گروه بینالملل: در پی کودتای ماه قبل در نیجر، اکنون شورای نظامی برخاسته از کودتا در این کشور با حمایت مردم قصد دارد نیروهای فرانسوی و آمریکایی ساکن نیجر را اخراج کند که با واکنش و تکاپوی پاریس و واشنگتن همراه بوده است. 5 هفته پس از برکناری رئیسجمهور «محمد بازوم» توسط ارتش، معترضان در مقابل یک پایگاه فرانسوی در نیجر برای خروج نیروهای فرانسه چادر برپا کردند.
خبرگزاری رویترز نوشت: صدها معترض در 6 روز گذشته مقابل یک پایگاه نظامی فرانسه در نیامی، پایتخت نیجر، چادرهایی برپا کردهاند و خواستار خروج نیروهای فرانسوی هستند، این آخرین نشانه از افزایش خصومت با فرانسه در بین حامیان کودتای نظامی است که ماه ژوئیه رخ داد.
این تظاهرات روز شنبه، حدود 5 هفته پس از برکناری محمد بازوم و به دست گرفتن قدرت توسط ارتش در یک کودتا که توسط بسیاری در داخل نیجر جشن گرفته شد، آغاز شد. روابط نیجر و فرانسه، استعمارگر سابق، از زمانی که پاریس حکومت نظامی را نامشروع توصیف کرد بدتر شد و احساسات ضد فرانسوی را برانگیخت.
فراخوانها برای اخراج ۱۵۰۰ سرباز فرانسوی مستقر در نیجر که به بهانه کارزار گسترده علیه شبهنظامیان بنیادگرا در منطقه ساحل حضور دارند، انجام شد. فرانسه تاکنون حاضر به خارج کردن نیروهایش نشده است. از زمانی که شورای نظامی قدرت را به دست گرفت، راهپیماییها در حمایت از شورای نظامی تکرار شده است اما تعداد شرکتکنندگان در تظاهرات مقابل پایگاه نظامی در حال افزایش است و هنوز نشانهای از متفرق شدن آنها دیده نمیشود.
معترضان نماز جمعه را مقابل پایگاه نظامی فرانسه برگزار کردند. در این میان ممکن است تعداد نیروهای آمریکایی در نیجر طی هفتههای آتی از ۱۲۰۰ نفر به رقمی بین ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ نفر برسد. یک مقام آمریکایی که خواست نامش فاش نشود عنوان کرد آمریکا به دنبال کاهش نیروهای خود در نیامی است اما میخواهد توانایی به انجام رساندن «عملیاتهای ضدتروریسم» را حفظ کند.
برخی مقامهای آمریکایی نیز پنجشنبه گذشته به خبرگزاری رویترز گفتند پنتاگون موقعیت برخی نیروها و تجهیزاتش در نیجر را تغییر خواهد داد و تعداد کمی از کارکنان غیرضروریاش را از روی احتیاط از این کشور خارج خواهد کرد. مقامهای آمریکایی که خواستند نامشان فاش نشود، نگفتند چه تعداد از کارکنان آمریکایی از نیجر خارج میشود و چند نفر از نیروهای این کشور از پایگاه هوایی ۱۰۱ در نیامی به پایگاه هوایی ۲۰۱ در اغادیز خواهند رفت.
همچنین یک منبع آمریکایی در این باره به الجزیره گفت: هدف از نقل و انتقال نیروهایمان در نیجر حفاظت از آنها و داشتن توانایی مقابله با تهدیدهاست. علی محمدالامین الزین، نخستوزیر تعیین شده از سوی شورای نظامی نیجر گفت: ما در حال انجام مذاکراتی برای عقبنشینی سریع نیروهای فرانسه هستیم. امیدواریم بتوانیم همکاری با فرانسه را حفظ کنیم و ظرف چند روز آینده به توافقی با سازمان کشورهای غرب آفریقا (اکواس) برسیم. نیروهای فرانسوی به صورت غیرقانونی در نیجر هستند. ما توافقهای نظامی با پاریس را لغو کردهایم. مذاکرات کنونی باید منجر به عقبنشینی بسیار فوری این نیروها شود.
وی گفت: آنچه برای ما مهم است این است که همکاری را با کشوری حفظ کنیم که اشتراکات زیادی با آن داریم. ما تماسهایمان را با اکواس قطع نکردهایم. الزین آگوست گذشته اعلام کرد کشورش از مذاکره استقبال میکند اما قادر است تحریمهای اکواس را پشت سر بگذارد. پیشتر اکواس تحریمهایی را بر نیجر اعمال کرد که شامل توقف تمام معاملات تجاری و مالی میان نیجر و تمام کشورهای عضو اکواس و بلوکه کردن داراییهای این کشور در بانکهای مرکزی کشورهای عضو اکواس است. از سوی دیگر آفریقا صحنه رویارویی شرق و غرب شده است. روسیه و چین رابطه بسیار خوبی با سران جدید چند کشور آفریقایی که کودتا در آنها انجام شده دارند و فرانسه و آمریکا رابطه مناسبی با آنها ندارند. جیانگ فنگ، سفیر چین در نیجر روز شنبه با ژنرال سالیفو مودی که از سوی شورای نظامی نیجر به سمت وزیر دفاع منصوب شده دیدار کرد و انتصاب او را به این سمت مهم تبریک گفت و همچنین بر حمایت پکن از این کشور آفریقایی تاکید کرد.
بر اساس گزارش خبرگزاری دولتی نیجر، ژنرال سانی عیسی کاشه، دبیرکل وزارت دفاع نیجر و حمدو جیبو بارته، رئیس بخش روابط خارجی این وزارتخانه نیز در این مذاکرات شرکت کردند. خبرگزاری دولتی نیجر این موضوع را که چین و نیجر همکاری نزدیکی با یکدیگر در بخش دفاعی و نظامی از جمله در حوزه آموزش نظامی به پرسنل و تامین و تحویل تجهیزات نظامی دارند، برجسته کرد. از سویی مقامهای نیجر در شکایتی که روز جمعه ثبت کردند، گفتند کارت و ویزای دیپلماتیک سفیر فرانسه را به این دلیل که به عنوان عنصر نامطلوب اعلام شده و خاک نیجر را در مهلتی ۴۸ ساعته ترک نکرده، لغو کردهاند. به این ترتیب به موجب حکم این دادگاه، تداوم حضور سفیر فرانسه در نیجر غیرقانونی است. فرانسه از سال ۲۰۱۴ یکسری راهبردهایی در شمال آفریقا دنبال کرده که امروز پس از گذشت ۹ سال به پایان رسیده است. این کشور هنوز راهبرد جدیدی برای ماندن در آفریقا تدوین نکرده ولی با توجه به اینکه برخی از این کودتاها با اراده فرانسه بوده، معلوم است قصد دارد چهرههای حکومتی را تعویض و اشخاص مرتبط با خود را جایگزین کند.