کد خبر: 272733تاریخ: 1402/9/15 00:00
درنگی در گلایههای این روزهای پیشکسوتان دوبله ایران
صدای ناخوشایند این روزهای دوبله
گروه فرهنگ و هنر: یک نقش فرعی کوتاه در زندهباد زاپاتا کافی بود تا ناصر ممدوح 19 ساله به دنیای دوبله معرفی و با گذشت 62 سال از حضورش در دوبله کشور به یکی از مهمترین و ماندگارترین دوبلورهای این سرزمین بدل شود. جوانی که روزی برای نوشتن و کارگردانی به استودیوی میثاقیه رفته بود با معرفی به عطاءلله کاملی مسیر زندگیاش تغییر یافت و پا به عرصهای گذاشت که در آن روزگار در اوج اعتبار و اهمیت بود، دورانی که امروز از آن به عصر طلایی دوبله یاد میشود و بزرگانی چون عطاءلله کاملی، ایران بزرگمهری راد، هوشنگ کاظمی، علی کسمایی، ابوالحسن تهامنژاد و بسیاری دیگر در آن زیست میکردند. در این اوضاع و شرایط بود که ممدوح جوان و با استعداد نیز به جمع بزرگان آن عصر پیوست و در نهایت با دوبله آثار فاخر و بزرگی چون «اسپارتاکوس»، «محمد رسولالله»، «السید»، «دره من چه سبز بود»، «کتاب آفرینش»، «جنگ و صلح»، «شاه لیر»، «هملت» «جنگجویان کوهستان»، «زورو»، «لئوناردو داوینچی» و... برای مردم خاطراتی شیرین ساخت، همچنان که با کارتونهای «سندباد»، «معاون کلانتر» و «مارکوپولو» در ذهن کودکان آن روزها نیز ماندگار شد. ممدوح در حالی از جمله معدود هنرمندان نسل طلایی دوبله ایران است که مهمترین و ماندگارترین آثار تاریخ سینما را در کارنامه کاری خود دارد و روز گذشته در 81 سالگی در فرهنگسرای ارسباران مورد تمجید و تقدیر به پاس یک عمر فعالیت هنری در این عرصه قرار گرفت. این هنرمند پیشکسوت در مراسم تجلیل و بزرگداشت خود فرصت را مغتنم شمرد و با گلایه از شرایط فعلی دوبله، وضعیت موجود را محصول استثمار جوانان تازه وارد شده در این حوزه توسط پلتفرمها دانست و گفت: الان جوانها استثمار شدهاند و پلتفرمها فیلمها را به واسطهها میدهند که بیشترین پول به آنها میرسد و این جوانها دستمزد چندانی نمیگیرند. این گلایه ممدوح به عنوان یکی از ماندگارترین دوبلورهای نسل طلایی کشور به همراه برخی چهرههای شاخص و پیشکسوت هنر دوبله در مناسبتها و برنامههای مختلف نشان از این موضوع دارد که سالهاست وضعیت دوبله در ایران از شرایط مطلوب فاصله گرفته، آن هم در حالی که ایران روزگاری مهمترین و طلاییترین دوران این حوزه را داشته است اما امروز با رشد قارچگونه استودیوهای خصوصی شرایط دوبله روزبهروز وخیمتر شده و لحظه به لحظه به ورطه نابودی نزدیکتر میشود، از سوی دیگر یکی از مهمترین آفتهای موجود در این حوزه دعوت و همکاری استودیوهای خصوصی بازیگران چهره است؛ بازیگرانی که تنها به دلیل چهره بودن و استفاده ابزاری برای تبلیغات و بیشتر دیده شدن به استودیوهای دوبله دعوت شده و با دریافت دستمزدهای کلان بدون داشتن تخصص کافی به دوبله آثار پرداختهاند.
صدالبته در کنار حضور بازیگران چهره در عرصه دوبله، مواردی چون شیوع کرونا و نبود امنیت شغلی نیز وضعیت دوبله و هنرمندان این عرصه را ناخوشایند کرده است. سعید مظفری از دوبلورهای سرشناس و پیشکسوت کشور نیز پیشتر با انتقاد از مشکلات اقتصادی و دوران سخت کرونا گفته بود: متاسفانه با شیوع کرونا وضعیت دوبله هم به روزگار بدی گرفتار شده است. این موضوع بهشدت روی کار و زندگی دوبلورها تأثیر منفی گذاشته و متأسفانه شرایط موجود باعث شده بسیاری از هنرمندانی که در دوبله کار میکنند با مشکل مالی مواجه شوند. در همین باره خسرو خسروشاهی از اساتید دوبله ایران که مدتهاست از فعالیت در این عرصه دور است، با ابراز تاسف از وضعیت دوبله، خالی بودن جای هنرمندان حرفهای را علت اصلی وضعیت نابسامان این هنر میداند. وی ضمن یادآوری اینکه 2 سال و نیم است در عرصه دوبله فعالیتی ندارد، درباره علت این اتفاق میگوید: متاسفانه بسیاری از هنرمندان دوبله کم کار شدهاند و حتی بیکار هستند. کارهایی هم انجام میشود اما نه به دست حرفهایها. خسروشاهی وضعیت دوبله در کشور را نامتعادل میخواند و اظهار میکند: همه چیز از جایش در رفته است! سرپرستی هم وجود ندارد که بعد از ۵۰ سال کار، حالا بپرسد حالتان چطور است. میتوانید از همکارانمان هم آمار بگیرید؛ آنها هم ۱۰۰ درصد همین حرف را میزنند؛ اینکه باید فاتحه این کار را بخوانیم. بیتردید آنچه مهم است اینکه دوبله آن هم در کشوری که روزگاری هنرمندان مطرح و بزرگی را در خود پرورانده و عصر طلایی مهمی را در سطح جهانی ساخته است، امروز در وضعیت بسیار وخیمی قرار گرفته است و هنرمندان مطرح و سرشناس این حوزه به جای حضور در استودیوهای دوبله تنها در برنامههای تجلیل و تقدیر حضور دارند.