وزارت آموزش و پرورش در حالی برای رفع کمبود معلم در کشور با جذب 25 هزار نیروی تازه‌نفس و ادامه همکاری با معلمان بازنشسته دست به کار شده که طبق گزارش‌های موجود، ریشه این کاستی‌ها بی‌برنامگی مسؤولان دولتی دهه 90 به دلیل بی‌توجهی آنها در تراز کردن نیرو در وزارت آموزش و پرورش است به طوری که طی این مدت پذیرش در دانشگاه فرهنگیان به میزان مورد نیاز انجام نشد و ادامه چنین روندی باعث شد وزارت آموزش‌ و ‌پرورش طی 3-2 سال اخیر با خروج گسترده معلمان بازنشسته مواجه شود و جایگزین چندانی برای آنها نداشته باشد.

وزیر آموزش‌و‌پرورش به تشریح دلایل اصلی کمبود معلم در مدارس پرداخت و گفت: کمبود معلم به علت خروج معلم بیش از ورود آن به چرخه تعلیم و تربیت است و بر این اساس، نیازمند برنامه‌ریزی یک دهه‌ای و بیشتر است. رضامراد صحرایی با انتشار ویدئویی درباره علت کمبود معلم در یک ماه گذشته اظهار داشت: کمبود معلم یک‌دفعه ایجاد نشده است، ریشه این کمبود به ۳ بحث برمی‌گردد که نخستین آن دانشگاه فرهنگیان است. وی افزود: این دانشگاه با هدف اینکه به اندازه خروجی آموزش‌و‌پرورش از این دانشگاه ورودی دریافت کنیم و نیاز معلم آموزش‌و‌پرورش را رفع کند، تاسیس شد اما کسانی که اکنون ما را نقد می‌کنند، ظرفیت پذیرش ورودی این دانشگاه را به زیر ۴ هزار نفر کاهش دادند. صحرایی ادامه ‌داد: کم‌توجهی به دانشگاه فرهنگیان تا زمانی که رهبر معظم انقلاب به این دانشگاه آمدند و دانشگاه را نجات دادند، یک ناترازی ایجاد کرد که اکنون ۷۹ هزار معلم کم است اما اگر همان سالانه ۲۵ تا ۳۵ هزار «دانشجو معلم» می‌گرفتیم، اکنون ۲۰۰ تا ۲۵۰ هزار معلم از دانشگاه فرهنگیان داشتیم. وزیر آموزش‌و‌پرورش اضافه‌ کرد: نکته دوم هماهنگ شدن جذب و بازنشستگی معلم است، هر مقدار که از آموزش‌و‌پرورش خارج می‌شوند به همان اندازه هم باید وارد شوند. در ۳ سال از دولت گذشته جذب نیرو انجام نشد اما بازنشستگی فراوانی داشتیم. صحرایی یادآور شد: سیاست دولت گذشته بر این بود که مدرسه غیردولتی را تقویت کند، بنابراین اعتقادی به جذب نیرو نداشت، وزیر آموزش‌و‌پرورش دولت یازدهم اعلام کرد ۳۰۰ هزار معلم اضافه داریم، پس چرا اکنون از کمبود معلم آن یاد می‌کنند، دلیل این کمبود معلم خودتان بودید. وی با بیان اینکه نهایت کمبود معلم ۲۰ هزار نفر است، گفت: افزایش جمعیت دانش‌آموزی موضوع دیگری است که باعث کمبود معلم در کشور شده است؛ جمعیت دانش‌آموزی کشور از سال ۹۴ تاکنون ۳ میلیون نفر افزایش یافته است، افزایش جمعیت هم یک‌باره شکل نگرفته، بنابراین از آن سال تاکنون می‌توانستند معلم اضافه کنند. وی اضافه کرد: رئیس منابع انسانی وزارت آموزش‌و‌پرورش سال ۹۷ اعلام کرد کمبود معلم شدید داریم و همان فرد در تاریخ ۲۰ اردیبهشت ۱۴۰۰ خبر از کمبود ۲۰۰ هزار نفری معلم در مهر ۱۴۰۰ داد که موضوع کرونا هم اضافه شده بود. وزیر آموزش‌و‌پرورش ادامه داد: در این ۲ سال به اندازه‌ ۸ سال دولت گذشته نیرو جذب کرده‌ایم، دانشگاه فرهنگیان امسال ۳۰ هزار ظرفیت نیرو داشته است و به دنبال این هستیم که به ۴۵ هزار دانشجو برسد.

صحرایی یادآور شد: در این دولت بر آن هستیم تا درباره این موضوعات صحبت نکنیم و کارها را انجام دهیم، چرا که سیاست ما عمل کردن بود، امروز هم مجبور شدیم این ویدئو را ارسال کنیم، چرا که برخی دوستان که عامل این وضع هستند، کتمان حقیقت می‌کنند و وظیفه ما عنوان حقیقت است، اگر چه مردم بصیر و به موضوعات آگاه هستند.

* تلاش دولت جبران کم‌توجهی‌ها به مدارس دولتی است

وی افزود: دولت سیزدهم تلاش می‌کند همه کسری ناشی از کم‌توجهی به مدارس دولتی و دانشگاه فرهنگیان در دولت گذشته را جبران کند، از مدیران دولت پیشین می‌خواهیم غیرواقعی صحبت نکنند تا تمرکز ما بر رفع این کمبودها باشد، سیاست شما در دولت گذشته مخالف سند تحول بنیادین بوده است اما اکنون بگذارید کارمان را انجام دهیم، مجلس و دولت هم کمک می‌کنند تا آموزش‌و‌پرورش بلند شود. صحرایی با بیان اینکه آموزش‌و‌پرورش سیاسی نیست، گفت: این وزارتخانه گوهر دولت است، بگذارید آموزش‌و‌پرورش رشد کند، در برنامه هفتم عنوان شده که ظرفیت پذیرش دانشگاه فرهنگیان تا ۴۵ هزار نفر برسد، یعنی می‌خواهیم سیاست تاسیس دانشگاه را اجرا کنیم، همچنین با دانشگاه‌های دیگر هم مشارکت می‌کنیم، امسال برای نخستین بار اخذ ۲ مدرکی را راه‌اندازی کردیم، ۲ هزار نفر از دانشگاه‌های دیگر را هم داشتیم که سال دیگر بیشتر هم می‌شوند. وی افزود: برنامه امسال خوب پیش رفت، یک اتفاق دیگر هم افتاد که تعداد درخواست‌های بازنشستگی بیش از پیش بود که به هرحال همکاران ما ۲ سال پس از اعمال رتبه‌بندی تصمیم به بازنشستگی گرفتند و بلافاصله سعی کردیم جبران کنیم و یک ماه هم نتایج آزمون تاخیر داشت اما نیروی باکیفیت گرفتیم. بهترین معلمانی که در ۲ دهه اخیر جذب شدند همه از همین آزمون استخدامی هستند. وزیر آموزش‌و‌پرورش ادامه داد: میانگین معدل فوق‌لیسانس‌هایی که امسال در آزمون استخدامی جذب شده‌اند بالای 17.20 است. بیش از ۴۰ درصد از دانشگاه‌های معتبر آمده‌اند و بیش از هزار و ۲۰۰ نفر آنها کارت مربیگری قرآن را دارند، بیش از ۸ هزار نفر سابقه کار در امور تربیتی و ۴ تا ۵ هزار نفر آنها نیز سابقه ۲ تا ۱۰ سال آموزش در مدارس را دارند.

همچنین عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در گفت‌وگو با «وطن امروز» گفت: متاسفانه در دولت روحانی توجه چندانی به جذب نیرو بر اساس خروجی‌ها نشد و این موضوع هر ساله نیاز انباشته به معلم را در آموزش و پرورش مضاعف‌تر ‌کرد. مهرداد ویس‌کرمی با بیان اینکه مشکل دیگر علاوه بر کاهش میزان جذب نیرو در دانشگاه فرهنگیان، عدم تناسب رشته‌های جذب شده مورد نیاز آموزش و پرورش است افزود: سال گذشته 60 درصد رشته‌ها با نیازهای آموزش ‌و ‌پرورش همخوانی نداشت و این موضوع باعث شد خیلی از کلاس‌ها با کمبود معلم در آن رشته مواجه شوند. وی افزود: ناترازی‌ها در جذب و خروج باعث کمبود معلم شده است. وی با بیان اینکه پراکندگی جغرافیایی و کم و زیاد بودن آمار دانش‌آموزان در مناطق نیز برای تامین نیرو دردسرساز شده است، افزود:  اکنون تعداد زیادی از معلمان در مدارسی مشغول تدریس هستند که دانش‌آموزان در این  مناطق یک یا چند نفر یا کمتر از 10 نفر هستند، از طرفی در تهران و کلانشهر‌ها به دلیل کثرت دانش‌آموز با کمبود معلم روبه‌رو هستیم؛ در چنین شرایطی باید فکری اساسی در این زمینه شود.