سرطان معده نخستین عامل مرگ ناشی از سرطان در کشور است. رئیس انجمن آندوسکوپی‌های گوارشی ایران درباره وضعیت پراکندگی سرطان‌های دستگاه گوارش در کشور گفت: در نوار شمالی کشور، سرطان معده و مری شیوع نسبتا بالاتری دارند و هرچه به سمت جنوب حرکت کنیم، شیوع سرطان روده بزرگ افزایش می‌یابد. در شیوع سرطان کبد نیز در تمام کشور روندی مشابه دیده می‌شود. کامران باقری‌لنکرانی در گفت‌وگو با ایسنا گفت: در جهان ۲۶ درصد سرطان‌ها مربوط به سرطان‌های گوارشی است ولی ۳۵ درصد مرگ ناشی از سرطان‌ها مربوط به سرطان‌های گوارشی و کبدی است و این نشان می‌دهد تاثیر این سرطان‌ها در امید به زندگی، بیش از شیوع آنهاست.

وی افزود: در کشور ما نیز آمارها حاکی از این است که کماکان سرطان معده نخستین عامل مرگ ناشی از سرطان در کشور است. شیوع سرطان معده به دلایلی از جمله رعایت بهداشت و کاهش عفونت «هلیکوباکتر پیلوری»  (نوعی باکتری است که می‌تواند باعث ایجاد عفونت در معده و اثنی‌عشر شود) کاهشی شده است اما نوع دیگری از سرطان معده که ارتباط خاصی با هلیکوباکتر ندارد و بیشتر با سبک زندگی غربی مانند مصرف فست‌فود، سیگار، الکل و افزایش چاقی مرتبط است، افزایش یافته و متاسفانه این نوع از سرطان هم سنین جوان‌تری را درگیر می‌کند.

وزیر اسبق بهداشت اظهار کرد: موضوع تلخی که گزارش می‌شود این است که خانم‌های جوان‌تر یعنی بین سن ۳۰ تا ۴۰ سال از قربانیان جدید این نوع از سرطان‌های وابسته به سبک زندگی هستند، به همین دلیل باید در این گروه نسبت به سوءهاضمه‌های پایدار، یعنی آنهایی که به درمان معمولی پاسخ نمی‌دهند یا در فردی اتفاق می‌افتاد که علائم هشداردهنده‌ای مانند کاهش وزن، کم‌خونی، احساس توده در بدن یا سابقه فامیلی دارند، حساس‌تر باشیم تا بتوانیم این گروه را هم پیگیری کنیم.

وی افزود: نخستین علت مرگ ناشی از سرطان در ایران سرطان معده، سومین علت سرطان کبد و هشتمین علت نیز سرطان روده بزرگ است.

لنکرانی با تاکید بر اینکه عوامل محیطی در این نوع از پراکندگی سرطان‌ها در کشور نقش دارد، گفت: در نوار شمالی کشور استفاده از مواد غذایی مقداری مانده‌تر مانند ماهی دودی یا شورها که احتمال آلودگی با قارچ دارند، بیشتر است و ممکن است اینها دلیل ابتلا به سرطان باشند. 

رئیس انجمن آندوسکوپی‌های گوارشی ایران  گفت: درباره سرطان معده، غربالگری خوبی نداریم و بیشتر اقدام ما بر اساس علائم بیمار و سابقه خانوادگی است. درباره سرطان روده بزرگ خوشبختانه غربالگری وجود دارد و این امر در برنامه‌های وزارت بهداشت قرار گرفته است که برای افراد بالاتر از ۴۵ سال، آزمایش خون نهفته در مدفوع توصیه می‌شود که این آزمایش اگر با روش‌های جدید گرفته شود هر ۲ سال یک بار و اگر با روش‌های قدیمی گرفته شود باید هر سال تکرار شود.

وی افزود: برخی سرطان‌ها در مرحله اول با آندوسکوپی درمان می‌شود؛ از طرفی برخی بیماری‌هایی که درمان آن در گذشته راهی جز جراحی نداشت نیز امروز با این شیوه درمان می‌شود. امروز می‌توان با امکانات موجود از روی شکل بافت روده، سرطان را تشخیص داد.