کیفیت هوای تهران دیروز با قرار گرفتن شاخص روی عدد 151 بازهم آلوده بود و در وضعیت قرمز آلودگی قرار گرفت. تداوم آلودگی به دنبال سکون هوا هر سال در ماه‌های سرد سال ساکنان پایتخت و اغلب کلانشهرها را کلافه می‌کند. این بار نیز هوای آلوده از ابتدای هفته تا امروز منجر به تعطیلی مدارس پایه ابتدایی و مهدهای کودک شده است و طبق پیش‌بینی سازمان هواشناسی این وضعیت به دلیل تداوم سکون هوا تا پایان هفته پایدار خواهد بود. این در حالی است که بر اساس قانون هوای پاک بسیاری از دستگاه‌ها و نهادهای اجرایی موظف به اجرای دستورالعمل‌هایی در راستای کاهش آلودگی هوا هستند اما تاکنون اقدامات درخور توجهی که خروجی آن منجر به کاهش آلودگی هوا شود، انجام نشده است؛ مساله مهمی که دیروز رئیس کل دادگستری استان تهران به آن اشاره و اعلام کرد درباره ترک فعل برخی مسؤولان در حوزه قانون هوای پاک، پرونده‌ای تشکیل و علیه 5 نفر از مدیران کیفرخواست صادر شد که در نهایت این اشخاص محکوم شدند. 

به گفته کارشناسان حوزه بهداشت، آلودگی هوا سومین علت مرگ‌ومیر در کشور است و سالانه خیلی از هموطنان بر اثر آلودگی هوا جان‌شان را از دست می‌دهند. طبق گزارش‌های موجود سهم کلانشهر تهران از فوتی‌های ناشی از آلودگی هوا بالاست و فقط در سال 1400، 6398 نفر بر اثر آلودگی هوا فوت شده‌اند. حال با توجه به ازدیاد سالانه تعداد خودروها که طبق گزارش‌های موجود 30 درصد از مجموع آنها فرسوده و دودزا هستند و در مقابل، اقدام قابل توجهی نیز برای از رده خارج کردن این خودروها انجام نمی‌شود، باید همچنان شاهد تشدید آلودگی هوا و تبعات شوم آن باشیم.

معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری تهران روز گذشته از غیرحضوری شدن کودکستان‌ها، دبستان‌ها و متوسطه اول استان تهران غیر از فیروزکوه در ۲ نوبت صبح و عصر امروز دوشنبه ۱۳ آذر خبر داد. میرمحمد غراوی، معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار تهران گفت: با توجه به تشدید آلودگی هوا و در معرض خطر قرار گرفتن شهروندان، بر اساس مصوبه کارگروه هماهنگی شرایط اضطرار آلودگی هوا، فعالیت آموزشی مقاطع کودکستان، دبستان و متوسطه اول استان تهران غیر از فیروزکوه در ۲ نوبت صبح و عصر دوشنبه ۱۳ آذرماه غیرحضوری و مجازی برگزار می‌شود. وی ادامه داد: همه مقاطع تحصیلی مدارس استثنایی در ۲ نوبت صبح و عصر نیز غیرحضوری است، همچنین مقرر شد پلیس راهور تهران بزرگ و پلیس راهور شرق و پلیس راهور غرب تهران، از تردد شبانه خودروهای گازوئیلی سنگین که آلایندگی قابل رویت دارند، جلوگیری کنند. وی ادامه داد: مجوزهای طرح ترافیک توسط شهرداری در این بازه زمانی صادر نمی‌شود و اعمال تردد نوبتی زوج و فرد تمام خودروها از محدوده طرح کاهش آلودگی هوا انجام می‌شود و کارکنان دستگاه‌های دولتی دارای بیماری‌های قلبی و عروقی، بیماری‌های زمینه‌ای، تنفسی و خودایمنی و خانم‌های باردار در صورت موافقت دستگاه، می‌توانند روز دوشنبه از ظرفیت دورکاری استفاده کنند. 

معاون استاندار تهران تاکید کرد: طبق این مصوبات توصیه می‌شود گروه‌های حساس (کودکان، افراد سالمند، بیماران قلبی و تنفسی، زنان باردار و...) در فضای باز تردد نکنند و از هرگونه فعالیت ورزشی اعم از انفرادی و همگانی نیز در محیط باز خودداری شود. غراوی افزود: پایگاه‌های سیار فوریت‌های پزشکی اعم از اورژانس و هلال‌احمر باید در مناطق پرتردد شهر جانمایی شوند و شهرداری‌ها و اداره کل راهداری و حمل‌و‌نقل جاده‌ای استان، نسبت به جلوگیری از روشن ماندن اتوبوس‌ها و مینی‌بوس‌ها در پایانه‌های مسافربری اقدام کنند.

وی ادامه داد: سازمان صداوسیما، رسانه‌ها و روابط عمومی همه دستگاه‌های اجرایی، نسبت به اطلاع‌رسانی لازم، توصیه‌ها و جلب همکاری و مشارکت عمومی درباره پرهیز از اقدامات منجر به آلودگی هوا، رعایت نکات بهداشتی ویژه شرایط اضطرار آلودگی هوا و کاهش استفاده از وسایل نقلیه شخصی و پرهیز از سفرهای غیرضروری و نظایر آن اقدام کنند. معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار تهران تاکید کرد: استفاده از ماسک‌های مورد تأیید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی توسط آحاد مردم و بویژه گروه‌های حساس (کودکان، افراد سالمند، بیماران قلبی و تنفسی، زنان باردار و...)، شاغلان پلیس راهور، شهرداری‌ها و... که بیشترین مواجهه با آلودگی هوا و حضور در فضای باز را دارند، ضرورت دارد. 

غراوی گفت: پلیس راهور تهران بزرگ همچنین نسبت به جلوگیری از تردد تمام موتوسیکلت‌ها، خودروهای دودزا و فاقد معاینه فنی و همچنین وسایل نقلیه دودزا دارای معاینه فنی، اقدامات لازم را به عمل آورد. وی افزود: ممنوعیت مصرف نفت کوره و مازوت در تمام واحدهای نیروگاهی، صنعتی، تولیدی، معدنی و خدماتی استان، کماکان ادامه یابد و شرکت گاز استان باید نسبت به تداوم تامین سوخت گاز مورد نیاز نیروگاه‌ها و سایر واحدهای متصل به شبکه گاز‌رسانی که فعالیت آنها در این شرایط ضروری است، اقدام کند. غراوی ادامه داد: شهرداری‌ها، بخشداری‌ها و دهیاری‌های استان، جهت جلوگیری از پسماندسوزی و سوزاندن شاخ و برگ درختان باید نظارت ویژه اعمال کنند؛ همچنین اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان نسبت به تشدید نظارت بر فعالیت واحدهای آلاینده و همچنین سوخت مصرفی نیروگاه‌ها و واحدهای تولیدی و صنعتی اقدام کنند.

رئیس کل دادگستری استان تهران گفت: درباره ترک فعل برخی مسؤولان در حوزه قانون هوای پاک، پرونده‌ای تشکیل و علیه 5 نفر از مدیران کیفرخواست صادر شد که در نهایت این اشخاص محکوم شدند. علی القاصی‌مهر روز گذشته در نشست شورای قضایی استان تهران با اشاره به استمرار تشدید آلودگی هوای تهران در روزهای اخیر اظهار کرد: متأسفانه هر ساله با آغاز برودت هوا شاهد تشدید آلودگی هستیم و تاکنون به‌‌رغم تذکرات و هشدارهای چندباره نهادهای نظارتی و دستگاه قضا، متأسفانه اقدام محسوس و ملموسی از سوی دستگاه‌های دارای مسؤولیت در حوزه قانون هوای پاک صورت نگرفته که این موضوع جای سؤال و تأمل دارد. وی ضمن تأکید بر این گزاره که حق بهره‌مندی از هوای سالم و پاک از جمله محورهای مهم حقوق عامه محسوب می‌شود، گفت: بررسی‌های صورت‌گرفته درباره عملکرد دستگاه‌های دارای مسؤولیت در حوزه قانون هوای پاک حاکی از این است که بخش عمده‌ای از وظایف و مسؤولیت‌های قانونی دستگاه‌ها بر زمین مانده و زمانی که از دستگاه مربوطه سؤال می‌شود علت عدم ایفای وظیفه آن دستگاه چیست؟ در پاسخ مدعی می‌شود بودجه لازم برای اجرای قانون را ندارند. این ادعا اما قابل پذیرش نیست، چرا که نمی‌توان با پیوند زدن همه مسائل به اعتبارات، از انجام مسؤولیت قانونی شانه خالی کرد. القاصی‌مهر با اشاره به اینکه وظایف دستگاه‌ها بر اساس قانون هوای پاک مکمل یکدیگر است و هر گونه اهمال از سوی دستگاه‌های دارای مسؤولیت سبب بروز اشکال و خلل در روند انجام وظایف سایر دستگاه‌ها خواهد شد، بیان کرد: پیش از این درباره ترک فعل برخی اشخاص دارای مسؤولیت در حوزه قانون هوای پاک در دادسرای عمومی و انقلاب تهران پرونده تشکیل شد که پس از انجام بررسی‌های تخصصی لازم از سوی سازمان بازرسی و سایر نهادهای نظارتی، علیه 5 نفر از مدیران وقت به ‌لحاظ ترک فعل و با عنوان سوءاستفاده از مقام و موقعیت شغلی کیفرخواست صادر و در نهایت منجر به محکومیت این اشخاص شد. 

رئیس کل دادگستری استان تهران با اشاره به جامع‌الشمول بودن قانون هوای پاک اذعان کرد: با توجه به اینکه حق بهره‌مندی از هوای سالم، مطالبه بحق جامعه است و هر ساله سلامت جامعه به ‌لحاظ تشدید آلودگی هوا به مخاطره می‌افتد، ضرورت دارد که در این حوزه دادستان محترم عمومی و انقلاب تهران به‌عنوان مدعی‌العموم ورود اساسی داشته باشد و سازمان بازرسی نیز از باب وظیفه ذاتی این سازمان مبنی بر نظارت بر حسن اجرای قوانین و مقررات، اقدامات و بررسی‌های لازم را پیرامون عملکرد دستگاه‌های متولی در حوزه قانون هوای پاک انجام دهد.