«وطن امروز» گزارش میدهد؛ اقدام بیسابقه درتاریخ آمریکا؛ دیپلماتها و کارکنان وزارت خارجه آمریکا در اعتراض به حمایت دولت بایدن از جنایات رژیم صهیونیستی در غزه، از سمتهای خود کنارهگیری کردند
گروه بینالملل: سیاست خارجی آمریکا در حال سپری کردن سختترین روزهای تاریخ دیپلماسی ایالات متحده است و توفان الاقصی، دولت بایدن را در گرداب خود فرو برده است. بحران غزه و جنایات جنونآمیز ارتش رژیم صهیونیستی در نسلکشی سیستماتیک فلسطینیها، به طور کلی منابع قدرت و سیاست خارجی دولت بایدن را تحلیل برده است.
ماشین کشتار رژیم صهیونیستی به حدی تمام مرزهای توحش و جنایت را جابهجا کرده که تیم سیاست خارجی دولت دموکرات آمریکا را از ارائه هرگونه دفاعی از اسرائیل عاجز کرده و توسل دولت بایدن به استدلالها و هنجارهای سابق در ساخت پوششی برای توجیه اخلاقی جنایات جنگی رژیم صهیونیستی دیگر کارآیی نداشته و بیشتر کاخ سفید را در منجلاب فرو برده است.
امروز تصاویری که از ایالاتمتحده آمریکا مخابره میشود، فقط حجم حداکثری نفرت از اسرائیل را به نمایش میگذارد؛ تظاهرات گسترده ضد اسرائیلی در اکثر ایالتهای این کشور، اشغال کنگره توسط یهودیهای ضد جنگ در کاپیتال هیل و نمایش دستهای خونینی که در جلسه استماع کنگره، سخنرانی آنتونی بلینکن، وزیر خارجه دولت بایدن را کاملا به حاشیه برد، در کشوری که وطن دوم اسرائیلیها محسوب میشود، برای سیاست خارجی آمریکا که اصل بنیادین و غیرقابل تغییرش بر حمایت همهجانبه از اسرائیل استوار است، بهمثابه یک زلزله سیاسی و دیپلماتیک میماند.
سیاست خارجی دولت بایدن حالا مجبور است در چند جبهه دشوار مبارزه کند؛ در خارج از خانه، رژیم صهیونیستی بار دیگر پای دولت بایدن را به باتلاق خاورمیانه باز کرده است و اینبار واشنگتن با محدودیتهای ساختاری و هنجاری در اعطای مجوز به اسرائیل برای پیشروی جنگی روبهرو است و در داخل خانه هم تیم بایدن توان اقناع افکار عمومی و حتی دیپلماتهای دپارتمان وزارت خارجه را هم از دست داده است.
فارن پالیسی در گزارش اخیر خود از شکاف گسترده در دستگاه دیپلماسی آمریکا درباره جنگ غزه پردهبرداری کرده است؛ گزارشی که نشان میدهد دولت با موج فزایندهای از انتقادات و استعفای کارکنان وزارت خارجه روبهرو است. در این گزارش آمده است آنتونی بلینکن، وزیر خارجه ایالات متحده، پس از یک تور ماراتنگونه در خاورمیانه برای رسیدگی به بحران گسترده منطقهای ناشی از جنگ اسرائیل و حماس، وقت خود را برای ارسال یک پیام طولانی به هیات دیپلماتیک ایالاتمتحده اختصاص داد.
وی در پیام 20 اکتبرش درباره اینکه بحران کنونی چقدر برای کارمندان وزارت خارجه «چالشانگیز» بود نوشت و درخواستهای خود و جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا برای احترام به «حاکمیت قانون و استانداردهای بینالمللی بشردوستانه» را تکرار کرد. وی در این پیام خطاب به اعضای هیات دیپلماتیک که نسخهای از آن در اختیار فارن پالیسی قرار گرفته است، نوشت: «ما همچنین فضای بحث و مخالفت را که سیاستها و نهادهای ما را بهتر میکند، باید حفظ و گسترش دهیم». این رسانه آمریکایی مینویسد: هنگامی که بلینکن بین پایتختهای خاورمیانه رفت و آمد میکرد، توفان فزایندهای از نارضایتی در بدنه دیپلماتیک در خانه در حال شکلگیری بود؛ جایی که بسیاری از دیپلماتهای آمریکایی از آنچه آنها چک سفید امضای واشنگتن به اسرائیل در انجام عملیات نظامی گسترده در غزه با هزینه انسانی هنگفت برای غیرنظامیان فلسطینی محاصره شده میدانند، خشمگین، شوکه و مأیوس شده بودند. این خشم به دلیل مخالفت با رویکرد اولیه بایدن در جنگ، میان صفوف مقامات امنیت ملی ایالاتمتحده پدیدار شد و مقامات ارشد دولت بایدن را هم در خارج و هم در داخل در حالت تدافعی قرار داد.
اعتراضات فزاینده در وزارت خارجه، شورای امنیت ملی و سایر نهادهای آمریکایی - که در بیش از 12 مصاحبه مقامات فعلی و سابق با فارن پالیسی بیان شده - با واکنش شدید علیه سیاستهای بایدن و حتی فراتر از واشنگتن، در میان دموکراتهای مترقی و رایدهندگان عرب آمریکایی همزمان شده است (حدود 59 درصد از عربهای آمریکایی سال 2020 از بایدن حمایت کردند اما بر اساس یک نظرسنجی جدید، حمایت از او در رقابتهای انتخاباتی 2024 به 17 درصد کاهش خواهد یافت).
به گزارش فارن پالیسی، برخی مقامات فعلی و سابق تاکید میکنند در واشنگتن، افزایش مخالفتهای داخلی یکی از بزرگترین چالشها را برای تصدی بلینکن در وزارت خارجه تاکنون ایجاد کرده است. آرون دیوید میلر، محقق بنیاد کارنگی برای صلح بینالمللی و کارشناس سابق وزارت خارجه در مذاکرات اعراب و اسرائیل گفت: «در 25 سال کار در وزارت خارجه هرگز چنین چیزی ندیدهام؛ گویی دولت در حال واسطهگری بین خود در مناقشه اسرائیل و فلسطین است».
با این وجود، دولت از برنامههای ارسال تسلیحات بیشتر به اسرائیل عقبنشینی نکرده و درخواستها برای آتشبس دائمی برای پایان دادن به درگیریها را رد کرده است.
به نوشته فارن پالیسی، بسیاری از مقامات بر این باورند صحنههای کشتار در غزه و هشدارهای وحشتناک گروههای بشردوست و همچنین اعتراض سایر قدرتهای منطقهای، در حاشیه، موجب شروع تغییر در سیاست ایالات متحده و اولویتهای بشردوستانه شده است. به طور خصوصی، مقامات دولت درباره اینکه چگونه کمپین بمباران و حملات اسرائیل به غزه باعث تشدید بحران انسانی و افزایش تلفات غیرنظامیان شده است، ابراز تردید کردهاند. مقامات فعلی و سابق گفتند سخت است بگوییم واکنش منفی دیپلماتها و مقامات امنیتی، از جمله از طریق کانالهای رسمی مخالف، تا چه حد به این تغییر لحن کمک کرده است اما مخالفتها همچنان در حال جوشیدن است و پاسخ دولت بایدن به پیچیدگیهای بیشتر این مناقشه را به آزمایش خواهد گذاشت. در داخل وزارت خارجه، در ۲ هفته اول جنگ، زمانی که بایدن به رویکرد خود مبنی بر ارائه حمایت نامحدود از اسرائیل پایبند بود، مخالفتها شدیدتر بود. بایدن گفت پاسخ ایالات متحده به حملهای در مقیاسی که اسرائیل با آن مواجه شد، منجر به پاسخی سریع و قاطع خواهد شد. ۴ مقام فعلی و ۳ مقام سابق به فارن پالیسی گفتهاند بحثهای معمول سیاست داخلی درباره چگونگی واکنش به یک بحران بزرگ خارجی، از جمله بحث درباره شایستگی انتقال تسلیحات و مهمات جدید آمریکا به اسرائیل در مقابل هزینه احتمالی تلفات غیرنظامیان و نگرانیها درباره متحدی که قوانین بشردوستانه بینالمللی را نقض میکند، کاملا از بین رفته است، زیرا دولت بایدن بلافاصله به ارائه حمایت نظامی نامحدود به اسرائیل متمایل شد. جاش پائول، از مقامات کهنهکار وزارت خارجه است که در زمینه انتقال تسلیحات کار میکرد و در اعتراض به سیاستهای دولت 18 اکتبر استعفا کرد. وی میگوید: جایی برای هیچ بحثی وجود ندارد. همچنین دیپلماتهای آمریکایی از عجله بایدن برای حمایت از عملیات نظامی گسترده اسرائیل در غزه ناراحت شدهاند. جینا وینستانلی، دیپلمات ارشد سابق آمریکایی که اکنون رئیس شورای سیاست خاورمیانه است، میگوید: «نمیتوان انتظار داشت کسی در وزارت خارجه از کنار رفتن در زمانی که تعامل دیپلماتیک انجام میدهد، خوشحال باشد». پائول، مقام سابق وزارت خارجه، نامه استعفای خود را در یک پست لینکدین منتشر کرد که به سرعت در فضای مجازی منتشر شد. سایر مقامات نیز شکایات خود مبنی بر مخالفت با وزارتخانه را از طریق کانال رسمی برای اعتراض به سیاست ایالات متحده تسلیم کردند. به گفته یکی از مقامات فعلی و یکی از مقامات سابق آشنا به این موضوع، حداقل ۲ سند مخالف درباره واکنش ایالات متحده به بحران غزه تهیه شده است و سایر دیپلماتها شکایات خود را غیررسمی بیان کرده و اعتراضات خود را پشت درهای بسته نگه داشتهاند.
سناتور کریس مورفی، از اعضای برجسته سیاست خارجی در جناح مترقی حزب دموکرات و یکی از اعضای حزب در کمیته روابط خارجی سنا، در واکنش به این اتفاقات گفت: «اینها واقعا تصمیمات سختی درباره چگونگی حمایت از اسرائیل، چگونگی ایجاد توازن در پاسخگویی حماس و جلوگیری از آسیب غیرنظامیان غزه است». مورفی گفت: «مهم نیست پرزیدنت بایدن درباره این مجموعه سوالات چه تصمیمی گرفت، در داخل کاخ سفید، در داخل وزارت خارجه و در کنگره نارضایتی وجود داشت». پائول همچنین به فارن پالیسی گفت بحران کنونی به نارضایتی از نوع دیگری دامن زده است و دیپلماتها در تلاشهای خود برای تأثیرگذاری بر سیاست ایالات متحده از درون ناتوان هستند. وی گفت مخالفتها حداکثر باعث تغییر در لحن اما نه ماهیت راهبردها در داخل دولت خواهد شد.
دولت بایدن هنوز از آوار 6 ژانویه 2021 نتوانسته خارج شود و کاخ سفید در حال حاضر منابع اخلاقی و ساختاری لازم را برای ایفای نقش لازم در صحنه جهانی ندارد. دولت بایدن اگرچه وعده بازگشت آمریکا را داد و در خیال، بازسازی سیاستهای لیبرال- دموکراسی در دیپلماسی جهانی دولتش را داشت اما محدودیتهای نظام جهانی که در دوران گذار از نظم پساجنگ سرد سیر میکند، دولت بایدن را ناگزیر به پیگیری سیاست «اول ترامپ» ارجاع داده است. شکاف امروز میان سیاستمداران آمریکایی در 2 سال گذشته درباره جنگ اوکراین با شدت بیشتری دنبال شده است. ایالات متحده ترجیح میدهد جبهه جدیدی که جنگ غزه مقابل سیاست خارجی بحرانزده دولت بایدن گشوده است به جبهه اوکراین پیوند نخورد و در شرایطی که توان نظامی و مالی آمریکا در 2 نبرد بدون نتیجه تحلیل رفته و فرسوده شده، چین و روسیه مشغول استراحتی رایگان بوده تا بدون هزینه برای تقابل بعدی با واشنگتن آماده میشوند. اساسا در دستگاه تحلیلی غرب که از زبان کارشناسان آن بیان میشود موفقیت عملیات توفان الاقصی که بیسابقهترین شکست تاریخ اسرائیل ثبت شده است نیز بیارتباط با وضعیت کنونی سیاست بینالملل بویژه بعد از جنگ اوکراین و محدودیتهایی که واشنگتن در سیاست خاورمیانهای خود دارد، نبوده است. در جبهه کییف نیز اخبار خوبی برای دولت بایدن وجود ندارد. مقامات آمریکایی نظیر جان کربی این روزها از جبهه اوکراین با لفظ «به ته خط رسیده» نام میبرند. همین دو روز قبل بود که سخنگوی کاخ سفید اعلام کرد بودجه اوکراین دیگر به پایان رسیده است. بنا بر گزارش رسانههای غربی، زلنسکی رئیسجمهور اوکراین از کمکهای غرب ناامید شده است. همین ماه گذشته بود که رئیس مجلس نمایندگان آمریکا در اقدامی بیسابقه در تاریخ آمریکا با رای نمایندگان مجلس این کشور که 8 نفر آنها همحزبیهای جمهوریخواه مککارتی، رئیس مجلس بودند، برکنار شد؛ موضوعی که اوج اختلاف و تشنج در سیستم حزبی و حاکمیتی آمریکا را آن هم یک سال مانده به انتخابات ریاستجمهوری این کشور نشان داد. این نخستین بار در تاریخ آمریکا است که قانونگذاران آمریکایی به برکنار کردن رئیس خود رای میدهند. مککارتی کوتاهترین دوره خدمت به عنوان رئیس مجلس نمایندگان آمریکا را از سال ۱۸۷۶ داشته است. مککارتی در واکنش به برکناریاش اعتراف کرد یک شکاف واقعی و یک مشکل بزرگ در مجلس نمایندگان وجود دارد. وی تصریح کرد: «یک مشکل نهادی واقعی وجود دارد؛ اگر فقط 4 نفر بتوانند شما را از سمتتان اخراج کنند». روزنامه گاردین چهارشنبه 13 مهر نوشت: برکناری تاریخی رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به تردیدها درباره آینده کمک این کشور به اوکراین دامن زده است. این اتفاق بعد از خارج شدن بودجه حمایت از اوکراین در لایحه موقت بودجه رخ داد و جو بایدن اکنون مجبور است با رئیس جدید مجلس نمایندگان آمریکا به توافق برسد. گاردین نوشت: در حالی که نیاز به تقویت حمایت از کییف اکنون اهمیت بیشتری یافته است «راب بائر» رئیس کمیته نظامی ناتو و از مقامات ارشد این ائتلاف نظامی گفت «ته دیگ را میتوان دید!» موضوع اصلی اختلاف به بودجه موقت دولت فدرال آمریکا بازمیگردد که شنبه ۳۰ سپتامبر در لحظات پایانی مهلت قانونی در مجلس نمایندگان به تصویب رسید. جمهوریخواهان در مجلس نمایندگان پیشتر اعلام کرده بودند به لایحهای که بودجه دولت را به مدت ۴۵ روز تأمین میکند، رای مخالف خواهند داد. مککارتی برخلاف خواسته همحزبیهای خود این لایحه را به رای گذاشت که در نهایت با حمایت دموکراتها و اکثریت رای آنها به تصویب رسید. این موضوع باعث تشدید اختلاف در صفوف جمهوریخواهان شد. مت گاتز، مککارتی را به نقض قراردادهای درونحزبی متهم کرد. کنگره آمریکا برای جلوگیری از تعطیلی دولت، با تصویب یک بسته کوتاهمدت برای اوکراین موافقت کرد اما در این بودجه مبلغ کمک به اوکراین کاهش داده شد. برخی نمایندگان حزب جمهوریخواه معتقدند منابع مالیای که برای اوکراین تخصیص داده میشود میتواند صرف امنیت در مرزهای کشور شود. آنها نسبت به «سرعت ضدحملات اوکراین» و «هدر رفتن این منابع مالی در اوکراین» ابراز نگرانی کردهاند.