گروه فرهنگ و هنر: چند روز پیش در جشنواره کارتاژ تونس از الهام حمیدی برای ایفای نقش در سریال یوسف پیامبر تقدیر شد و حمیدی جایزه این جشنواره مهم را کسب کرد؛ جشنوارهای که 28 کشور از جمله روسیه، فرانسه، استرالیا و آمریکا در آن حضور داشتند.
همچنین در مراسم افتتاحیه این رویداد از امین زندگانی برای ایفای نقش در فیلم ملک سلیمان تقدیر شد. نخستین بخش از سهگانه ملک سلیمان چند سال پیش روی پرده سینماها رفت که روایت مقطعی از زندگی حضرت سلیمان(ع) است و در آن از فناوریهای پیشرفته سیجیای و دیای استفاده شده بود.
همانطور که اشاره شد الهام حمیدی برای نقش همسر یوزارسیف در سریال یوسف پیامبر مورد تقدیر قرار گرفت.
رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در تونس درباره این جایزه گفت: به صورت معمول فیلمهایی از ایران در رویدادهای خارجی مورد تقدیر قرار میگیرند که چهرهای غیرواقعی از ایران ارائه میدهند و در واقع سیاهنمایی میکنند، در حالی که فیلمهایی مورد توجه این رویداد قرار گرفتند که با هدف نشان دادن صحیح فرهنگ ایرانی - اسلامی ساخته شدهاند.
این جایزه و تغییر نگرش موجب شد دوباره نگاهها به سمت سریال یوسف بچرخد و این سوال مطرح شود که چرا و چطور سریالی مثل یوسف با وجود داشتن داستانی که مخاطبانش همه آن را میدانند، توانسته تا این اندازه جذاب باشد.
یوسف پیامبر مجموعه تلویزیونی ایرانی بر پایه داستان زندگی حضرت یوسف(ع) مطابق روایت قرآن و منابع اسلامی، به نویسندگی و کارگردانی مرحوم فرجالله سلحشور است که در ۴۵ قسمت از ۷ تیر ۱۳۸۷ تا ۱۱ اردیبهشت ۱۳۸۸ از شبکه یک سیما پخش شد. این سریال سالهای بعد نیز از شبکه «آیفیلم» بازپخش شد. از جمله بازیگران این مجموعه، مصطفی زمانی، کتایون ریاحی، محمود پاکنیت و جعفر دهقان هستند.
نوشتن فیلمنامه یوسف پیامبر بر عهده سلحشور بود و آن را تا سال ۱۳۸۲ به پایان رساند. ساخت مجموعه تیر ۱۳۸۲ برای ۴۰ قسمت آغاز شد اما به دلیل عدم تامین بودجه توسط صداوسیما، ساخت مجموعه به تعویق افتاد و پس از ۳ ماه، مراحل پیشتولید آن در شهرک دفاعمقدس آغاز شد. فیلمبرداری مجموعه اردیبهشت ۱۳۸۳ آغاز شد اما به دلیل مشکلات بودجه از ماه مهر چندین بار به تعویق افتاد. فیلمبرداری یوسف پیامبر در نهایت فروردین ۱۳۸۶ به پایان رسید و سال 1387 پخش شد.
پیش از پخش سریال موافقان و مخالفانش خطکشی و صفبندی سفت و محکمی داشتند و حاضر نبودند از اصولشان کوتاه بیایند. جماعتی معتقد بودند فرجالله سلحشور با تکیه بر یک قصه قرآنی سریالی ساخته که با وجود معلوم بودن خط داستانی، میتواند مخاطب را جذب کند اما طرف دیگر که به دلیل مواضع سیاسی سلحشور، بدون دیدن سریال، حکم را صادر و او را محکوم به شکست کرده بودند هم تردیدی نداشتند سریال یوسف پیامبر، سریالی ضعیف خواهد بود که با صرف هزینه بسیار ساخته شده و در نهایت هم کمترین موفقیتی کسب نخواهد کرد. یوسف پیامبر اما از همان آغاز خوش درخشید. روز هفتم تیر 87 وقتی نخستین قسمت این مجموعه از شبکه یک پخش شد، مخالفان سلحشور آچمز شدند. او توانسته بود با سود بردن از بازیگرانی که بشدت پتانسیل چهره شدن داشتند و استفاده از آنها در کنار باتجربههای سینما اثری بسازد که مخاطب را تا پایان نگاه دارد؛ مخاطبی که داستان را میدانست و طبیعتا نمیشد غافلگیرش کرد.
داستان این سریال درباره زمانی است که یعقوب، بنیاسرائیل را به یکتاپرستی خوانده و از پرستش خدایان مختلف انذار میدهد؛ خدا، پیامبر بعدی را در نسل او قرار داده و یوسف را به وی عطا میکند که چهره زیبایی دارد. یوسف در کودکی رویایی میبیند که در آن خورشید، ماه و ۱۱ ستاره برابرش به سجده میافتند. یعقوب که این رویا را میشنود، به او توصیه میکند تا آن را از برادران خود پنهان کند. پس از چندی، برادران یوسف که به علاقه پدرشان نسبت به یوسف حسودی میکردند، او را به چاه میاندازند و در حضور یعقوب مدعی میشوند یوسف را گرگ خورده است و پیراهن خونی جعلی را به یعقوب نشان میدهند. پس از مدتی کاروانی او را از چاه درآورده و به عزیز مصر، پوتیفار، میفروشند و پوتیفار او را به عنوان غلام به همسرش زلیخا هدیه میدهد. زلیخا شیفته یوسف میشود و زمانی که زلیخا از او میخواهد با او وارد بستر شود، یوسف فرار میکند. پوتیفار فرا میرسد و تمام تقصیرات گردن یوسف میافتد و یوسف به زندان میرود و 8 سال آنجا میماند اما به واسطه یکی از دوستان خود در زندان که مدتها پیش آزاد شده و به پادشاه مصر آمنهوتب خدمت میکند، به کمک علم تعبیر خواب، خواب فرمانروا را تعبیر کرده و با خِرَد خود به یکی از نزدیکان فرمانروا تبدیل و پس از مرگ پوتیفار، عزیز مصر میشود. سرانجام پس از سالها دوری، یوسف طی یک معجزه زلیخای پیر را به زلیخای جوان و زیبا تبدیل و با او ازدواج میکند و بالاخره پس از سی و چند سال دوری، پدرش را پیدا کرده و او را با خود به مصر میبرد....
بعد از پخش چند قسمت از این مجموعه و زمانی که مخالفان سلحشور بازی را مغلوبه دیدند، به روشهای غیراخلاقی روی آوردند؛ از اتهامزنی پیرامون خط داستانی و کپی بودن فیلمنامه(!) تا زندگی شخصی کارگردان و تحریف سخنان او و... .
آخرین تیر ترکششان هم ساخت جوک بود و تلاش برای خنداندن مردمی که با یوسف و یعقوب همدل شده بودند و حتی گاه ممکن بود قطره اشکی هم پای این مجموعه بریزند.
آنها اما از چند چیز غافل بودند؛ نمیدانستند افرادی مانند فرجالله سلحشور شناخت بهتری نسبت به مردم کشورمان دارند و درستتر علایق و سلایق آنها را میسنجند. نمیدانستند ماحصل برج عاجنشینی و از بالا به مردم نگاه کردن میشود فلان کتاب روشنفکری که فقط نویسنده و خانوادهاش با چند نفر از روشنفکران همراهش آن را میخوانند و برای هم بهبه و چهچه میکنند یا فیلمی که در جشنوارههای خارجی به اندازه مقدار چرک نشان دادن کشور، تشویقش میکنند و به او جایزه میدهند.
آنها نمیدانستند سلحشور با زیرکی برای سریالش «یک قصه قرآنی» را انتخاب کرده است؛ قصهای که زبان مشترک بسیاری از کشورهای دنیاست؛ زبان مشترک کشورهایی که یا مسلمانند یا علاقهمند به اسلام؛ زبانی که باعث شد 20 سال بعد از پخش آن همچنان در بسیاری از کشورها پخش شود، تشویقش کنند و جایره بهترین سریال را به آن بدهند.
تاکنون کشورهای تاجیکستان، پاکستان، افغانستان و ترکیه و شبکههای بینالمللی ایران شامل الکوثر (دوبله عربی)، آیفیلم (سهزبانه: عربی، فارسی و انگلیسی) و جام جم (زیرنویس انگلیسی) اقدام به پخش یوسف پیامبر کردهاند. به گفته سازمان صداوسیما این سریال در 60 کشور جهان بیننده داشته است.