گروه فرهنگ و هنر: آیین رونمایی کتاب «ردیف موسیقی ایران برای پیانو» اثر مرحوم استاد جواد معروفی با تصحیح و بازبینی پویان آزاده، روز گذشته همزمان با سیامین سالگرد درگذشت جواد معروفی، آهنگساز و ردیفدان موسیقی ایرانی، با حضور جمعی از هنرمندان و مدیران حوزه موسیقی در تالار رودکی برگزار شد. در این برنامه امیرعباس ستایشگر، مدیرعامل انجمن موسیقی ایران ضمن اشاره به ضرورت و اهمیت انتشار این کتاب، گفت: در سیستم حوزه موسیقی، نکتهای وجود دارد که در رابطه با نغمههای ایرانی بر ساز ویلون و پیانو است؛ در دهههای گذشته پیرامون این فرآیند مقاومت خاصی وجود داشته است. البته ویولن به واسطه استاد صبا و شاگردانش از این هجمه عبور کرد اما همچنان روی موضوع پیانو حرف و حدیثهای بسیاری وجود دارد. بر این اساس بسیار خوشحالم آقای پویان آزاده توانست برای نخستین بار این ردیف را به چاپ برساند تا در حوزه مکتوبات این ردیف دست خالی نباشیم.
همچنین در ادامه برنامه بهروز وجدانی از پژوهشگران برجسته موسیقی ضمن قدردانی از انتشار این اثر موسیقایی مهم عنوان کرد: این کتاب برای نخستین بار به همت آقای پویان آزاده به چاپ رسیده و باید بگویم ایشان توانست آرزوی استاد خود جواد معروفی را به سرانجام برساند. این پژوهشگر موسیقی اقوام ایرانی، به موضوع ثبت آثار موسیقی اشاره کرد و گفت: یکی از کنوانسیونهای مربوط به موسیقی کنوانسیون، آثاری از میراث فرهنگی ناملموس است که سال ۲۰۰۳ در یونسکو به تصویب رسید و خوشبختانه سال ۲۰۰۹ نخستین اثر ایرانی تحت عنوان «ردیف موسیقی ایرانی» به این کنوانسیون ارسال و در یونسکو ثبت شد. تا امروز هم ۲۴ اثر در این فهرست جهانی به ثبت رسیده که ۵ عدد از این آثار مربوط به موسیقی است و این اتفاق بزرگ نشان از اهمیت و جایگاه موسیقی در بین سایر عناصر میراث فرهنگی دارد. وی با اشاره به این نکته که پویان آزاده ۵ پرونده در فهرست میراث ملی ناملموس به ثبت رسانده است، افزود: نخستین پرونده در حوزه پیانونوازی تحت عنوان «نت نویسی پیانو ایرانی» است که سال ۹۱ در فهرست ملی میراث فرهنگی ناملموس ایران به ثبت رسید. سال ۹۵ هم «نتنویسی مرتضی محجوبی» به همت پویان آزاده در فهرست حافظه جهانی یونسکو در ایران ثبت شد و سال ۹۶ نیز «شیوه نواختن پیانوی ایرانی به سبک استاد مرتضی محجوبی» به ثبت رسید، در همان تاریخ «شیوه نواختن پیانوی کلاسیک ایرانی در ایران» به ثبت رسید و سال ۹۷ نیز این کتاب در فهرست نمونه میراث فرهنگی ثبت شد. البته در آن تاریخ این کتاب به چاپ نرسیده بود و به پرونده شیوه نوازندگی جواد معروفی اضافه شده است.
علیرضا میرعلینقی، پژوهشگر موسیقی ایران نیز در این مراسم ضمن بیان خاطره آشنایی خود با مرحوم جواد معروفی به کتاب «ردیف موسیقی ایران برای پیانو» اشاره کرد و گفت: حدود ۶ سال قبل مقدمهای برای این کتاب نوشتم و جالب است بدانید آقای پویان آزاده وسواس بسیاری در تولید این کار داشت که شگفتانگیز است و در کمتر کسی این نگاه حساس را سراغ دارم.
میرعلینقی در ادامه صحبتهای خود به موضوع ردیف اشاره کرد و توضیح داد: طبق عادت بیشتر استادان قدیم، نوشتههای اساتید با نواختههایشان فاصله داشت. یعنی وقتی چیزی را مینوشتند الگویی در ذهن داشتند اما وقتی میخواستند بنوازند بیشتر به خیال آزاد و بداههنوازی خود متعهد بودند تا متنی که نوشتهاند. این در حالی است که نت در موسیقی ما سابقه ۱۰۰ ساله دارد اما بسیاری از موسیقیدانهای ارجمند ما نت را به رسمیت نمیشناختند یا آنچنان با آن اخت نمیگرفتند تا فاصله بین آنچه نوشته میشود با نواختن آن کمتر شود و کار بسیار سخت و ارزشمند آقای پویان آزاده، در راستای اقدامی است که به آن ارتقای مکتب میگوییم.
وی در پایان افزود: به عنوان دوستداران استاد و شخص آقای پویان آزاده باید بگویم از انتشار این کتاب بسیار خوشحالم. این کتاب را نقطه عطفی در تاریخ پیانوی ایرانی میدانم، چرا که کاری است ماندگار و امیدوارم در سالهای بعد آثاری از این دست با دقت و حوصله بسیار به عرصه برسد و ما را از داشتن مکتب ویژه پیانوی ایرانی خرسند کند.