گروه سیاسی: آغاز پاییز 1402 را باید پایانی بر یکی از بزرگ‌ترین توهمات براندازان جمهوری اسلامی ایران دانست؛ توهم پرهزینه‌ای که پاییز سال گذشته را به یکی از نقاط دشوار و در عین حال عبرت‌آموز تاریخ معاصر تبدیل کرد. ساماندهی بی‌سابقه یک آشوب خیابانی بزرگ که با قصد آغاز یک جنگ داخلی تنظیم شده بود، بسیار زودتر از تصورات کودکانه ضدانقلاب خارج‌نشین تبدیل به یک برگ سوخته از کتاب آرزوهای بدخواهان ایران شد. ماه‌ها تمرکز تبلیغاتی برای روشن نگه داشتن آتش اغتشاش و ناامنی و ده‌ها فراخوان و کمپین مجازی برای شلوغ کردن خیابان‌های تهران سرانجامی جز شکست و بی‌آبرویی برای مهندسان خود نداشت. این رسوایی البته محدود به خیابان‌های ایران نماند تا براندازان خارج‌نشین در سامان دادن یک تجمع واحد در خارج از کشور نیز ناکام بمانند. با این حال مجموعه حوادث سال گذشته که به رسوایی ضدانقلاب در سالگرد اغتشاشات ختم شد را از جهات مختلف می‌توان به عنوان یک سوژه سیاسی و اجتماعی مورد بحث و ارزیابی قرار داد. سوژه‌ای که یک‌سوی آن را تنظیم‌کنندگان اصلی ناامنی‌ها یعنی دولت‌های خارجی و جریانات ضدانقلاب تشکیل می‌دادند و سوی دیگر آن مردم ایران و نظام جمهوری اسلامی قرار داشتند. به بیان ساده‌تر از خواب آتش زدن ایران در پاییز سال گذشته تا خواب زمستانی امسال در سالگرد اغتشاشات باید به دنبال شناسایی و فهم یک تک و پاتک حساب‌شده بود؛ تکی که دولت‌های غربی با یک جنگ ترکیبی به موجودیت ایران زدند و پاتکی که متقابلا با تدبیر نظام دریافت کردند. هدف اصلی دولت‌های غربی وارد کردن یک ضربه اساسی به ایران با نیت وارد کردن کشور به یک موقعیت بی‌ثبات داخلی و خارجی بود؛ موقعیتی که هم ایران را ضعیف می‌کرد و  هم این امکان را به آنها می‌داد تا ایران را وادار به پذیرش خواسته‌های خود کنند. پاتک متقابل اما با نیت حفظ ثبات سیاسی و اجتماعی ایران و حفظ بنیادهای قدرت‌آفرین کشور بود. عمده حوادث و تغییرات را در کشاکش این تک و پاتک می‌توان فهم کرد. حوادث تلخی که بر ایران و ایرانیان گذشت به رغم خسارت‌های غیرقابل انکارش، آغاز یک فصل جدید در تاریخ کشور به حساب می‌آید؛ فصلی که نیروهای ضدانقلاب را به تاریخی‌ترین رسوایی رساند و از جماعتی که سرمایه‌گذاری زیادی روی‌شان صورت گرفته بود چیزی جز یک برگ سوخته مشمئزکننده باقی نگذاشت.

به گزارش «وطن امروز»، واپسین روزهای تابستان 1401 و در گرمای شهریور موج جدیدی از آشوب‌های خیابانی به بهانه درگذشت مهسا امینی آغاز شد؛ موجی که هرچند در فرم مخرب خود وامدار و مشابه آشوب‌های پیشین بود اما تفاوت‌های محسوسی نیز داشت. به‌گونه‌ای که پس از آغاز فاز مسلحانه سازمان منافقین در 30 خرداد60، کمتر بحران سیاسی و امنیتی‌ای را می‌شد پیدا کرد که تا این سطح چشم‌انداز خونینی داشته باشد اما این چشم‌انداز نه در خلأ شکل گرفته بود و نه قرار بود به شکل مستقیم به مردم عرضه شود.

* تله تجزیه‌طلبی در نقاب شورش زنانه

بافت تبلیغاتی در آشوب‌های خیابانی حول شعار قدیمی یکی از احزاب تجزیه‌طلب یعنی «زن، زندگی، آزادی» شکل گرفته بود؛ بافتی که البته تنها روی مساله جنسیت یا اصطلاحا شورش زنانه بند نبود و 2 متغیر دیگر یعنی قومیت و مذهب نیز به شکل عیانی در آن حضور داشت.

به عبارت دیگر در نقشه میدانی آشوب‌ها 3 حاشیه در برابر متن تعریف شده بود که تلاش می‌شد بر مبنای آنها موتور سوخت اغتشاشات تامین شود، نماد و معنا شکل بگیرد و بدنه را با خود همراه سازد. نخستین مورد «زن» بود. درگذشت یک دختر جوان این فرصت را به براندازان داده بود تا سوژه «زن» را به‌عنوان نقطه کانونی اقدامات‌شان به میدان آورند. این سوژه از چند جهت برای آنها واجد فرصت بود:

1- زنان نیمی از جامعه را تشکیل می‌دهند. دست گذاشتن روی سوژه‌ای که چنین گستره‌ای را شامل شود در هیچ پوشش دیگری امکان‌پذیر نیست.

2- به میدان آوردن زنان ناخودآگاه مردان را نیز با خود به همراه می‌آورد.

3- امکان جلب احساسات عمومی و توجهات خارجی را دارد.

4- دایره کنشگری شورش زنانه بشدت روزمره می‌شود.

5- قابلیت نمادسازی قوی دارد؛ آنچنان که فعل «بی‌حجابی» را به‌عنوان پروسه رفتاری زنان نشانه‌گذاری کردند.

در این فضا طبیعی بود حرکت به سمت بی‌حجابی در کشوری که حجاب جزء قوانین آن است با واکنش سختی مواجه می‌شود که مانع توقف درگیری‌ها خواهد شد.

دومین حاشیه‌ای که در برابر متن تعریف شد عنصر «قومیت» بود. تحریک اقوام برای به خیابان آمدن، تاکید بر اینکه ایران موجودیت چندملیتی(!) است که ملیت‌های غیرفارس را سرکوب می‌کند و نهایتا میدان دادن به گروه‌ها و چهره‌های تجزیه‌طلب برای تهدید انسجام و تمامیت سرزمینی ایران. این چالش اما یک مشکل بزرگ داشت و آن هم این بود که قومیت‌های ایرانی قرن‌های متمادی به مودت و برادری با یکدیگر رسیده‌اند. پس در این مورد بیشترین فعالیت به جریان‌های خارج از کشور سپرده شد. شبکه تلویزیونی اینترنشنال بیشترین تریبون ممکن را به سرکرده‌های گروه‌های تجزیه‌طلب داد تا با نرمالیزه کردن صورت مساله تجزیه سرزمینی ایران و ترمیم چهره گروه‌های تروریستی، آنها را به مرجع اقوام ایران تبدیل کند؛ تجمعات خارج از کشور نیز تبدیل به سیرک هزارپرچمی شد که در آن هر قومیتی با بلند کردن پرچم یک جریان تجزیه‌طلب به دنبال ضریب دادن به یک جریان تروریستی بود. این مساله تا جایی پیش رفت که حتی برخی مجریان شبکه‌های خارج از کشور را نیز به اعتراف وا‌داشت و پرده نهایی این نمایش را عَلَم کردن جریان‌های تجزیه‌طلب و هموار کردن مسیری دانستند که در آن تجزیه‌طلبی تبدیل به یک صورت مساله سیاسی شود. در این میان ائتلاف مضحکی که در آغاز سال نو میلادی با حضور چند چهره خارج از کشور رونمایی شد یک عضو آشنا داشت. عبدالله مهتدی، رهبر گروهک تروریست کومله با خاستگاه تجزیه‌طلبانه به‌عنوان یکی از رهبران آشوب‌های خیابانی معرفی شده بود که نمی‌توانست بیشتر از یک معنا داشته باشد.

سومین حاشیه‌ای که ضدانقلاب خارج‌نشین و دولت‌های خارجی روی آن تمرکز ویژه‌ای کرده بودند «مذهب» بود. حاشیه‌ای که از قضا می‌توانست با حاشیه «قومیت» همپوشانی پیدا کند. در این فضا اهل سنت به‌ عنوان اقلیت مذهبی مورد توجه ویژه‌ای قرار گرفت تا با عنوان قربانی تبعیض(!) تبدیل به بخشی از نیروی میدانی براندازان شود. در این فضا یکی از کمیک‌ترین بخش‌های پروژه عیان شد و عبدالحمید به‌ عنوان جدی‌ترین و شناخته‌شده‌ترین شخص حامی طالبان در ایران، در جایگاه لیدری شورشی قرار گرفت که مدعی دفاع از حقوق زنان بود!

حاصل جمع این 3 شکاف که البته هنوز نیز در دستور کار است به دنبال تعریف 3 حاشیه در معرض تبعیض بود: زنان، اقوام و اقلیت مذهبی؛ 3 بخشی که باید همدیگر را تقویت می‌کردند و آتش آشوب خیابانی را روشن نگه می‌داشتند. در بیش از 4 دهه‌ای که از پیروزی انقلاب اسلامی ایران می‌گذرد، گروهک‌ها و جریان‌های مختلف با دست گذاشتن روی هرکدام از این 3 مؤلفه به دنبال ایجاد بحران سیاسی و امنیتی بوده‌اند اما پاییز 1401 فصلی بود که هر 3 مؤلفه با حمایت از سوی یک شبکه تنظیم‌گر خارجی همدیگر را پوشش می‌دادند. به همین خاطر زنان که عمدتا سوژه طبقه متوسطی شناخته می‌شدند در کنار سوژه قومیت و مذهب که تجزیه‌طلبان و تکفیری‌ها به سمت‌شان می‌رفتند قرار گرفت تا به صورت شبکه‌ای گزاره تبعیض را برجسته کنند.