امیرحسین بنی‌عقبی: سرور عدل‌پیشگان عالم حضرت امام علی بن ابیطالب در بخشی از عهدنامه مالک اشتر خطاب به مالک اشتر از ضرورت هم‌نشینی و دیدارهای بی‌واسطه و چهره به چهره با مردم سخن می‌گویند که این توصیه‌ها برای مسؤولان جامعه اسلامی بسیار ضروری است. حضرت مى‌فرمایند: «براى کسانى که به تو نیاز دارند وقتى مقرر کن که شخصاً و چهره به چهره به نیاز آنها رسیدگى کنى و مجلسى عمومى و همگانى براى آنها تشکیل ده (و در آنجا بنشین و مشکلات آنها را حل کن)»؛ (وَاجْعَلْ لِذَوِی الْحَاجَاتِ مِنْکَ قِسْماً تُفَرِّغُ لَهُمْ فِیهِ شَخْصَکَ، وَتَجْلِسُ لَهُمْ مَجْلِساً عَامّاً).

امام علیه‌السلام به دنبال این سخن مى‌فرمایند: 2 نکته دیگر را نیز فراموش نکن: نخست اینکه «در آن مجلس براى خدایى که تو را آفریده است تواضع کن»؛  (فَتَتَوَاضَعُ فِیهِ لِلَّهِ الَّذِی خَلَقَکَ).

روشن است اگر زمامدار تواضع نکند و با ابهت و کبر و غرور در بالاى مجلس بنشیند، ضعیفان و نیازمندان جرأت نمى‌کنند با صراحت مشکل خود را مطرح کنند.

دیگر اینکه «لشکریان و معاونانت اعم از پاسداران و نیروى انتظامى را از آنها دور ساز تا هر کس بخواهد بتواند با صراحت و بدون ترس و لکنت زبان، سخن خود را با تو بگوید»؛ (وَتُقْعِدُ عَنْهُمْ جُنْدَکَ وَأَعْوَانَکَ مِنْ أَحْرَاسِکَ وَشُرَطِکَ، حَتَّى یُکَلِّمَکَ مُتَکَلِّمُهُمْ غَیْرَ مُتَتَعْتِع).

بدیهى است اگر مأموران با لباس‌هاى رسمى اطراف مجلس را گرفته باشند چنان رعب و وحشتى به افراد دست مى‌دهد که توان بیان حاجت خود را پیدا نمى‌کنند. ممکن است گفته شود حضور زمامدار بدون اعوان و انصار و پاسدار در چنین مجلسى خطرناک است ولى اولا، زمامداران عادل و مردمى، هنگامى که میان مردم مى‌آیند خود مردم محافظ و پاسدار آنها هستند. ثانیا، ممکن است عده‌اى با لباس‌هاى عادى و معمولى لابه لاى جمعیت باشند تا اگر شخصى شرور قصد سوئى داشته باشد بتوانند جلوى او را بگیرند.

آنگاه امام علیه‌السلام براى این دستور مهم و اجتماعى دلیل روشنى از کلام پیامبر اکرم صلى‌الله علیه وآله نقل مى‌کنند و مى‌فرمایند: «من بارها از رسول خدا ـ که درود خدا بر ایشان و خاندان پاکش باد ـ این سخن را شنیدم که مى‌فرمود: «امتى که در آن حق ضعیف از زورمند با صراحت گرفته نشود هرگز روى قداست و پاکى را نخواهد دید

(و آرامش از آنها رخت بر‌مى‌بندد)»؛ (فَإِنِّی سَمِعْتُ رَسُولَ‌الله صلى‌الله علیه وآله وسلم یَقُولُ فِی غَیْرِ مَوْطِن: لَنْ تُقَدَّسَ أُمَّهٌ لاَ یُؤْخَذُ لِلضَّعِیفِ فِیهَا حَقُّهُ مِنَ الْقَوِیِّ غَیْرَ مُتَتَعْتِع).

حضرت با نقل سخن گرانقدر حضرت رسول ملاک قداست یک جامعه را در این می‌دانند که طبقه مستضعف و مظلوم بتواند بدون هیچ مشکلی حق خود را از طبقه سرمایه‌دار ظالم بگیرد.