گروه سیاست‌ خارجی: جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به اقدامات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ارائه گزارشی متناقض و همچنین بیانیه اخیر 3 کشور اروپایی به همراه آمریکا علیه ایران، تصمیم گرفت مجوز اقامت 8 بازرس آژانس را با تابعیت اروپایی لغو کند. 

ایران از چند روز قبل از آغاز جلسه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به طرف‌های غربی پیامی ارسال کرده بود که اگر اقدامی علیه تهران شود حتما پاسخ درخوری داده خواهد شد. این موضوع در دولت سیزدهم بشدت پیگیری می‌شود که ایران اقدامات متقابل را انجام خواهد داد و سیاست سازشکارانه دولت قبل برای پاسخ نگفتن به طرف غربی جایی در سیاست خارجی دولت رئیسی نخواهد داشت. در همین چارچوب قانون راهبردی مجلس برای مسائل هسته‌ای به دقت اجرا شد و سیاست «چشم در مقابل چشم» انتخاب شد؛ سیاستی که در دولت قبل توسط حسن روحانی و محمدجواد ظریف اصلا دنبال نمی‌شد و خوشبینانه به دنبال کانال‌هایی مانند SPV و اینستکس با اروپا بودند که هیچ‌کدام موفقیت‌آمیز نبود و اروپا هر بار زیر بار این موضوع نمی‌رفت.

بر این اساس در ادامه اقدامات متقابل ایران، روز گذشته اعلام شد تهران 8 بازرس آژانس را ممنوع‌الورود کرده است. در همین ارتباط خبرنگار سیاست خارجی «وطن امروز» کسب اطلاع کرده این بازرسان تابعیت‌های آلمانی و فرانسوی دارند و ایران در اقدامی متقابل علیه بیانیه تروئیکای اروپایی این کار را انجام داد. پس از آن بود که «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی شنبه ۲۵ شهریور در بیانیه‌ای اعلام کرد ایران فعالیت چند بازرس باتجربه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را لغو کرده است. گروسی اعلام کرد: «این بازرسان از جمله با تجربه‌ترین کارشناسان آژانس با دانش منحصر به فرد در فناوری غنی‌سازی هستند. آنها فعالیت‌های راستی‌آزمایی ضروری در تاسیسات غنی‌سازی ایران را که تحت پادمان‌های آژانس هستند، انجام داده‌اند و با تصمیم امروز ایران، به صورت موثر یک‌سوم از باتجربه‌ترین گروه بازرسان آژانس که برای ایران تعیین شده‌اند، حذف شدند». «پیتر استانو» سخنگوی سیاست خارجی اتحادیه اروپایی «ایران را به بازنگری بدون تاخیر در تصمیمش درباره لغو انتصاب بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی» فراخواند. اتحادیه اروپایی تاکید کرد نسبت به گزارش روز شنبه مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره تصمیم ایران در لغو انتصاب بازرسان متخصص آژانس برای نظارت بر برنامه هسته‌ای این کشور بسیار نگران است. این اتحادیه همچنین خاطرنشان کرد: مساله‌ای که به ‌طور ویژه نگران‌کننده است، تاثیر مستقیم و شدید این تصمیم بر قدرت آژانس در انجام فعالیت‌های راستی‌آزمایی است که نظارت بر برجام را نیز شامل می‌شود.

پیش‌تر سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در واکنش به بیانیه رافائل گروسی درباره اقدام تهران در لغو انتصاب چند بازرس آژانس گفته بود: اقدام ایران بر اساس حقوق حاکمیتی مصرح در ماده ۹ موافقتنامه جامع پادمان بین ایران و آژانس (INFCIRC214) بوده و جمهوری اسلامی ایران انتظار دارد کشورهای غربی از سیاست سوءاستفاده از سازمان‌های بین‌المللی از جمله آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خودداری کنند.

کنعانی گفت: البته جمهوری اسلامی ایران با تأکید بر ضرورت بی‌طرفی آژانس، به همکاری‌های مثبت خود در چارچوب توافقات انجام‌شده، ادامه خواهد داد. 

ایران در جریان آخرین قطعنامه نشست شورای حکام که آبان سال ۱۴۰۱ منتشر شد، رسما اعلام کرد در پاسخ به این اقدام ضدایرانی، غنی‌سازی ۶۰ درصد را برای نخستین‌بار در سایت راهبردی فردو آغاز کرده است. تعویض ماشین‌های سانتریفیوژ نسل اول با ماشین‌های پیشرفته، آغاز تجهیز سالنی جدید و اقدامات فنی و مهم دیگر از جمله واکنش‌هایی بود که نگرانی طرف غربی از تبعات تصمیم خود را به وجود آورد. از همین رو برای کشورهای اروپایی و آمریکا محرز شد ادامه این رویه مخرب در صدور قطعنامه ضدایرانی و تصاعد تنش با تهران می‌تواند پاسخ قاطعانه دیگری را در پی داشته باشد.