بانک مرکزی اعلام کرد با تنظیم سیاستهای پولی، کنترل رشد ترازنامه بانکها و اعمال سیاست تثبیت اقتصادی، سرعت رشد حجم پول در پایان مهر ۱۴۰۲ نسبت به پایان مهرماه سال گذشته به ۳۹ درصد کاهش یافت. بر اساس اعمال سیاستهای پولی و بانکی بانک مرکزی طی ماههای گذشته، رشد نقدینگی طی مسیر کاهشی از 39 درصد در سال 1400 به 26.9 درصد در شهریور 1402 رسید و سیالیت نقدینگی نیز با کاهش شدیدی مواجه شده است، به نحوی که رشد پول - به عنوان جزء سیال نقدینگی - از محدوده بالای 70 درصد در اغلب هفتههای اسفندماه 1401 طی روند نزولی به سطح 39 درصد در مهرماه امسال رسیده است.
بانک مرکزی بر اساس رسالت اصلی خود در زمینه کنترل تورم و ثبات قیمتها (که منافع آن به عموم مردم و تمام فعالان اقتصادی خواهد رسید) اقدام به تنظیم سیاستهای پولی، کنترل رشد ترازنامه بانکها و اعمال سیاستهای تثبیت اقتصادی به منظور کنترل انتظارات تورمی و تورم کرده است، چرا که تورمهای بالا و مزمن، اثرات مخرب بسیاری در اقتصاد دارد؛ کاهش قدرت خرید مردم، کاهش رفاه اجتماعی، عدم پیشبینیپذیری اقتصاد، خروج سرمایه و افزایش شکاف درآمدی را میتوان از پیامدهای آن برشمرد؛ از این رو مهار تورم و ثبات اقتصاد کلان از عوامل اصلی موثر بر افزایش رفاه و رشد اقتصادی به شمار میرود، لذا عمده بانکهای مرکزی دنیا موضوع کنترل تورم را به عنوان هدف اصلی سیاست پولی خود دنبال میکنند. پیگیری همزمان این سیاستها ضمن ایجاد آرامش و ثبات در بازارهای دارایی (مسکن، ارز، طلا و خودرو) منجر به کاهش رشد نقدینگی شده است؛ به نحوی که رشد متغیر مذکور طی مسیر کاهشی از 39 درصد در سال 1400 به 31.1 درصد در سال 1401 و به 26.9 درصد در شهریور 1402 رسیده است، همچنین سرعت رشد پول معیاری برای سنجش وضعیت انتظارات تورمی است به طوری که افزایش آن، نشاندهنده نگرانی جامعه از رشد قیمتها و تلاش برای تبدیل پول به داراییهای امن و مصون از تورم است. در مقابل اما کاهش سرعت رشد پول، نشاندهنده فروکش کردن انتظارات تورمی و بازگشت اعتماد و آرامش به جامعه نسبت به ثبات قیمتهاست.
* رشد اقتصادی در هر 4 فصل 1401 مثبت بود
وضعیت رشد اقتصادی کشور نشان میدهد اقتصاد ایران طی ۴ فصل 1401، همچنین فصل اول 1402، رشد مناسبی داشته است و تفسیر رکود اقتصادی در این دوره نمیتواند به واقعیت نزدیک باشد. وضعیت رشد اقتصادی در سال 1401 حاکی از رشد 4 درصدی (رشد بدون نفت 3.5 درصد) است و در فصل اول سال 1402 نیز رشد اقتصادی 6.2 درصد (رشد بدون نفت 5.2 درصد) بوده که موید وضعیت مناسب رشد اقتصادی است.