شروع عملیات اجرایی راهآهنهای رشت - آستارا، شلمچه - بصره، چابهار - زاهدان و همدان - سنندج در دولت سیزدهم
تقویت ظرفیتهای کریدوری کشور یکی از اولویتهای اقتصادی دولت سیزدهم است. این موضوع تحت کلان پروژه «ایران راه» در وزارت راه و شهرسازی تعریف شد که در حال پیگیری است. ایران به دلیل موقعیت ویژه ژئوپلتیکی که دارد، میتواند از یکسو محل اتصال کشورهای آسیای میانه به دریاهای آزاد و از سویی شرق آسیا به اروپا باشد.
از این ظرفیت با استدلالهای سیاسی تاکنون استفاده نشده بود اما با توجه به اراده دولت سیزدهم مبنی بر بهرهگیری از ظرفیتهای شرق و کشورهای همسایه دیگر هیچ مانعی در این مسیر دیده نمیشود.
* پیگیری کریدور ریلی شمال - جنوب
تکمیل کریدور شمال - جنوب به قدری برای ایران اهمیت داشت که توافقنامه احداث راه آهن رشت - آستارا به عنوان حلقه مفقوده آن با حضور ویدئو کنفرانسی رؤسایجمهور ایران و روسیه در اوایل سال جاری انجام شد. هر 2 طرف امیدوارند این پروژه در نهایت تا 2 سال آینده به اتمام برسد.
تقویت مسیر پاکستان - ایران - ترکیه، مسیر ریلی شلمچه – بصره، همچنین راهآهن چابهار - زاهدان و اتصال دریای عمان و خلیج فارس به اروپا از دیگر برنامههای در حال پیگیری برای تقویت جایگاه ترانزیتی جمهوری اسلامی است.
* تکمیل کریدور شرق - غرب
عملیات اجرایی راه آهن شلمچه - بصره نیز 11 شهریور امسال با حضور معاون اول رئیسجمهور کشورمان یعنی محمد مخبر و محمد السودانی نخستوزیر عراق شروع به کار کرد.
خطوط ریلی در کشور ایران تا نقطه مرزی شلمچه متصل است، همچنین در عراق نیز از شهر بصره تا شهرهایی از جمله کربلا و بغداد خطوط ریلی متصل هستند و در صورت اتصال مابین شلمچه تا بصره که طولی حدود ۳۲ کیلومتر دارد، شبکه ریلی 2 کشور به یکدیگر متصل خواهد شد.
در این پروژه، ۱۶ کیلومتر میادین مین پاکسازینشده وجود دارد که مقرر شده است طرف ایرانی مینروبی را انجام دهد. پس از آن حدود ۱۶ کیلومتر خط ریلی عادی توسط طرف عراقی کشیده خواهد شد و نقطه انتهایی پروژه یک پل حدودا هزار متری با دهانه متحرک روی اروندرود (شط العرب) خواهد بود که مقرر شده است از سوی ایران مطالعه و اجرا شود.
از دیگر حلقه مفقودههای مربوط به کریدور شرق - غرب کشورمان باید به راه آهن همدان - سنندج اشاره کرد که چند هفته پیش عملیات اجرایی آن شروع شد. راهآهن همدان - سنندج یک فرصت جدید و بیبدیل ترانزیتی برای کشور است و طراحی ادامه این خط ریلی به سمت مرز باشماق آغاز شده است. راه آهن همدان - سنندج علاوه بر توسعه اقتصادی استان کردستان؛ کریدور شرقی - غربی و شمال به جنوب را به هم وصل میکند که ثروت ملی به شمار میرود.
* نشست بررسی وضعیت پروژههای کلان ریلی
رئیسجمهور ضمن تصریح بر اهمیت سرعتبخشی به اجرای پروژههای ریلی به منظور بالفعل کردن ظرفیتهای ترانزیتی و ارتقای موقعیت جغرافیایی کشورمان در مسیر دالانهای منطقهای و بینالمللی، بر اهمیت «رعایت توأمان سرعت و کیفیت» در اجرای این طرحها نیز تاکید کرد.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی دولت، جلسه بررسی آخرین وضعیت مهمترین پروژههای ریلی و ترانزیتی کشور و راهکارهای تسریع در اجرا و تسهیل تامین مالی این طرحها به ریاست رئیسجمهور برگزار شد.
حجتالاسلام والمسلمین سیدابراهیم رئیسی عصر پنجشنبه در ادامه نشستهای «رفع موانع رونق تولید و گرهگشایی و تسریع در تکمیل پروژههای کلان کشور» با اشاره به توضیحات ارائه شده از سوی وزیر راه و شهرسازی درباره مسیر رشت – کاسپین، تلاش بیشتر مسؤولان برای تکمیل و بهرهبرداری از این مسیر تا پیش از پایان سال ۱۴۰۲ را ضروری خواند.
همچنین با توجه به گزارش ارائه شده در این جلسه درباره افتتاح ناقص خطآهن یزد - اقلید پیش از تکمیل طرح در آخرین روزهای دولت قبل، دکتر رئیسی خواستار تسریع در تخصیص منابع لازم برای تکمیل و بهرهبرداری از این پروژه تا پایان سال جاری شد. در ادامه رئیسجمهور، وزیر راه و شهرسازی را مامور کرد تا با همکاری و مشارکت معاونت حقوقی ریاستجمهوری، مشکلات و موانع حقوقی پیش روی پروژه رشت - آستارا را برطرف کند و اقدامات لازم را برای تسریع در اجرای پروژههای چابهار - خاش، بیرجند - یونسی، میانه - اردبیل و نیز کرمانشاه - اسلامآباد انجام دهد.
رئیسی با تاکید بر اهمیت احداث خط ریلی سریعالسیر مشهد - تهران با توجه به نیاز رو به افزایش برای گسترش امکانات حملونقلی در این مسیر و ضرورت تسهیل و ارتقای ایمنی تردد زائران علیبن موسیالرضا(ع)، بر تسریع در اجرای مطالعات و تمهید مقدمات زیرساختی اجرای این پروژه تأکید کرد.
رئیسجمهور ضمن تصریح بر اهمیت سرعتبخشی به اجرای این پروژهها به منظور بالفعل کردن ظرفیتهای ترانزیتی و ارتقای موقعیت جغرافیایی کشورمان در مسیر راههای ترانزیتی منطقهای و بینالمللی، بر اهمیت «رعایت توأمان سرعت و کیفیت» در اجرای این طرحها نیز تاکید کرد.
همچنین در ابتدای این جلسه وزیر راه و شهرسازی، آخرین وضعیت مهمترین پروژههای در دست اجرا یا در حال مطالعه ریلی و ترانزیتی کشور، از جمله راهآهن رشت - کاسپین، اردبیل - میانه، چابهار - خاش، بیرجند - یونسی، خواف - هرات و کرمانشاه - اسلامآباد را تشریح کرد.
تشریح اقدامات مورد نیاز در راستای تامین مالی موثر برای تکمیل و اجرای شبکههای ریلی و ضرورت اولویتدهی به تخصیص اعتبارات مورد نیاز، راهکارهای پیشنهادی برای تامین ریل مورد نیاز در داخل کشور برای سرعتبخشی به اجرای این پروژهها و همچنین ارائه خلاصهای از آخرین مذاکرات با شرکای خارجی جهت تسریع در اجرای این پروژهها، مهمترین محورهای گزارش وزیر راه و شهرسازی بودند.
رئیس کل بانک مرکزی و رئیس سازمان برنامه و بودجه نیز در این جلسه ضمن ارائه گزارشی درباره میزان و شیوههای تخصیص منابع پروژههای ریلی کشور، راهکارهایی برای تسریع و تسهیل تامین مالی برخی از این پروژههای کلان مطرح کردند.
در این جلسه که با حضور رئیس دفتر و معاون اجرایی رئیسجمهور، رئیس کل بانک مرکزی و رئیس سازمان برنامه و بودجه برگزار شد، استانداران خراسان جنوبی و خراسان رضوی نیز گزارشی از اهم نیازمندیهای مربوط به تسریع در اجرای پروژههای خط ریلی سریعالسیر مشهد - تهران و نیز آخرین وضعیت استقرار پیمانکاران پروژه خطآهن زاهدان - یونسی ارائه کردند.
* تسریع در تحقق ابتکار ایرانراه و تکمیل طرحهای زیرساختی کریدوری
پس از این نشست، وزیر راه و شهرسازی در یکی از شبکههای اجتماعی نوشت: با تاکید رئیسجمهور در جلسه بررسی پروژههای اولویتدار حوزه ریلی در راستای تحقق ابتکار ایرانراه، تکمیل طرحهای زیرساختی کریدوری تسریع میشود.
مهرداد بذرپاش در یکی از شبکههای اجتماعی نوشت: با تاکید رئیسجمهور در جلسه بررسی پروژههای اولویتدار حوزه ریلی در راستای تحقق ابتکار ایران راه، تکمیل طرحهای زیرساختی کریدوری تسریع میشود. وی افزود: پروژههای ریلی میانه - اردبیل و رشت - کاسپین و پروژه ناتمام راهآهن یزد - اقلید در سریعترین زمان ممکن تقدیم مردم شریف خواهد شد.
رئیسجمهور عصر پنجشنبه در نشست بررسی وضعیت پروژههای کلان ریلی و ترانزیتی کشور، ضمن تصریح بر اهمیت سرعتبخشی به اجرای پروژههای ریلی به منظور بالفعل کردن ظرفیتهای ترانزیتی و ارتقای موقعیت جغرافیایی کشورمان در مسیر دالانهای منطقهای و بینالمللی، بر اهمیت «رعایت توأمان سرعت و کیفیت» در اجرای این طرحها نیز تاکید کرد.
***
شروع مطالعات ایجاد 27 شهر ساحلی
معاون معماری و شهرسازی وزیر راه از ایجاد 27 شهر جدید در حاشیه سواحل جنوب کشور خبر داد. یکی از سیاستهای کلی برنامه هفتم توسعه توجه به توسعه اقتصادی دریامحور است، در حالی که ایران در شمال و جنوب به دریا متصل است و بویژه در جنوب کشور به آبهای آزاد جهان راه دارد اما توسعه دریامحور تاکنون مورد غفلت بوده است. به گفته کارشناسان، اکثر شهرهای بزرگ دنیا در کنار دریا مستقر شدهاند اما سواحل جنوبی کشور ما از توسعه اقتصاد بیبهره بوده و حتی افراد فقیر در کنار ساحل و دریایی از ثروت خدادادی زندگی میکنند که با توسعه دریامحور باید توجه ویژهای به توسعه مبتنی بر صنایع دریایی شود. از طرفی عمده سواحل کشور خالی از سکنه بوده و از نظر امنیتی نیز یک نقطه ضعف به شمار میرود، لذا باید با توسعه شهرهای جدید ساحلی بخشی از جمعیت به سواحل جنوبی کشور سوق داده شود. در این زمینه خسرو دانشجو اظهار کرد: در راستای سیاست اقتصاد دریامحور 27 شهر جدید در حاشیه سواحل جنوبی و جنوبشرقی کشور ایجاد میشود. وی گفت: در گام اول شروع به مطالعه کردهایم که کدام نقاط در سواحل جنوبی ظرفیت ایجاد سکونتگاههای جدید دارند، در گام دوم سناریوی کلی 27 شهر و سکونتگاه جدید که هر شهر چه نقشی داشته باشد و همه اینها بر اصل توسعه دریامحور خواهد بود. معاون معماری و شهرسازی وزیر راه با بیان اینکه در هر یک از این 27 شهر جدید فعالیتها و توسعه بر چه مبنایی خواهد بود، گفت: برای مثال در برخی از شهرها صنایع پتروشیمی، در برخی دیگر گردشگری، در جای دیگر صنایع فولاد و یا مشاغل کشاورزی و تولید فناوری و حتی پرورش ماهیان و آبزیان خواهد بود. به گفته دانشجو، در گام دوم بررسی سکونتگاههای جدید به سراغ این میرویم که در هر منطقه بر چه مبنایی ایجاد کنیم و شغل راهبری و پیشرو در آن چه باشد. همچنین طرح جامع شهرسازی برای این نقاط جدید سکونتگاهی تهیه میشود و در سناریوی کلی نقش هر یک از این شهرها در اقتصاد معرفی خواهد شد.