این رقیب آسیایی در این مهم بی‌تاثیر نبود.

تیم ملی بسکتبال ایران با این پیشینه وارد جام‌جهانی ۲۰۲۳ شد آن هم با جذب یک مربی ترکیه‌ای و تدارکات بهتر نسبت به همیشه که با اردوهای برون‌مرزی و دیدارهای تدارکاتی همراه بود. با این حال نه تنها موفقیت‌های قابل استناد دیگر ادوار جام‌جهانی برای ایران تکرار نشد بلکه بی‌حال‌ترین و بی‌قدرت‌ترین چهره از بسکتبال ایران هم به تصویر کشیده شد.

این حضور با شکست برابر برزیل، ساحل‌عاج و اسپانیا در مرحله مقدماتی همراه بود. تیم‌ ملی ایران در حالی نتیجه رقابت با برزیل را ۱۰۰ به ۵۹ واگذار کرد که در ۳ دوره پیشین جام‌جهانی شکستی به این سنگینی متحمل نشده بود، حتی در رقابت با همین تیم برزیل یا اسپانیایی که در نهایت قهرمان جام ۲۰۱۹ شد. ساحل‌عاج هم حریفی بود که روی برتری مقابل آن در گروه G حساب زیادی شده بود اما ایران از پس این تیم که در رنکینگ جهانی ۲۰ پله پایین‌تر قرار دارد هم برنیامد. همین شکست بود که شانس کسب سهمیه المپیک به عنوان بهترین تیم آسیایی از جام‌جهانی را به طور کامل سوزاند چون ژاپنی‌ها به این عنوان نزدیک شده بودند.

بعد از شکست برابر فرانسه در مرحله رده‌بندی تیم‌های هفدهم تا سی‌ودوم، دیدار با لبنان فرصتی بود تا بسکتبال ایران هم صاحب برد در جام نوزدهم شود و هم امید حضور در رقابت‌های بین قاره‌ای برای کسب سهمیه المپیک را برای خود زنده نگه دارد اما با واگذاری نتیجه این دیدار، حرفی برای گفتن باقی نگذاشت. به این ترتیب تیم‌ ملی بسکتبال ایران بدون برد و با ۵ شکست و کسب جایگاه سی‌ویکم در میان ۳۲ تیم شرکت‌کننده در نوزدهمین دوره جام جهانی، به کار خود در این جام پایان داد. این در حالی است که تیم‌ ملی ایران نسبت به همیشه تدارک بهتری داشت و قاعدتا برای این تدارکات هزینه‌های زیادی هم صرف شده بود. البته این جام محل ظهور و خودنمایی بازیکنان جوانی مانند محمد امینی و نوید آقاجان‌پور شد اما آنچه در تاریخ بسکتبال ایران و جام‌های جهانی ثبت شده، حضور سرگردان تیم ایران بود و عملکردی که درخور شأن نبود.