شیخ زکزاکی به عنوان رهبری مؤمن و انقلابی نقش بسزایی در گرایش مردم نیجریه به مذهب تشیع دارد. در حال حاضر این کشور بزرگترین کشور شیعهنشین قاره آفریقا به شمار میرود. از این رو شناخت خصوصیات رفتاری و منش ایشان برای پیمودن این طریقت لازم است.
1- مردمی بودن
شیخ ابراهیم زکزاکی با تأسی به اهل بیت(ع) همچون طبیبی دوار هفتهای 2 روز ارتباط مستقیم و حضوری با مردم داشت. مخاطبان ایشان را اغلب شیعیان و اهل تسنن و مسیحیان و حتی وهابیان تشکیل میدادند. ایشان از نزدیک، پای درددل آنها مینشست و درصدد حل مشکلاتشان برمیآمد. این امور محبوبیت خاصی برای ایشان در بین مردم ایجاد کرده بود تا جایی که صحبتهای ایشان در قلب مردم تأثیرگذار بود و حاضر بودند برای ایشان جان فدا کنند.
2- انقلابیگری
شیخ زکزاکی از اوان جوانی با داشتن روحیه جهادی و انقلابی، مخالف نظام حاکم نیجریه بود، چرا که اسلام و آموزههای قرآن در جامعه اجرا نمیشد و قوانین حاکم بر جامعه تابع قوانینی بود که استعمارگران وارد کرده بودند. مبنای علمی در دانشگاهها آموزههای غربی بود و با دغدغههای ایشان بیگانه بود.
از این رو ایشان در دانشگاه عضو انجمن دانشجویان مسلمان شد و با برگزار کردن همایش و سخنرانی و مناظره و کنفرانس در دانشگاههای مختلف و نیز مدارس و فرستادن همکاران به مدارس، درصدد بود اسلام حقیقی را نشان بدهد.
این روحیه با پیروزی انقلاب اسلامی دوچندان و بلکه تثبیت شد تا جایی که شیخ با روحیه خستگیناپذیرش توانست 25 میلیون نفر را شیعه و محب اهل بیت(ع) کند.
3- تولی به اهل بیت و تبری از دشمنان ایشان
شیخ، رهبر ایران را از نزدیک دیده بود و راهبردها و نظریات ایشان را که برخاسته از اسلام ناب و مکتب امام حسین(ع) بود، میدانست، بنابراین در عرصه تبلیغ با الگوگیری از حرکت انقلابی امام خمینی، سخنرانیهای افشاگرایانهای در خطبههای نماز جمعه درباره گروهی مزدور موسوم به بوکوحرام که در نیجریه علیه مسلمانان بویژه شیعیان فعالیت میکردند، ارائه داد. همچنین در روز قدس موضعگیری صریح و شدیداللحنی علیه رژیم صهیونیستی داشت که منجر به شهادت برخی شیعیان و فرزندانش شد.
4- شجاعت در فهم
شیخ زکزاکی با فهم درست مبانی دین و موضوعات منطبق بر آن به چنان اجتهاد و شجاعتی در فهم سیاسی دین رسیده بود که لازمه آن را فدا کردن مال، فرزند، آبرو و جان میدانست. او در این راه 6 فرزندش را تقدیم کرد و جان خود و همسرش در معرض صدمات فراوانی قرار گرفت؛ این گونه بود که نهال اسلام رشد کرد و بارور شد.
5- شیخ زکزاکی، محور وحدت
شیخ زکزاکی مانند امام خمینی(ره) با نگرشی فرامذهبی برای خنثی کردن توطئه دشمنان با ارسال دعوتنامه به مسیحیان و مسلمانان، هفته وحدت را در نیجریه بنا نهاد. نماز جماعت را در مساجد اهل سنت به جا آورد و در اغلب مراسمهای آنها شرکت میکرد. همچنین ایشان دانشجویان پزشکی را پس از فراغت از تحصیل، در مؤسسههای درمانی خیریه سازماندهی میکرد تا مردم فقیر با نگرشها و مذهبهای مختلف در این مؤسسهها رایگان درمان شوند. این مهم به دست نمیآمد مگر با الگوگیری از راهبردهای وحدتآفرین امام خمینی که با محوریت اسلام به مقابله با چنین اهداف شوم استکباری برخاست. یکی از اثرات وحدتآفرینی این بود که در هفته وحدت یک عالم اهل تسنن وسط نماز مغرب و عشا با دیدن نماز خواندن شیخ و صحبت با وی شیعه شد.