هاله‌ای از دود و غبار چند روز است پایتخت را فرا گرفته، به طوری که دیروز میانگین شاخص کیفیت هوای تهران در هفتمین روز متوالی در شرایط ناسالم قرار گرفت. داده‌های ۱۵ ایستگاه سنجش آلودگی تهران روز گذشته وضعیت قرمز را به ثبت رساند تا پایتخت‌نشینان باز هم یک روز آلوده دیگر را در سال جاری تجربه کنند. دیروز علاوه بر تهران، هوای 4 کلانشهر اصفهان، اراک، اهواز و کرج هم در شرایط ناسالم قرار داشت. انباشت آلایندها و سکون جوی باعث شد کارگروه هماهنگی شرایط اضطرار آلودگی هوای تهران، مدارس ابتدایی و مهدهای کودک‌ را امروز تعطیل اعلام کند. این شرایط در حالی است که بیش از 20 دستگاه بر اساس قانون هوای پاک در این زمینه وظایفی دارند و اگر دستگاه‌ها بدرستی به وظایف خود عمل می‌کردند، حالا نباید شاهد این وضعیت ‌بودیم. در این میان ساکنان کلانشهرها هر ساله با ورود به ماه‌های سرد سال، به دلیل بروز پدیده وارونگی هوا با معضل آلودگی هوا دست به گریبان می‌شوند اما هنوز نسخه‌ای برای درمان این معضل پیچیده نشده است. بر اساس مصوبه نخستین جلسه کارگروه مواقع اضطرار آلودگی هوا، همه مدارس مقطع ابتدایی شهرستان‌های استان تهران جز فیروزکوه، دماوند و رودهن امروز غیرحضوری و مجازی برگزار می‌شود. بر اساس مصوبات کارگروه مواقع اضطرار آلودگی هوا مجوزهای روزانه طرح ترافیک توسط شهرداری تهران طی امروز صادر نمی‌شود، همچنین ضروری است از هرگونه فعالیت ورزشی اعم از انفرادی و همگانی در محیط باز خودداری شود. بر اساس مصوبات این جلسه مقرر شد همه مهدهای کودک‌ نیز تعطیل ‌شوند. همچنین مصوب شده است پلیس راهور تهران بزرگ و پلیس راه فاتب از تردد شبانه خودروهای گازوئیلی سنگین که آلایندگی قابل رویت دارند جلوگیری کنند. پایگاه‌های سیار فوریت‌های پزشکی نیز اعم از اورژانس و هلال‌احمر در مناطق پرتردد شهر جانمایی می‌شود. شهرداری‌ها و اداره کل راهداری و حمل‌و‌نقل جاده‌ای استان نیز باید نسبت به جلوگیری از روشن ماندن اتوبوس‌ها و مینی‌بوس‌ها در پایانه‌های مسافری اقدام کنند. همچنین سازمان صداوسیما، رسانه‌ها و روابط عمومی همه دستگاه‌های اجرایی، نسبت به اطلاع‌رسانی لازم، توصیه‌ها و جلب همکاری و مشارکت عمومی درباره پرهیز از اقدامات منجر به آلودگی هوا، رعایت نکات بهداشتی ویژه شرایط اضطرار آلودگی هوا و کاهش استفاده از وسایل نقلیه شخصی و پرهیز از سفرهای غیرضروری و نظایر آن اقدام کنند. استفاده از ماسک‌های مورد تأیید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی توسط آحاد مردم بویژه گروه‌های حساس مانند کودکان، افراد سالمند، بیماران قلب و تنفسی، زنان باردار و...، شاغلان پلیس راهور و شهرداری‌ها و... که بیشترین مواجهه با آلودگی هوا و حضور در فضای باز را دارند، ضرورت دارد. بر اساس مصوبات این کارگروه، پلیس راهور تهران بزرگ باید نسبت به جلوگیری از تردد همه موتوسیکلت‌ها، خودروهای دودزا و فاقد معاینه فنی همچنین وسایل نقلیه دودزای دارای معاینه فنی اقدامات لازم را به عمل آورد. ممنوعیت مصرف نفت کوره و مازوت در تمام واحدهای نیروگاهی، صنعتی، تولیدی، معدنی و خدماتی استان نیز باید کماکان ادامه یابد. شرکت گاز استان نیز باید نسبت به تداوم تامین سوخت گاز مورد نیاز نیروگاه‌ها و سایر واحدهای متصل به شبکه گازرسانی که فعالیت آنها در این شرایط ضروری است، اقدام کند. علاوه بر این شهرداران استان باید جهت جلوگیری از پسماندسوزی و سوزاندن شاخ و برگ درختان نظارت ویژه اعمال کنند. اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان نیز باید نسبت به تشدید نظارت بر فعالیت واحدهای آلاینده همچنین سوخت مصرفی نیروگاه‌ها و واحدهای تولیدی و صنعتی اقدام کند. همچنین همه دستگاه‌ها مکلفند گزارش اقدامات را به ‌صورت مکتوب به همراه مستندات پس از پایان شرایط اضطرار به استانداری و دبیرخانه اعلام کنند. همچنین مقرر شد گروه اطلاع‌رسانی در یکی از پیام‌رسان‌های داخلی با عضویت مدیران کل تشکیل شود، علاوه بر آن اطلاع‌رسانی درباره مصوبات کارگروه صرفا از طریق استانداری و دبیرخانه کارگروه انجام شود. همه فرمانداران استان نیز باید بر نحوه اجرای مصوبات در شهرستان مربوطه نظارت و گزارش اقدامات را به استانداری و دبیرخانه اعلام کنند.

* لزوم پرهیز گروه‌های حساس از حضور در هوای آزاد

آلودگی هوا سالانه باعث مرگ زودرس بیش از 7 میلیون نفر در جهان می‌شود. کارشناسان می‌گویند در شرایط آلودگی هوا بهتر است از ترددهای غیرضرور اجتناب شود و کودکان و سالخوردگان در صورت امکان از منزل خارج نشوند. رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت با اشاره به اینکه استنشاق هوای ناسالم معادل استعمال ۳ تا ۷ نخ سیگار برای همه جمعیت مواجهه یافته با آلودگی از جمله کودکان است، در عین حال به ذکر توصیه‌هایی برای کاهش اثرات مضر آن پرداخت. دکتر عباس شاهسونی تاکید کرد: بیماران تنفسی، افرادی که مشکل ریوی، قلبی و عروقی دارند و زنان باردار، کودکان، بویژه کودکانی که مبتلا به بیماری‌های تنفسی و... هستند و کسانی که مشکل نقص ایمنی دارند، سالمندان و... جزو گروه‌های حساس هستند و در این شرایط، در هوای آزاد حضور پیدا نکنند. وی افزود: در عین حال مردم خودشان هم باید همکاری کنند و در شرایطی که غلظت آلاینده‌ها بالا می‌رود، از بردن وسایل نقلیه به بیرون تا حد امکان خودداری کرده و فعالیت‌هایی را که منجر به آلودگی هوا می‌شود، کاهش دهند. به گفته شاهسونی، گروه‌های حساس نباید تا حد امکان فعالیت‌های ورزشی را در فضای باز انجام دهند و این فعالیت را به فضای بسته منتقل کنند. گاهی اوقات شاهدیم برخی افراد در کنار بزرگراه‌ها و جاهایی که در نزدیکی منابع آلاینده است، ‌برخی فعالیت‌های ورزشی را انجام می‌دهند که توصیه می‌کنیم فعالیت‌های ورزشی را در این روزها در فضای بسته انجام دهند، زیرا خود فعالیت ورزشی باعث می‌شود هوای بیشتری تنفس کنیم و نهایتا آلودگی بیشتری وارد بدن‌مان می‌شود. وی افزود: از آنجا که کودکان نسبت به بزرگسالان فعالیت بیشتری دارند، ‌حجم هوایی که تنفس می‌کنند نسبت به وزن بدن‌شان بیشتر است، بنابراین در مواجهه با غلظت بالاتری از آلودگی هوا بیشتر در معرض خطر قرار می‌گیرند. شاهسونی با اشاره به اینکه سالمندان هم در معرض خطر آلودگی هوا هستند، تصریح کرد: این افراد سیستم ایمنی ضعیف‌تری دارند و در عین حال از آنجایی که ممکن است به بیماری‌های زمینه‌ای هم مبتلا باشند، بدن آنها کمتر قادر به مقابله با ذرات معلق و آلودگی هواست و ذرات معلق می‌تواند باعث بدتر شدن بیماری‌های قلبی و حتی منجر به بروز سکته‌های مغزی و قلبی در آنها شده و همچنین علائم آسم را تشدید کند. وی افزود: اگر افراد مبتلا به آسم و بیماری مزمن ریوی حالاتی همچون تنگی نفس، ‌ خس‌خس سینه، ‌ سرفه و... داشتند باید اقدامات درمانی را که از قبل دنبال می‌کردند ادامه دهند اما در صورتی که در علائم خود بهبودی احساس نکردند باید به پزشک مراجعه کنند و تحت درمان قرار گیرند. به گفته شاهسونی، مصرف بالای هویج، کدو حلوایی، گوجه‌فرنگی، زردآلو، آلو، طالبی، موز، انبه توصیه می‌شود، زیرا این میوه‌ها و سبزی‌ها دارای بتاکاروتن بالا (که در بدن تبدیل به ویتامین A می‌شود) هستند که به بدن کمک می‌کند تا اثرات مضر ناشی از ریزگردها کاهش یابد.

* تداوم آماده‌باش مدیریت بحران تهران برای آلودگی هوا

مدیرکل مدیریت بحران استان تهران از تداوم آماده‌باش مدیریت بحران برای آلودگی هوا خبر داد. حامد یزدی‌مهر با اشاره به صدور هشدار نارنجی تداوم انباشت آلاینده‌های جوی در استان تهران گفت: طبق پیش‌بینی‌های سازمان هواشناسی تا پنجشنبه ۲۵ آبان تداوم پایداری جو و انباشت آلاینده‌ها پیش‌بینی  شده است. مدیرکل مدیریت بحران استان تهران با اشاره به افزایش شاخص‌های آلودگی جو و کاهش کیفیت هوا گفت: بیشترین تأثیر آلودگی هوای پیش‌بینی شده در نیمه جنوبی و مناطق مرکزی استان بویژه تهران، ری، ورامین، اسلامشهر، بهارستان، پاکدشت، پیشوا، قدس، شهریار، رباط کریم، قرچک و ملارد است و زمانی که شاخص آلاینده‌ها به مرز هشدار می‌رسد قرار گرفتن در هوای آلوده برای تمام گروه‌های سنی و افراد خطرناک خواهد بود. یزدی‌مهر با بیان اینکه به همه مردم توصیه می‌کنیم از قرار گرفتن در فضای باز خودداری کنند، افزود: با توجه به اینکه کیفیت هوا در حد ناسالم برای گروه‌های حساس است، در صورت عدم مهار منابع آلاینده اعم از منابع ثابت و متحرک، در بعضی ساعت‌ها کاهش کیفیت هوا در برخی مناطق در حد ناسالم برای تمام گروه‌ها پیش‌بینی شده است. وی با اشاره به احتمال بروز علائم تنفسی در افراد حساس، همچنین تشدید بیماری‌های قلبی و ریوی گفت: توصیه می‌شود مادران باردار، سالمندان و بیماران با مشکلات تنفسی و ریوی در معرض هوای آلوده قرار نگیرند و افراد حتماً در منازل خود بمانند و از قرار گرفتن در محیط باز حتی‌الامکان خودداری کنند.